azaroa 308. gure ikasle saiatua Hamaika trikimailu: Gaurgazte: Interesgunea: Telebista ariketak: Gazteak eta beren idoloak Ikastira José Ramón Fachado

Size: px
Start display at page:

Download "azaroa 308. gure ikasle saiatua Hamaika trikimailu: Gaurgazte: Interesgunea: Telebista ariketak: Gazteak eta beren idoloak Ikastira José Ramón Fachado"

Transcription

1 308. azaroa gure ikasle saiatua Gaurgazte: Gazteak eta beren idoloak Interesgunea: Telebista Hamaika trikimailu: José Ramón Fachado ariketak: Ikastira

2

3 ERREDAKZIOA: Iñaki Ugalde Ion Imanol Iturrioz Eskarne Lopetegi Esther Isasa Juan Miguel Gutiérrez DISEINU ETA MAKETAZIOA: Zirrimarra (Andoain) MARRAZKIAK: Josetxo Sastre Iñaki G. Erro (wentxi) zirrimarra AZALA: Josetxo Sastre gure ikasle saiatua Gaurgazte: Gazteak eta beren idoloak Interesgunea: Hamaika Telebista trikimailu: José Ramón Fachado ariketak: Ikastira IRARKOLA: Sacal S.L. VITORIA -GASTEIZ LEGEZKO GORDAILUA 308 BI- 2251/81 ISSN: Autonomi Elkarteko Administrazio Orokorra HABE Tel Faxa: Harpidetzak: 5 SAREAN 6 GAURGERO MOTZEAN 8 GAURGERO Sektakideak txotxongilo direnean Neba-arrebarik gabeko haurrak Hauteskunde garaia AEB-etan 14 GAURGAZTE Gazteak eta beren idoloak 15 INTERESGUNEA Telebista 23 HAMAIKA TRIKIMAILU José Ramón Fachado 24 KOMIKIA SAIOA, gure ikasle saiatua 26 IPUINA 28 UNESCO Albistaritik Ermitage museoa 30 ZINEA Zine digitala 32 KULTURONTZIA Urtebete Basarri gabe 36 DENBORAPASAK 41 IKASLEAREN KOADERNOA eta Ariketak: IKASTIRA Helbide honetara bidali behar da: HABE aldizkaria Vitoria-Gasteiz kalea, DONOSTIA Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea HARPIDETZA-ORRIA Izen-deiturak:... Zein euskaltegitan ari zara ikasten?... Identifikazio Fiskalaren Kodea / Nortasun-agiria:... Kalea:... Zenbakia:... Telefonoa:... Herria:...Posta-kodea:...Probintzia:... HABE aldizkaria jaso nahi dut etxean. (Urtean 11 ale: pezeta). Euskaltegi bateko ikasle bazara, harpidetza pezeta. Honela ordainduko dut: Errenboltsoz HABEren izenean luzaturiko txeke bidez Transferentzi bidez (kutxa ) Kontu korronte bidez: Bankua edo Aurrezki Kutxa:... Sukurtsala:...K.D.:... Zenbakia:... OHARRA: Egin daiteke harpidetza HABENET-en bidez ere:

4 Zure txokoa Gure erredakzioan jaso ditugun eskutitzak oraindik gutxi dira, baina oso probetxugarriak. Hona hemen: Kaixo, lagunok: Tutoretza aipatzen duzue uztaileko alean, baina ez dut oso ondo ulertu zertan den kontua. Argituko al didazue? Eskerrik asko. Jaione, Barakaldo Tutoretzarena, berez, euskaltegiko irakaslearen esku dagoen lana izaten da, baina jakinda zuetako batzuek ez duzuela euskaltegietara joateko aukerarik eta zuen kasa zabiltzatela, gure aldizkarian eskaintzen dizuegu ale bakoitzean proposatzen diren lanak guk geuk zuzentzea eta bueltan bidaltzea. Zuzenketa ez da euskaltegian bezain azkarra izango, baina egin egingo dela ziurtatzen dizuegu. Kaixo, HABE aldizkariko lagunak: Nire galdera oso motza da: harpidetza egiten badut, non jasoko dut aldizkaria? Etxean ala euskaltegian? Eskerrik asko Mikel, Gasteiz Harpidetza-orria betetzen baduzu; hau da, zure datuak bidaltzen badizkiguzu guri, zuzenean edo euskaltegiaren bidez, etxean jasoko duzu aldizkaria. Kaixo: Legazpiko irakurle bat naiz eta jakin nahi dut zergatik erabaki duzuen publizitatea txertatzea. Mila esker eta segi horrela! Lagun hori, publizitatea txertatzearen arrazoi nagusia da gurea ere aldizkari bat dela eta, beraz, beste edozein aldizkari bezalakoxea izateko, iragarkiak falta zituela. Bestalde, bi orrialde bakarrik izatea, gure ustez, ez da asko eta hartara gure sektorearen berri izateko beste modu bat eskaintzen diegu ikasleei. Erredakzioaren ohar bi: Bermeoko lagun batek bidalitako idatziari esker (Antonio Banderasen biografia) jakin dugu 1,67 m. neurtzen duela izar horrek. Zorionak, ez baitzen oso erraza bilatzen! Gogoratzen dizuegu eskura dituzuela uztaileko alearekin batera banatu zen CD-aren transkripzioak. Jadanik bakarren batek eskatu ditu. Erabil ezazue korreo elektronikoa eta berehala bidaliko dizkizuegu. HABE aldizkariko lagunak, agur t erdi: Lerro hauen bidez jakin nahiko nuke zer egin behar dudan zuei gairen bat edo ariketaren bat proposatzeko. Esker mila. Mirari, Bilbo Gure erantzuna: Mirari, eder hori: galdera luzatzeko erabili duzun bide berberetik bidal dezakezu proposamena. Garaiz bazabiltza, abenduko alean txertatzeko aukera izango duzu. Bestela, hurrengo urtera arte itxaron beharko duzu.

5 Sarean Kezka nagusia izaten da zuentzat, ikasleontzat, Euskaltzaindiak argitaratzen dituen arau eta gomendioen berri eskura edukitzea. Arrazoi nagusia, berriz, idaztean arauak betetzea eta, beraz, akats larririk ez egitea. Zuen lasaitasunerako, gaur egun bada Euskaltzaindiak hartutako erabakien berri noiznahi eta beti eguneratuta eskuratzeko modu berria, Euskaltzaindiak martxan jarri baitu bere web-orria, azken urteotan egin duen lanaren erakusgai. Helbidea, berriz, EUSKALTZAINDIAREN WEB-ORRIA Web-orri honek atal batzuk biltzen ditu: Erakundearen berri, Helbideak, Agenda eta Jarduerak, Produktuak eta Zerbitzuak eta, azkenik, Argibide eskariak. Erakundearen berri ematen duen atalean Euskaltzaindiaren historia, erakundeak dituen xedeak, egoitzak eta organigrama aurkituko ditugu. Xedeen artean, berriz, eta urterako iragarritako asmoak, hauexek: gramatika, hiztegigintza, onomastika eta dialektologia. Liburutegiari buruzko informazioa ere bada atal honetan. Produktuak eta Zerbitzuak izeneko atalean lau zerbitzu daude eskura: argitalpen-katalogoa, Aukeran: a elegir. Egoitza: sede euskal deituren izendegia, hizkuntz arauak (Hiztegi Batua barne) eta on-line argitalpenak Gomendio: recomendación (Oraingoz, Euskal Herriko Hizkuntza Atlasa. Ohiko euskal mintzamoldearen antologia). Iragarri: anunciar Noiznahi: edonoiz. En cualquier Atal hauetaz gain, Zer berri izeneko tartean Akademiari buruzko albisteak eta web-orriari momento buruzkoak irakur daitezke. Xede: helburua Kontsultalk egin nahi izanez gero, lau hizkuntza ematen dira aukeran: euskara, gaztelania, frantsesa eta ingelesa. Beraz, badakizue, zuen etxetik Euskaltzaindiarako bide zuzena internet sarearekin! "BABILONIA"... baita sarean Euskadi Irratiak joan zen irailaren hogeita bostean estreinatu zuen "BABILONIA" eleberri famatuaren ere* irratirako bertsioa. Orain hamaika urte Juan Mari Irigoienek idatzitako lana, Harkaitz Kanok egokitu du orain, irrati bidez eskaintzeko. Egunero, goizeko hamaika eta erdiak inguruan segi daitezke BABILONIA eta MOABE baserrietako biztanleen bizi-poz eta bizi-penak. Baina ez da hori aukera bakarra, Euskadi Irratiak "BABILO- NIA" sarean ere jarri baitu. Eguneroko atala internet bidez entzuteko modua izango du helbidera jotzen duen edonork. Eta baita irakurtzekoa ere, atal bakoitzari dagokion gidoia ikusgai dagoelako. Ez zuen asko uste Irigoienek Gabriela, Zirilo eta hauen semeen istorioak mundu osoan eta pantaila bati esker entzun eta irakurri ahal izango zirenik...!!

6 Gaur motz ALTURA HANDIKO EZTABAIDA Zur eta lur gelditu ziren 4562 hegaldia hartu zuten 240 bidaiariak Londreseko aireportura bidean aurreikusirik ez zegoen geldialdia egin zutenean. Abioia Los Angelesetik Londreserako bidaia egin asmoz aireratu zen, baina senar-emazte bikote baten arteko eztabaidak Chicagoko aireportuan lur hartzera derrigortu zuten pilotua. British Airways konpainiako bozeramaileek esan zutenez, bikotearen arteko sesioak gainontzeko 238 bidaiarien segurtasuna arriskuan jarri zuten, eta horrek bultzatu zuen abioiko kapitaina lur hartzera. O Hare aireportura iritsi bezain laister poliziak bikotea atxilotu eta Boeing 747ak bere bideari jarraitu zion. British Airwayseko bozeramaileek esan ez zutena zera izan zen: senar-emazteen arteko sesioa zer arrazoik piztu zuen. Gogoratu SESIO hitzaz esandakoa uztaileko 305. Alean, Ikaslearen koadernoan, 44.or. ETXERIK ERE EZ ZUTEN UTZI Fulton Porozo Quiñones nekaturik iritsi zen negozio-bidaiatik. Etxera heldu, dutxa bat hartu eta lo kuluxka bat egitea zen bere asmoa, baina ez zuen horrelakorik egiterik izan. Bere harridurarako ez zuen etxea aurkitu. Hainbat urtetan bere kalea izan zenean gora eta behera ibili ondoren konturatu zen lapurrek etxearen zimenduak bakarrik utzi zizkiotela. Guayaquil hiriko poliziari auzoko bizilagunek kontatu ziotenez, lapurrak lau ziren eta altzari guztiak kamioi batean kargatu ondoren etxea zatika desarmatu zuten. Ordutik, eta bi hilabete luze pasa dira, Guayaquil hiriko hotel batean bizi da Fulton. HILTZAILE KATODIKOA Familia artean telebista ikustea uste baino kirol arriskutsuago bihur daiteke. Gari Flores 17 urteko filipinar gaztea Alejandro Santos lehengusuaren etxean zegoen honekin eta honen andregaiarekin Rosalinda telesaio arrakastatsua ikusten. Halako batean, tamalez, Garik telegailua hartu eta katez aldatzea erabaki zuen; hau ez zen, ordea, Alejandroren gustukoa izan. Hasiera batean familiarteko eztabaida besterik ez zenak benetako hilketa ekarri zuen: Alejandrok sukaldetik labana handi bat hartu eta hamar labankada eman baitzizkion Garyri bularrean. Ondoren, telefonoa hartu poliziei deitu zien eta hauek etorri arte Rosalinda telesaioa ikusten jarraitu zuen. ERREZETA ULERGAITZAK Washington estatuko agintariek medikuek errezetetan erabiltzen duten letra txarra zigortu nahi dute eta, horretarako, lege berri bat onartu dute. Farmazialariek hainbatetan azaldu zituzten protestak, batez ere eskuetara iristen zitzaizkien errezetak ulergaitzak zirelako eta gehienetan ez zekitelako zein zen eman beharreko botika. Farmazialari eta bezeroen protestek agintarienganaino iritsi ondoren, hauek neurriak hartu behar izan dituzte eta legez derrigortu dituzte medikuak letra ona egitera. Hemendik aurrera, idazmakina erabili beharko dute.

7 ean ero XX. MENDEKO ROBIN HOODA Zelanda Berriko poliziak ez du inoiz horrelako kasu arrarorik eskuartean izan. Medikuek ere ez dakite oraindik zergatik 28 urteko Thomas Field gaztea bere herriko banketxera sartu, kutxazainari zuen dirua guztia eskatu, kalera atera eta handik pasatzen zenari dirua banatzen hasi zen. Ross Granthan poliziak esandakoaren arabera, gaztea atxilotzea ez omen zen lan zaila izan banketxetik gertu baitzebilen diru banatzen. Zaila dirua berreskuratzea izango da, borondatez gutxik itzuli baitituzte XX. Mendeko Robin Hood honek erregalatutako sosak. ODOLEZ IDATZITAKO KORONA Irakeko presidenteak, Saddam Husseinek, Koran liburu sakratuaren edizio berri bat aurkeztu du. Azalak ezer berezirik ez badu ere, bada barruan besteetatik bereizten duen zerbait: Mahoma profetaren hitzak odolez idatzirik daude, Saddam Hussein berberaren odolez. Lana burutzeko hilabete gutxi batzuk behar baziren ere, medikuen aholkuek epe zehatz batzuk jarri zituzten mandatariari odola ateratzeko eta, horren ondorioz, idazkariek hiru urte behar izan dituzte liburua prest edukitzeko. Koran berezi hau irakiar arabierako grafiaz idatzi dute. HAUTAGAIAREN ESPERANTZA FALTA Florida estatuko Southwest Ranches herrian hauteskundeak egin behar zirela eta Doug Couvertierrek bere izena hatagai aurkeztu zuen. Hainbat aste etxerik etxe herritarren konfiantza eskuratu nahian ibili ondoren, hauteskundeetarako egun gutxi falta zirela iritziz aldatu zuen. Herriko hauteskundetako araudiaren arabera, administrazioko langileak, hautatuak izanez gero, lanpostua uztera derrigorturik daude eta hori ez zekien Couvertier, udaletxeko suhiltzaileen buruak. Jubilatzeko hiru urte besterik ez zaizkio falta eta, hautatua izanez gero, lana eta aurrerantzean irabaziko duen pentsioa galduko ditu. LODIAK LEHENDABIZI Estatu Batuetan gero eta gehiago dira pisuarekin arazoak dituzten gizon-emakumeak. Janari-motak, ohiturak, medikuen buruhauste dira, bihotzekoak jota hil diren pertsonen kopurua asko handitu baita. Hori dela eta, bai medikuek, gimnasioek eta kiroldegiek besteak beste, loditasunaren aurkako gurutzada hasi dute. Hala ere, guztiak ez daude hasitakoarekin oso ados; San Franziskoko agintariek lodien kontrako iragarkiak debekatu egin baitituzte. Zergatik egin duten hori? Gimnasio batek bezeroak bilatzeko martxan jarri duen kanpainan zera zioelako: "Estralurtarrak iristen direnean, lodiak jango dituzte lehendabizi" Derrigortu: behartu. Hautatua: aukeratua. Hauteskundeak: elecciones Hilketa: asesinato. Kutxazain: banketxean, diruaz arduratzen den langilea. Labankada: cuchillada. Lur hartu: aterrizar. Sos: diru Tamalez: zoritxarrez. Ulergaitz: ulertzen zaila dena. Zimendu: cimiento.s Zur eta lur gelditu: harrituta geratu.

8 Gaur Sektakideak txotxongilo direnean 1978ko azaroaren 18an gertatu zen Jonestown-eko masakrea. Beren buruaz beste egin zuten 914 lagunek Guyanako oihanean eta badirudi fede itsu batek eraman zituela heriotzera. Hildako guztiak Jim Jones buruzagiaren jarraitzaile sutsuak ziren eta honen esanei ezin ezezkorik eman eta heldu nahiz haurrak hilda aurkitu zituzten Jendearen tenploa izeneko komunitateko partaide guztiak. Honelako gertakizunek pentsarazten digute: Nola liteke hainbeste lagun nahastuta egotea? Zerk eraman zituen bere buruaz beste egitera? Zergatik hil zituzten haurrak? Buruzagiaren agindu guztiei, inolako zalantzarik gabe, zuzen-zuzenean jarraitzeko prest. Talde berrian bere burua txertatu eta familia eta lagunak ahazten ditu sektakideak. Derrigorrez, gainera, sektakideak izango baitira handik aurrera ezagutuko duen sendi bakarra. Familiaren ezinegona Norbait sekta batean edo sekta-usteko batean sartzen denean, edo asmo hori duenean, kide horren familia asaldatu egiten da, eta hasieran arazoari aurre nola egin ez badaki ere, edozer egiteko prest dago. Esate baterako, desprogramatzaile baten esku utzi, honek sektakideari buru-jana ken diezaion. Interneten helbidean sartuz gero, desprogramatzaile hauek nahiz onean aritu, jendea sendatzeko erabiltzen dituzten baliabideak sekten antzekoak direla irakurriko dugu. Esate baterako, bezeroa behartuta eramatea, sekten buru-jana suntsitzeko beste buru-jan bat egitea... Desprogramatzaile hauek sarritan sektakide-ohien guraso izaten dira, eta beren seme-alabekin lortu dutena beste kide batzuekin ere lortu nahi izaten dute. Baina esan dugu sektakideak ez direla desprogramatzaileengana berariaz joaten, eta horregatik zenbait sekta indartsuk bahiketa salaketa egiten die sektakidearen familiari eta desprogramatzaileari. Beraz, familiak baditu bere kide bati sekten aurrean laguntzeko era aproposagoak. 1. Sekta horren barruko ekintzetan seme-alabarekin parte hartzen duten kide guztien izen-abizenak, telefono- -zenbakiak eta helbideak izatea. 2. Ekintza horien eguneroko bat izatea. 3. Talde horri buruzko berriak biltzea: liburuetan, komunikabideetan, interneten Administrazioan egoera salatzea. 5. Harreman onak izatea seme-alaba horrekin, ez hitz egitea beti sekta-gora, sekta behera. 6. Ez larritzea, tinko eustea gerta litezkeen eta gertatzen diren mehatxuen aurrean. 7. Ez bidaltzea dirua seme-alabari sektara, ezta sektari berari ere. 8. Ez ematea inori jatorrizko dokumentorik, legeak bestelakorik eskatu ezean. 9. Sekten kontra arituko den inori (mediku, abokatu, psikologo...) ez sinistea, horretan duen eskarmentua ziurtatu arte. 10. Ez hartzea nor bere burua kulpantetzat, ez da pentsatu behar arazoa guk bakarrik nozitzen dugula. 11. Sekta, sektakidea eta honen familia banatzen saiatzen baita, famili harremanei eustea da onena. 12. Mesfidati azaltzea sektakideen aurrean, sarri gezurretan aritzen baitira, eta euren iritzia eman ordez taldearena ematen baitute. 13. Sekta edo talde horren bileraren batera joan aurretik, ez joatea ezer jakin gabe, prestatu gabe. Gaian sakontzeko: Erlijioak munduan (animismoa, hinduismoa, budismoa, kristautasuna, islama, sektak), Gaiak, HABE Aldizkarian sektei buruz argitaratu diren beste artikulu batzuk: Joseba Barrios: Sekten helburua? Dirua, dirua eta dirua. HABE Aldizkaria 276; ; 6-9. Satan Hollywooden. HABE Aldizkaria 277; ;

9 gero Hollywood eta Zientziologia Estatu Batuetako zine-industriak ez du erlijio ofizialik, baina Hollywoodeko izar asko Zientziologiaren Eliza izeneko sektako partaideak dira. John Travolta, Tom Cruise eta Nicole Kidman senar-emazteak, Kristie Alley eta Mimi Rogers, besteak beste. Dena den, Estatu Batuetako gobernuak ez du Zientziologia sektatzat hartzen, erlijiotzat baizik. Are gehiago, defendatu egiten du atzerrian sekta bat izateagatik salatzen dutenean. Zientziologia Alemanian debekatu zutenean, Estatu Batuetako komertzio departamentuak zigor ekonomikoak jarri zizkion Berlini. Zientziologiako partaide ez direla dioten izarrek ere sekta hau defendatzen dute, Steven Spielberg eta Dustin Hoffman tartean. Zientziologiak Estatu Batuetako zine-izarren artean duen indarrak kezka sortu du zinezale batzuen artean. Zientziologia sektara partaideak erakartzeko pelikula batzuetan irudi subliminalak edo ezkutukoak daudela salatu dute zine-zaletuek Internet-en bitartez. Sektaren alde irudi ezkutuak dituen pelikuletako bat John Travoltaren Battlefield Earth omen da. Zientziologiaren eliza sortu zuen gizonak, L. Ron Hubbardek idatzitako liburu batean dago oinarrituta pelikula eta Travoltaren proiekturik kuttunena da. Hollywood-en eta Zientziologiako Elizaren arteko harremana ez da berria ean, Zientziologiaren sortzaileak Project Celebrity (Pertsona ezagunen proiektua) jarri zuen martxan zine-munduko izarrak sektako partaide egiteko asmoz. Zientziologia sortu zuen Hubbard-en ustez, iritzi publikoarengain eragin handia duten pertsonak erakarri behar zituzten ahalik eta jarraitzaile gehien lortzeko. Partaide berriak erakartzeko aktoreek duten garrantzia dela eta, sektaren barruan zine-izarrez soilik arduratzen den atala sortu du Zientziologiak, Celebrity Center International izeneko atala. Atal berezi honen bulego nagusia Hollywoodeko bihotzean dago eta bertara joaten diren izarrek ez dute laguntza espirituala bakarrik jasotzen; zein motatako pelikula egin behar dituzten ere gomendatzen diete. Aktore batzuek, Tom Cruisek esaterako, sektaren baimenik gabe ez dute pelikularik egiten. Tom Cruise edo John Travolta bezalako aktore ezagunen izena erabiltzen du Zientziologiak partaideak erakartzeko. Zientziologiak partaide ezagunez gain, aberatsak nahiago ditu. Partaide izateko ikastaro batzuk hartu behar behar baitira, gutxienez $ balio duten ikastaroak, 18 milioi pezeta inguru. Hollywoodetik kanpo Zientziologiaren Elizak hainbat eskandalu izan ditu, Europan batez ere. Elizaren helburua dirua egitea dela eta partaideak bere buruaz beste egitera behartzen dituztela salatu dute, besteak beste, Hollywooden oraindik ez da eskandalurik gertatu, izarrak sekta utzi nahian ari direla dioten zurrumurruak dauden arren. Bere buruaz beste egin: bere burua hil. Suicidarse Debekatu: galarazi. Prohibir Eragin: influencia Erakarri: atraer Kuttun: maitea. Querido Partaide: kidea. Miembro Soilik: bakarrik. Unicamente Pentsa ezazu testuak irakurri eta egun batzuk beranduago gutun hau jasotzen duzula. Nola erantzungo zenioke? Kaixo lagun: Sestao, Gure semea Keparen lagun mina zarelako ausartu gara lerro hauek idazten. Seguruenik ez duzu aspaldian gure semearekin harremanik izan eta, gainera, ez diezu lagunei galdetuta erantzunik jaso. Dena argituko dizugu. Duela sei bat hilabete hasi zen dena. Orduan jakin genuen Kepak lagun berri batzuk zituela, egin berria zuen meditazio-ikastaro batean ezagututakoak, hain zuzen. Handik aurrera gero eta gauza bereziagoak hasi ziren gertatzen. Denbora asko ematen zuen etxetik kanpo, janzkera ere aldatu egin zuen, gutxi hitz egiten zuen gurekin, dirua eskatzeko ez bazen. Hasiera batean, droga-konturen batean sartuta zegoela uste izan genuen. Oker genbiltzan. Dirudienez, Zientziologia izeneko sekta batek harrapatu zuen bere sareetan eta guk, orain arte, ezer jakin gabe. Inguruko ezagun guztiekin jarri gara harremanetan eta zeu ere lagun zaitugunez, laguntzarik emateko modurik baduzu, mesedez, erantzuiguzu lehenbailehen. Eskerrik asko, bihotz-bihotzez. Gure Kepa Loidiren sendia.

10 Gaur Neba-arrebarik Azken hamar-hogei urteotan pil-pilean dagoen gaia da: ume gutxi jaiotzen ari omen da mendebaldean eta, ondorioz, zahar-jendez betetzen ari omen zaigu inguru guztia. Seme-alabez jositako familia zuri-beltzezko telebistaren garaiarekin lotzen dugu. Datuek hala diote, garai horrekin alderatuta, lehendabiziko hankagorriak zaharxeago harrapatzen ditu gurasoak, eta semealaba bakarreko sendiak ugariagoak dira orduan baino. Nolakoak dira seme-alaba bakar horiek? Horixe izango dugu hizpide hurrengo orriotan. Erreportaia hau gertakari batekin hasi nahi dut. Nire lehen ilobak, artean iloba bakarraren urtebetetzea zen. Oparia ematera joan nintzaion. Opariz beteta zuen etxea: gurasoen opariak, aitona-amonenak, osaba-izekoenak, lehengusuenak, auzoenak, gurasoen lankideenak. Norenak ez? Bi eratako opariak zeuden: arropa eta jostailuak. Eta jostailu horiek sarritan izan ditu olgetakide. Baina egun hartan, bere urtebetzean, neri begiratu eta hauxe galdetu zidan: "Osaba, nirekin jolastu nahi duzu?". Opariz mukuru zeukan gela. Oparietako bat, opariak jasotzeko kutxa bat zen. Baina orduantxe, jolaskidea falta, beheko solairuko adin bertsuko laguna falta! Hala dio Mónica González psikologoak osasun gaiak jorratzen dituen hilabetekari batean: "Behar-beharrezkoa da anai- -arrebarik gabeko haurrek adin bertsuko beste haur batzuekin harremanak usu izatea, sor litezkeen arazotxoei aurre egitera sustatuz". Esate baterako, umeren batek zerbait kendu badio, irakatsi egin behar zaio edo... kendu dioten hori bere kasa berreskuratzen edo "bere" gauzak ere besteei uzten. Horixe egiten zuen egun 33 urte dituen Jokin Nazabal euskara irakasleak, inguruko umeekin jolastu: "Eskolan lagunekin jolasten nian, eta gero auzoan, baina etxean ez, kanpoan, kalean, inguruko lagunekin. Eta asteburuan lehengusuekin. Igandero-igandero baserrira joaten ginen, haiek bost eta ni bat gehiago. Bakarrik ia sekula ez, akordatzen nauk, Lezon, kamino-erdian zinta jarri, kurban, eta tenisean nola ibiltzen ginen". Jokin Nazabalek ez du inoiz anai-arrebarik izateko premiarik nabaritu, baina... Beti bada bainaren bat: "Gertatzen duk gurasoak zahartu eta medikutara joan behar badute, beti hi haizela denetarako, baina beno... Beste batzuek lana banatu egiten diate anai-arreben artean". 18 urteko Usubi Sanz hernaniarrak ez dio alde on handirik ikusten bakar izate horri: "Etxean beti bakarrik, gurasoen aurrean beti bakarrik defenditu behar duzu zeure burua. Beti nahi izan dut beste norbait egotea etxean. Osaba- -izeba gazteak etxetik gertu dauzkat, eta ez naiz hain bakarrik sentitu, baina ez da gauza bera". Nerabezaroko kontutxo batzuk ere aipatu dizkigu Usubik: "Gauetan eta ateratzeko, ahizpak dituzten nere lagunekin konparatuta, egia da nere lagunak baino goizago etorri behar nuela etxera, baina aspaldiko kontuak dira. Orain ez didate mugarik jartzen. Eta ikasteko orduan ere ez dira hor beti gainean egon, nahiko libre utzi didate, nota onak atera ditut. Ez dut alaba bakarra izateagatik presiorik nabaritu". Ume berekoiak? "Bere" gauzak besteei uzten. Horixe da haur bakartu hauei ezartzen zaien ezaugarrietako bat, beretzat nahi dituztela gauza guztiak, ez dakitela duten hori lagunekin banatzen. Baina guztiok gara, neurri batean bederen, geurekoi. Kontua da hizpide ditugun haur hauek ohituta daudela, familiaren barruan ohituta, bere, eta ez beste inoren, gauzak bereago egiten. Baina azturak ere aldatu egiten dira, aldatuaren poderioz: "ikasten dute bai konpartitzen! Txintxoak direlako" esan digu Manuela Bereziartuk. "Kontsultan oso ondo portatzen dira. Beti ekartzen dute jostailu txikiren bat... Ikastolarako ume txintxoegiak dira, ez dakite besteei jostailuak kentzen, ez dute etxean ikasi eta. Bere burua defenditzen ez dakite. Nik aurten izan ditut bi, ikastolara joan nahi ez zutenak: "burla egiten didate..." esaten zidaten. Dena den, orain ikastoletan psikologia aldetik eta gauza

11 gero gabeko haurrak horiek kontuan izaten dituzte. Lehen ezberdin zen" adierazi digu Manuela Bereziartua pediatrak. 1968an hasi zen lanean Manuela eta haur asko ikusi ditu, eta guraso, eta gero eta ugariago diren ume bakar hauei buruz badu zer esana: "Lasai esaten dute gurasoek, bakarra izan nahi dutela, biek egiten dutela lan, nahiago dutela bakarra ondo atenditu gehiago izatea baino. Eta gaur egun bentaja da gurasoen maitasun guztia ume bakarrarentzat izatea". Txintxo izate hori ez du oso argi J. Nazabalek: "Hori amari galdetu beharko diok. Orain ezkonduta, aita izan berri... Zintzoa naizela esango dik, baina orain hamar urte... parrandak eta... ez zekiat ba...". "Bakarra, etxetik ateratzerako telefonotik hoska: "ama, hemen nago!". Bakarra! Txikitan dependentzia handia izaten dutenez..." egin digu arrapostu M. Bereziartuak. Jostailu bereziak Berehala konturatzen omen da Manuela haurrak anai-arrebarik duen ala ez: "Zortzi urteko haur bat etortzen zaizu kontsultara amarekin eta berehala konturatzen zara bakarra dela. Etzaten da kamillan eta beti dabil amaren eskuaren bila, begien bila... eta zortzi urteko ume bat, beste bi edo hiru atzetik baldin baditu, ez da horrelakoa: lasai jartzen da, amari eskua eman gabe, neri begira, beste edozeini begira... Bakarra denean: "bakarra duzu hau?" galdetu eta esaten dizute, "Bai, zergatik? Ba ez dago mimatuta e? Ez dago. Beste denak bezala". Beno, esaten duzu, zerbaiten antzematzen zaio, ba! Ez dute nahi izaten gurasoek hori esatea". Ez du uste hori Lezoko Jokin Nazabal euskara irakasleak: "Ni ez nauk horregatik ezberdin sentitu sekula. Besteen antzekoa sentitu nauk". Berdintsu dio Usubik ere: "Ez dut uste besteek baino libertade gehiago izan dudanik. Gauza asko izan ditut, opariak eta, baina nik uste hori amaren izaeragatik dela, ez bakarra izan naizelako, amari asko gustatzen zaiolako besteei ere opariak egitea". Manuela Bereziartuak esan digunez, haur bakarrak opari bereziak izaten ditu: "Seme edo alaba bakar horrek ez ditu normalean min hartzeko moduko jostailuak izaten. Gurasoak ez dira ausartzen horrelako jostailuak erosten ume horiei: patinak, txirringak eta... kalera ateratzeko jostailu horiek. Edo berandu erosten dizkiete, beldurragatik". Eta ez omen da gauza bera seme-alabarik zaharrena izan edo bakarra izan: "Sei urtetan jartzen dut muga. Bigarrena edukitzeko sei urte itxarotea arraroa da. Zaharren horrek hasieran ez du nahi anai-arrebarik, baina gero berehala hasten dira agintzen eta". Beste zerbait ere aipatu zigun Manuela Bereziartuak. Eztabaidarako gai polita izan liteke. Bere aburuz, ez omen da gauza bera seme bakarra izan edo alaba bakarra izan: "Ez. Ez. Hor genetika dago tartean, eta desberdina da oso. (barre txikiak). Heltzeko orduan: 12 urteko neskatila bat señorita bat da. Mutila, 12 urterekin zer da? Mutil-koxkor bat. Askozaz lehenago espabilatzen dira neskak". Adin bertsuko: adinkidetsu. De parecida edad Aldatuaren poderioz: aldatuaren aldatuz. A fuerza de cambiar Antzeko: igoaltsua. Parecido/a Antzeman: nabaritu. Notar Askozaz lehenago: askoz ere lehenago Aztura: ohitura, usadioa Banatu: partitu. Repartir, compartir Etzan: tumbar(se) Hankagorri: jaioberria Heldu: madurar Jorratu: landu. Tratar, abordar Josi: bete. Repleto Mukuru: beteta Nerabezaro: adolescencia Pil-pilean: modan Premia: beharra. Necesidad Usu: maiz. Frecuentemente Zer izana izan: zer adierazia izan. Tener (algo) que comentar Artikulua irakurri ondoren, saia zaitez seme edo alaba bakarra izatearen aldeko eta aurkako arrazoiak biltzen. Laguntzeko, adibide pare bat eman dizugu. Aldeko arrazoiak - Zintzoagoak dira - Seme/alaba bakarra, nahikoa. Aurkako arrazoiak - Berekoiagoak dira -

12 Gaur Hauteskunde garaia AEB-etan Ameriketako Estatu Batuetako presidentearen hauteskundeetan telebistak paper oso garrantzitsua betetzen du. Hautagaiak estatutik estatura ibiltzen dira boto een aurrean hitz egiten, baina estatubatuarren gehiengoak telebistaz ikusten ditu. Albert Gore eta Geoge Bush nolakoak diren, zer pentsatzen duten eta nola janzten diren telebistari esker dakite estatubatuarrek. Europan ez bezala, Estatu Batuetan ez da kartelik edo progandarik ikusten kaleetan. Hauteskunde-kanpainako iragarki guztiak telebistan ematen dituzte eta debaterik erabakiorrenak ere bertan egiten dituzte. Lehenengo telebista-debatea 1960an izan zen J. F. Kennedy eta Richard Nixon hautagaien artean. Lehenago irratiz egin zuten eta gero telebistaz. Irratian eginiko debatean adituek Nixon eman zuten garailetzat, baina telebistako debatean Kennedy-k irabazi zuela esan zuten. Zergatik halako aldea irratiaren eta telebistaren artean? Telebistaz Nixon izerdi-patsetan eta bizarra ondo moztu gabe agertu zen eta Kennedy, berriz, dotore-dotore ikusi zuten estatubatuarrek. Hauteskunde hura Kennedy-k irabazi zuen eta, askoren ustez, telebistari esker lortu zuen garaipena. Aditu: jakituna. Experto/a Alde: diferencia Ez bezala: a diferencia de Garaile: vencedor/a Iragarki: anuncio publicitario Irribarre: sonreir Itzel: handia Izerdi-patsetan: izerditan blai. Sudando a mares Xume: sencillo Zerga: impuesto Telebistan hautagaiek ematen dituzten irudiak, beraz, garrantzi itzela du. Albert Gorek 24 urte daramatza politika-munduan, azken zortziak presidente-orde bezala. George Bush, berriz, duela sei urte aukeratu zuten Texas estatuko gobernadore. Gorek Bushek baino esperientzia gehiago du telebistaren aurrean agerpenak egiten eta hitzaldiak ematen. Baina Bushek Gorek baino gehiagotan egiten du irribarre eta ez du hizkuntza formalik erabiltzen. Washintong-en urte asko daramatzan hautagaia eta politika-gizon serio batek bezala hitz egiten duena (GORE) vs. Texasetik etorritako gizon xume eta jatorra (BUSH). Hauxe da telebistaren bitartez bederatzi hilabetez estatubatuarrek ikusi duten borroka. Emakume gehientsuenak Gore-ren alde daude emakumeen gaiak defendatzen dituelako: hezkuntza eta osasun publikoa. Bush, berriz, gizonezkoen hautagaia da, aurrekontu miltarra gehitu eta zergak nabarmen gutxitu nahi dituelako. Estatubatuarrek ez dute presidentea korbataren kolorearen arabera aukeratzen, baina telebistaren bitartez iristen zaien irudiak garrantzia handia du botoa nori eman.erabakitzeko

13 gero IRITZIA Ez badirudi ere, aldeak badaude Jesus Torquemada (Radio Euskadi/Euskadiko Irratiko nazioarteko gaietarako aditua) Askotan esan ohi da, Amerikako Estatu Batuetako (AEB) hauteskundeetan berdin dela hautagai errepublikarra edo demokrata garaile gertatzea, ez delako ezer aldatzen, gobernu guztien politika berdina delako. Nazioarteko politikagintzari dagokionez egia da hori, AEBen bokazioa munduan agintzen jarraitzea baita, gailentasun militarra erabiliz. Presidentea edonor dela ere, ez du zalantzarik izango edonora militarrak bidaltzeko, AEBri komeni baldin bazaio, behintzat. Jimmy Carter izan ezik, azken ehun urtetako presidente guztiak sartu egin dira gudu txiki edo handitan. Azkenekoei erreparatzen badiegu, Bush errepublikarra indarrez sartu zen Panaman, eta Golkoko Gerra martxan jarri zuen. Eta Clinton demokratak marineak bidali zituen Bosniara, Somaliara eta Kosovora. Ez dirudi oraingo hautagaiak, Al Gore edo Bush junior pakezaleagoak izango direnik. Estatu Batuetako barne-politikan, aldiz, alde nabarmenak daude bi hautagaien programen artean, batez ere zergen superabitarekin zer egin planteatzen dutenean. Diru horri buruzko erabakia ez da ekonomikoa soilik, politikoa ere b a d a. Bush errepublikarrak zergak gutxitu egingo dituela dio, Gore demokratak, berriz, hezkuntza publikoa eta gizarte-segurantza indartzeko erabiliko duela. Bushen proposamena aberatsen aldekoa da, Gorerena, aldiz, behartsuentzako onuragarriagoa da. Txiroak uste baino gehiago dira AEBetan, estatubatuarren %40k ez du behar bezalako eritasun-asegurorik, ez eta maila oneko hezkuntzarako sarbiderik. Esan daiteke Gorek proposamen sozialdemokrata bat egiten duela, eta Bushek ultraliberala. Esan behar da, hala ere, bi konzeptu horiek ez dutela esanahi bera AEBetan eta Europan. Areago, Europan ere jatorrizko esanahiak galtzen ari dira, bai baitira politika liberalak egiten dituzten sozialdemokratak, eta politika sozialdemokratak egiten ari diren liberalak. Badira funtsezko aldeak ere gizarte-politikan bi hautagaien artean, abortorako eskubidean, esate baterako. Bushek murriztu egin du eskubide hori, Gore emakumeen erabakia errespetatzearen aldekoa da. Antzeko zerbait gertatzen da armen auzian ere. Edozeinek du armaren bat etxean, eta denok dakigu zenbat jende tiroz hiltzen den gazteen artean. Gorek mugatu egin nahi du armak erosteko aukera, Bush, berriz, gauzak bere horretan mantentzearen aldekoa da. Inkesten arabera, hauteskundeaetako lehia azken berrogei urteetan izan den estuena da. Gainera, bi hautagaien arteko alde ideologikoak, gutxitan bezala, nabariak dira. Gorek eta Bushek, beti bezala, zentrokoak edo erdialdekoak direla diote, baina Bushen erdialdea oso eskuin aldean dago, eta Gorerena apur bat ezker aldera hurbiltzen da. Bi artikuluak irakurri ondoren, laburbil itzazu bi hautagaien ezugarriak taula hau osatuz: Al Gore 24 urte politika-munduan George Bush 6 urte politika-munduan Alde: diferencia Areago: gehiago oraindik Auzi: pleito Funtsezko: básico Gailentasun: supremacía Garaile: vencedor/a Murriztu: recortar Onuragarri: beneficioso Txiro: pobrea, behartsua Zerga: impuesto

14 Sail honetan aurkituko dituzuen artikuluek gazteak eta gazteen inguruko gaiak izango dituzte hizpide. Proposamenik baduzue, idatziguzue! GAZTEAK ETA BEREN IDOLOAK ZEREN BILA DABILTZA? N erabezaroan dena da gehiegizkoa: gorputza aldatzen da, negar eta barre egiten da arrazoi handirik gabe... Ez da harritzekoa hainbat pertsonaia idolo bihurtzea eta gazteen eredu izatea. Gure gizartea kontsumista da eta haur zein nerabeek komunikabideetatik datorkien guztiari erantzuten diote, oso modu sutsuan, gainera. Modu berean bizi izaten dute markako arropa erostea, musika-mota batekin dantzatzea eta abeslari edo futbol jokalari bat mirestea. Imitaziorako gaitasun ikaragarria dute, esna daudela ere ametsak izaten dituzte beraiekin. Lagunak eta koadrilaren bila aritzen diren bezalaxe, ezaguna den pertsonaia baten bila aritzen dira, beren burua islatuta ikusteko. Gustuko duten aktorea modu batera edo bestera jazten bada, kopiatu egiten dute. Nor miresten dute? Duela urte batzuk Beatles taldea, duela gutxi Spice Girls taldea, Brad Pitt... Orain, Pokemon-etik hasita txikienentzat, Raul, Cristina Aguilera, Mark Vanderloo, Sandra Bullock... zerrenda bukaezina da. Zerk liluratzen ditu? Pertsonaia hauen ezaugarri eta trebetasunak alde batera utzita, zalantzarik gabe berezitasun batzuk erakartzen dituzte. Beren irribarrea gustatzen zaie, beren ahotsa, esaten dutena... Imitatzen dituzte eta adoratzaile bihurtzen dira. Orijinala eta ezinbestekoa den hainbat gauza dituztela iruditzen zaie. Idoloa miresten dute, zenbaitetan bere edertasunagatik, beste batzuetan egiten duen musika gustatzen zaielako, duten kirol zaletasun eta trebeziarengatik. Zenbaitetan ere telebistako aktore batzuk gustuko dituzte beraiek bezalako neska-mutilak direlako, arazo eta kezka berberak dituztenak... etab. Eta zuk, zein idolo duzu, nor miresten duzu? Noren posterra duzu gelan? Norekin egiten duzu amets? Aukerarik bazenu, norekin joango zinateke afaltzera? Zergatik? Zerrenda itzazu bere alderdi onak eta gustatzen zaizkizunak: Zure idoloa edozein izanda ere, hona hemen guk aukeratu duguna: Raúl. Arabar honi buruz dakizuna jakin nahiko genuke. Ea gauza zaren bere fitxa pertsonala osatzeko! Izen-abizenak: Raúl Fuentes Cuenca Noiz jaio zen:... Non:... Bere berezitasunak: gozoa izatea,... eta batez ere oso... Bere neurriak:... luze duen gorputza eta neurririk gabeko zirrara eta maitasuna Zenbat pisatzen du:...kilo

15 INTERESGUNEA Orduak eta orduak ematen ditugu telebistaren aurrean, horietako asko gaizkiesaka, baina, hala eta guztiz ere, bertan, mugitu ere egin gabe, ez baldin bada komunera edo sukaldera joateko. Gero eta eragin handiagoa du gizartearen bizimodu eta ohituretan, helduen zein txikienen aisialdian. Telebistako publizitateak milaka milioi mugitzen ditu, saltzaile ona delako, onena. Eta berdin balio du edozein txorakeria kontsumitu arazteko, munduaren beste puntako herriren ezbeharrekin bat egin eta elkartasun kanpaina zabaltzeko. Laguna ala etsaia? Telebista, laguna ala Ilustrazioa: Jim Jacobs etsaia?

16 Idoia Arozena INTERES Telebista, laguna Telebista, gure aisialdiko lagun kuttuna Batzuek gutxiago, beste batzuek gehiago, baina euskaldunok, oro har, telebistaren aurrean erdi etzanda ematen ditugun orduak behar baino gehiago direla esango du batek baino gehiagok. Hori horrela den ala ez eztabaidatzeko ondorengo datuok interesgarriak dira oso: Adinarengatik hasita, 60 urte baino gehiagoko euskaldunek, batez beste, 3,03 ordu ematen dituzte egunero-egunero telebistaren aurrean, gazteagoek baino ordubete gehiago. Irakurketari eskaintzen diogun denbora ere neurtuta dute erakundeek. Honela, 35 eta 59 urte bitarteko pertsona helduek, 1,11 ordu ematen dute liburu, aldizkari edota egunkari baten aurrean; telebistari begira ematen duten denbora, ordea, doblea da: 2,13 ordu. Hauetaz gain, irratia da aisialdiko beste kuttunetako bat, musika, programa edo bestelakoak entzuten 1,13 ordu pasatzen ditugulako. Datu hauek eguneroko mediak dira. Azkenik, aisialdi pasiboa deitzen den horretan eguneko 3,19 ordu egiten ditugu, eta asteburuetan 3,56 ordura arte "Anaia handia", fenomeno telebisiboa Telebistaren historia osoan, programa gutxik lortu dute joan den kurtsoan "Anaia handiak" eskuratu zuen sona eta oihartzuna. Egun batetik bestera, etxe handi hartan sartu ziren dozena bat lagun ezezagun eta arrunt haien gorabehera guztiak jakin genituen. Are gehiago, onerako edo txarrerako, Vanessa, Ismael, Ania eta delakoen inozokeriak gure eguneroko eztabaidagai bihurtu ziren; eta protagonismoa lortu zutela ukatuko duenik ez dago. Beste kontu bat da hori bidezkoa zen ala ez, baina, bat-batean, "Anaia handia" tertulietako, iritzi orrietako, soziologo eta unibertsitateko jakintsuen aztergai izatera pasatu zen: telezaborraren mugak, txutxumutxuetarako dugun joera gaiztoa, guztiok barruan gordeta dugun vouyeristari eskaini zitzaion aukera paregabea, prentsa arrosa eta horiaren gero eta eragin handiagoa, ikusleen kriteriofalta ala ez, audientziaren izenean telebistek hartu duten bide arriskutsua... Horri guztiari mila buelta eman zitzaizkion, guztia telebistaren ikusle-kopuruaren gorakadaren mesedetan. Gezurra badirudi ere, hamaika edo hamabi milioi inguru teleikuslek jarraitu zioten "Anaia handia"ri, eta, egun, gazte koadrila hura, hemengo eta hango programetan ikusten dugu, aditu balira bezala; izan ere, dagoeneko "famosoak" dira. Zer egiten eta esaten duten? Inortxok ere ez daki oso ondo, benetan ez dutelako esateko handirik eta ezertan ez daudelako jantziak. Hemendik epe laburrera, etorriko dira hauek baztertuko dituzten telebistak sortutako "famoso" berriak -telebista horretan iaioa baita-, baina, bitartean, dirua eta ospea lortu dituzte, eta, egun, horiek dira kontuan edukitzeko balore bakarrak. Anaia handiaren anaia txikiak "Anaia handia"ren anaia txikiak dira egun kate desberdinetan ikusgai dauden "El bus" edota "Supervivientes" programak, baina ez dute besteak adinako arrakastarik lortu; are gehiago, apenas audientziarik duten. Benetako morboa lehenengo programak izan zuen, ez bertoko pertsonaiak oraingo hauek baino interesgarriagoak zirelako, "Anaia handia" lehenengoa izan zelako baizik, berria, sekula ikusi gabea. Horixe da egun telebistaren marka nagusia: programak berria, freskoa, behar du izan. Baina, freskotasun hori segituan agortzen denez, etengabe egon behar du eraberritzen, asmatzen. Erraza, sinplea, erraz irentsi eta botatzen dena eta guztia erritmo bizian. Horixe da egun telebistaren

17 GUNEA ala etsaia? legea. Izan ere, ikusleak ordu asko ematen ditu telebistaren aurrean eta dagoeneko aspertu samar dago eskaintzen diotenaz. Telemandoa eskuan duela, orduak ematen ditu kaxari begira, baina programa bera ikusten apenas egiten dituen minutu gutxi batzuk. Zaping-zaping-zaping. Hori delako egun ikuslearen kontralegea, eskaintzak gogaituta duelako. Telesailek eta magazin merkeak ikustez nazka-nazka egina dago, tontotzat hartzen duten programak gehiegi dira. Benetako emozioa, istorio zirraragarriak, gauza berriak... Horixe eskatzen du telebistaren aurrean jarrita dagoenak eta hori esatea erraza da oso, baina hori guztia lortu ahal izatea beste kontu bat da. Kurtso berri bakoitzean martxan ipintzen diren programa guztietatik %90ek ez du urtebete baino gehiago irauten eta bitartean milaka milioi pezeta daude jokoan. Aurten, esaterako, milioi pezeta gastatuko dira publizitatean, eta hori ez da ahuntzaren gauerdiko eztula. Beraz, audientziaren izenean, gauza berrien bideak edozer onartzen du eta behin "Anaia handia"k biderik zailena zabalik utzi duenez -intimitatea merkatuan ondo pagatzen den balore bihurtu duelako alegia-, guztia zilegi da, guztia hori benetan zer den inortxok ez dakien arren. Telezabor gehiago? Hilketak zuzenean? Tortura psikologikoak "Anaia handia" berri baten barruan? Manipulazioaren azken muturra non dago? Honi guztiari aurre egin behar zaiola esaten duenik ere bada, noski, eta Estatu frantseseko telebista estatalaren eredua jartzen dute: telezaborrari aurre egingo dion ikusentzule kontseilu goren bat ezarri. Telebistaren itzal luzea Honen guztiaren ondorioak zein diren oraindik neurtzeko gai ez garen arren, kontua zera da: telebistak ikuslearengan eta gizartearengan duen eragina handia dela oso, handiegia akaso. Soil-soilik telebistan agertzen dena existitzen dela esan ohi da, gainerakoa ez eta telebistan ateratakoak, ez du esan nahi benetakoa denik -agian telebistak berak sortu duelako bere mesederako-, edota errealitatearen ispilu denik, telebistak gutxi batzuen eskuetan daudelako eta beti horien aldeko apustu ideologiko eta manipulatzailea egiten dutelako. Esaterako, telebistako publizitateak herrialde atzeratuetan daukan eraginaren ondorioz, lehen munduko herrialdeak paradisuaren pareko direla uste dute munduko txiroek eta, noski, pobreziatik alde egin eta paradisura etorri nahi dute. Gero, errealitatearekin topo egiten dutenean, paradisua infernu bilakatzen zaie. Kotxeen publizitateak hauen potentzia eta abiadura nabarmentzen du. Gero, errealitatean, errepideak ez daude abiadura horietan ibiltzeko prestatuak, eta kotxe-istripuen kopuruak gora egiten du. Hori ekiditeko, isunen mehatxuak, dirutan zein kopuruan, gora egiten du etengabe, baina kontua zera da: kotxeak gero eta azkarragoak direla, publizitateak horretara bultzatzen duela eta kotxe-enpresei inork ez diela ez isunik, ez debekurik ezartzen. Horrelakoak mila ikusten ditugu egunero, batzuetan kontziente gara, gehienetan ez. Hor dago koska. Agortu: ahitu. Agotar Ekidin: saihestu. Evitar Eman: pasar Eragin: influencia Ezbehar: zoritxarra. Desgracia Gogaitu: aspertu, nazkatu Hor dago koska! - (esamolde zaharra). Ahí está la madre del cordero! Hori ez da ahuntzaren gauerdiko eztula: (esamolde zaharra). Hori ez da txorakeria Iaio: trebea Inozokeria: txorakeria. Tontería Irentsi: devorar Isun: multa Jantzi: instruído/a Mesedetan: en favor de Oihartzun: resonancia Telezabor: telebasura Txiro: behartsua, pobrea Zilegi da: haizu da. Es lícito Zirraragarri: emocionante

18 INTERES Etb1eko eskaintza BERTATIK BERTARA (Egunero 14:05 eta 21:10etan) Bi, bat baino hobeto "Bertatik Bertara" saioak bi plater eskaintzen dizkigu egunero denboraldi honetan. ETB-1eko saio klasikoaren apustu berria dugu hau, ETBk albiste eskaintza zabaltzeko egindako ahaleginean. Ekinaldi bakoitza "Gaur Egun" albistegiaren ondoren emango da eta izaera eta egitura berezia izango ditu. Bi xede nagusi ditu, gainera, seigarren urte honetan: egun-eguneko gaiei lotuago etorriko da eta bizi eta dinamikoagoa izaten saiatuko da. ANDER ETA KONPAINIA (Igandero 21:30etan) Abokatu baten komediak "Ander eta Konpainia" telesailak Ander Urrutia (Isidoro Fernandez) abokatuaren bizipenak ditu oinarri. Abokatu horrek lema berezia du, merezi duten pertsonak defenditzea, eta eginbehar horretan lagunduko diote Vera Lopez (Esther Uria) idazkariak eta Gorka Mendiluze (Joxean Goikoetxea) ikertzaileak. TEILATUPEAN... Etxe barruko barre algara Tomas eta Miren senar-emazteak dira. Etxe berean bizi diren arren, euren arteko harremanak gora-behera ugari ditu eta ezagutu zireneko xarma eta maitasun-izpia itzali egin da. Baina diru aldetik ez dabiltza batere ondo, beraz, teilatupe berean bizitzera beharturik daude. SORGINEN LARATZA (Egunero 22:25etan) Festak darraio Xabier Euzkitze, Klaudio Landa eta konpainia pertza magikoa su epelean prestatzen ari dira eta laster ETB-1eko gauek sorgin kutsua hartuko dute berriz ere. HEGO ZOROA (Asteartero 23:30etan) Lagun homosexual batzuei buruzko telesail britainiarrak komedia ikutua du, homosexualen arteko harremanen alde alaia eta atsegina jorratzeko. Gainera, gay kolektiboko lagunak heterosexualak bezain normalak edo anormalak direla erakusten du, laguntasuna, maitasuna, gorrotoa edo sexua tartean daudelarik. BETIZU (Egunero 18:40etan) Haurren lagun berria Betizu maskota sinpatikoa da Euskal Telebistako kurtso honetako haur programazioaren buruzagi eta gidari. Betizu behi ausart eta alaiak "Behi II" espaziontzian bidaiatzen du Betisuis eta Eme-U lagunekin. "Behi II" ontzia "Betizu" izenburu duen haur-programa honetako emanaldi gunea izango da.

19 GUNEA Ritxi Lizartza Goenkale. eguneroko lanaren emaitza Zazpi urte bete ditu Espainiar Estatuko telebisten artean esperientzia eta eskarmentu handiena lortu duen telesail honek kapitulutik gora emanak, sekuentzia inguru. Ez da erraza izango topatzea marka horiek onduko dituen beste produkturik. Hasiera batean, hiru hilabeteko lana izango zela aurreikusi zen. Ondo joanez gero, berritzeko aukera planteatuko zela. Garai hartan esan zenaren arabera, ideia edo iturria Galesen hamazazpi urte! telebistan egin zituen sit-com bat izan zen. Inork gutxik uste izan zuen hemen halakorik ezta antzekorik egin zitekeenik. Eta, hala ere, zazpi denboraldi joan dira, euskaldunen arratsak eta ilunabarrak gozatzen, eta ia-ia etxeko egin dituzte ikusleek zahar zein gazteen gorabeherak, arazoak, maitasun istorioak... Eta Goenkale eguneroko ohitura bihurtu da, bazkaldu, siesta egin, afaldu edo mahai inguruko tertulia bezalaxe. Izan dira beste ahaleginak, beste proposamen batzuk, formula desberdinak landu dira, giro desberdinak, baina ikusleen artean oihartzunik apenas izan dute. Eta horixe galdera: Zergatik Goenkale? Zergatik kostunbrismoan murgilduriko telesail hau, merezi ote du azterketa sakonago bat ikuspuntu tradizional batetik egindako eskaintza honek? Nolakoak ote gara gu, beste edozein saioren gainetik egunero Goenkale aukeratzen dugunok? Hain gertu ote daude Arraldeko gorabeherak gure eguneroko bizipenetatik? Gainera, zergatik ote da euskara ikasten ari direnei gustukoen egiten zaien telebistako saioa? Zer topatzen ote dute bertan euskaldunek, zaharrek zein berriek? Euskaldunentzat Goenkaleko gertaerak bezain gertukoak dira grabazio garaiko xehetasunak, aktoreen nondik norakoak... Baina nola bizi dugu egun bat Goenkalen? Egunero kapitulu bat grabatu beharra dago. Lau egunetan Miramongo platoan eta astean behin Orion, kaleko irudiak grabatzeko. Aktoreek ez dute egunero lanik, dagozkien sekuentzien arabera izaten dira deituak. Gidoiak aldez aurretik jasota, etxeratu eta arratsaldea biharamunean esan beharrekoa ikasten ematen dute, Marialuisak bezala, Txapasek edo Aitorrek. Denek egin behar dute hori, hurrengo egunean grabaziorik izango bada. Goizeko zazpietan iristen dira lehendabiziko sekuentzietako aktoreak estudioetara, testua buruan dutela. Arropategira jaitsi, aldatu, makilaje gelara sartu, pinturak jarri eta orraztu... eta eguneko lehendabiziko entsegua hasten da. Horretarako bereziki egokitutako gela batean, gidoiak ondo ikasi dituzten eta euskara mailan modu egokian aritzen diren aztertu eta gero, aktore zuzendariak zer egin behar duten eta nola adieraziko die, sentimenduak nola adierazi, nondik nora mugitu... Aktore askok euren proposamenak ekartzen dituzte eta bertan egiten da bateratzea, grabaziora iritsi aurretik. Ordu erdiz aritu eta gero, erregidoreak platora deituko ditu aktoreak, eta entsegu gelan bigarren sekuentzia prestatzen den bitartean, lehendabizikoaren grabazioa hasiko da. Platora iritsi eta bertan zuzendaria, errealizadorea, kamerak eta talde tekniko osoa prest daude grabazioari ekiteko. Fokuak piztu eta... bost, lau, hiru... grabazioa hasi da! Askotan lehendabizikoan egiten da ondo sekuentzia, baina batzuetan errepikatu beharra dago, arazo teknikoren bat, euskaraz akatsen bat, testua ahaztu zaielako... Baina gehienetan ez da halakorik izaten eta dena txukun joaten da. Ontzat ematen denean, aktoreek monitore txiki batean ikusten dute eginiko lana, eta gustuko izan duten aztertzen dute. Ordu erdian sekuentzian grabatu eta bitartean entseguan dagoen bigarrena etorriko da platora. Martxa horretan hamabost bat sekuentzia egiten dira egunero, hamaiketako garaian ordu-erdiko atsedena barne, eta arratsaldeko hirurak aldera amaitzen da eguneroko lana... denentzat aktoreentzat izan ezik, hurrengo eguneko testuak ikasi behar baitituzte. Eta arratsaldean errealizadoreak ere lan ugari izaten du, goizeko grabazioak bildu eta kapitulua osatu behar baitu: irudirik egokienak aukeratu, kredituak jarri, musikaz jantzi sekuentziak, akatsak zuzendu... Laurogeita hamar bat lagun lanean, egunero labealdi berriaz etxean gozatu ahal izateko. On egin eta... urte askotarako! Artikulua irakurri ondoren, saia zaitez mapa honetan falta den informazioa osatzen: Akats: hutsegitea. Fallo Biharamun: hurrengo eguna. Día siguiente Bihurtu: bilakatu. Convertir Bizipen: vivencia Emaitza: ondorena. Resultado Eskarmentu: experiencia Labealdi: hornada Oihartzun: resonancia Ondu: mejorar Murgildu: barneratu. Sumergir Xehetasun: detalle

20 INTERES IKUSTEN EMAKUNDE / IRAILA 99 Testua: Nekane Iturregi Argazkiak: Emakundeko artxiboa Gaurko neska-mutilek, artean hitz egiten ez zekitela, ohitu ziren telebistaren koloreak eta irudiak ikusten. Arrarotzat hartzen dute bere etxean aparatu hori ez duena. Izan ere, zenbait familitan, gosaldu, bazkaldu eta afaldu pantailari begira egiten baita. Behin eta berriz egiten dugu topo adituen datu harrigarriokin: Lehen Hezkuntzako ikasleek (6 urtetik 12ra bitartekoek) batez beste, 159 minutu egiten dituzte telebistaren aurrean eguneko, eta Bigarren Hezkuntzakoek (12 urtetik gorakoek) 166 minutu (Sofres, 1996). Hau da, umeek ia hiru ordu ematen dizkiote egunero telebistari. Denbora pasa izateaz gainera, telebistak "gauzak" erakusten dizkigu. Bizimodu, pentsamolde, jarrerak zenbat markatzen dituen eztabaidagai da baina eraginen bat duela ezin da ukatu. Batez ere, belaunaldi gazteengan. Egoera horren aurrean gure buruari galdetu beharko genioke zenbateraino daukagun ikusten ari garenaren kontzientzia argi. Agian, elikagaietan hain normalak bihurtu zaizkigun barra-kodeak, kaduzitate-epea edota osagaien kalorien zerrenda beharko genituzke telebistako zenbait saiotan ikusten duguna kaltegarri den ala ez jakiteko ere. IKUSLE KRITIKOAREN BILA Irudiaren pedagogian aditu den Luis Matillak hauxe zioen "Cuadernos de Pedagogía" aldizkariaren urtarrileko zenbakian: Gurea gizarte «nahikoa pasiboa da, bitartekarien menpe dagoena (solaskideak, komentaristak, esatariak, modako artistak, maila gutxiko politikoak...); horiek "pentsalari azkarrak" dira, Pierre Bordieuren esanetan, eta ikusentzunezko komunikabideak bihurtu diren espektakuluari ondo baino hobeto datozkio. Haiek dira irizpideak markatu, beharrak sortu eta, batzuetan, egiaren alde bat ezkutatzen dutenak (gogoan izan, bestela, telebistak hamabost egunetan, hiritarrek OTANi buruz zuten iritzia aldatzea lortu zuela). Egoera honetan, irudia eta komunikabideei buruzko irakaskuntza gero eta beharrezkoagoa da». Mezuen irakurketa ideologikoa egiten ikasi beharko dugu, beraz, iristen zaizkigun edukiak eta kritiko batean ulertu ahal izateko. Horrela, ikusle sensibilizatua lortzen denean, ezinezkoa izango zaie komunikazio enpresei hain erraz erabiltzen duten aitzakia mantentzea; alegia, ikuslegoaren nahiak justifikatzen dituela egun emititzen ari diren zenbait saio eta mezu. Bide horretan, ezin dugu ahaztu emakumeok jasaten dugun diskriminazioa. Izan ere, datuek ez dute duda izpirik uzten. Enric Saperasek, UPFko Kazetaritza eta Ikusentzunezko Komunikazioan katedradunak eginiko ikerketa batek dioenez telebistaren informazioen %22 bakarrik da emakumeei buruzkoa, beste %78 gizonei dagokielarik. Aldea areagotu egiten da informazioek izen propia dutenean: gizenek %87 betetzen dute eta %13 emakumeek. Lagina TVE, Tele 5, Antena 3 eta TV3 kateen albistegietatik hartuta dago, 1998ko maiatza eta ekainaren artean. Ikusle kritiko horrek eskatzen hasita, komunikabideetan nabarmentzen den sexismoa bukatzea eskatu beharko luke.

21 GUNEA IKASI «Zer den plano bat, zer den sekuentzia erakusten diet, eta hortik abiatuta, istorio bat, aldez aurretik hitzetan idatzita dagoen istorio bat nola bihur daitekeen irudi ikasten dute. Beti ere, alde teorikoa eta praktikoa tartekatuz. Esate baterako, "La vida es bella" filma ikustera joan ginen eta aztertzen hasiz gero, nazismoaz ere hitz egin genuen. Filma baten analisia ez baita bukatzen alderdi teknikoetan, alderantziz, horietatik abiatuta mamira iristen baita» dio Isabelek. Gidoi baten oinarrizko zatia pertsonaien diseinua da. Protagonistak zenbat eta nolakoak izango diren erabakitzea alegia. Ikastaroko umeek kurtso bukaeran gidoia egin eta beren istorioa grabatzen dute, beraz, beste lan askoren artean haiek asmatutako pertsonaiak definitu behar zituzten. Horietako bat neska feminista bat izatea aukeratu zuten. BEGIRADAREN INTENTZIOA Isabel Alba gidoigilea da. "Barrio Sésamo", "La bola de cristal" eta izen handiko beste saio batzuen gidoiak berak sortuak dira. Duela hiru urtetik irakaslea ere bada. Donostiako zenbait kultur etxetan ikusentzunezkoei buruzko ikastaroak ematen ditu. Horietako batean 5 urtetik 14 urtera bitarteko haurrei irudiaren atzean dagoena erakutsi die. Gainera, gai horretaz liburu bat atera zuen (Detrás de la cámara, Anaya, Bilbo, 1999). Bere ikastaroetatik pasatu diren gazteak batere kritikoak ez direla dio, era pasiboan jasotzen dute telebistak edo zineak ematen dien guztia, baina hori bai, izugarrizko oroimen bisuala dute, irudiak irakurri eta konprenitzeko ahalmen handikoak dira. «Belaunaldi gazteen pentsamenduaren egitura aldatu egin da, eta ematen du ez garela horretaz ohartzen esplikatzen du Albak. Gu testu idatzian hezitako pertsonak gara eta haiek, berriz, irudia izan dute eredu. Baina hezkuntza sistemak bizkar ematen dio errealitate horri eta arlo horretan egundoko hutsunea dago. Nire ustez, segitzen du jendeak orohar, gazteak eta gazteak ez direnek, ikusentzunezko lengoaia ezagutu beharko luke, hori baita kritikoak izateko bide bakarra. Kontua ez da telebista ikusi ala ez ikusi, baizik eta nola ikusten dugun». Irudiak nola egiten diren jakinez gero, egilearen intentzioaz ohartzeko gauza izango gara. Istorioa kontatzeko zituen posibilitateen artean egileak aukera bat egin duela konturatzen garenean badakigu beste bide batzuk ere bazeudela eta era kritikoago batean ikusteko kapazidadea ematen digu horrek. «Harrigarria izan da niretzat, batez ere mutilek oso ikuspuntu feminista zutelako, batzuetan neskek baino askoz ere kritikoagoak azaltzen ziren zenbait gaietan. Adibidez, hain arrakastatsu den "Vigilantes de la playa" telesaila aztertu genuenean, oso gaizki iruditzen zitzaien gizonezkoak ia beti jantzita azaltzen diren bitartean neskak bainujantzian egotea, edota fisikoki ederra izatearen behar hori. Haiek egindako laburmetraian neska feminista baten profila egin nahi zuten eta oso eztabaida politak egon ziren nolakoa izan behar zuen erabakitzeko. Nik ahalik eta gutxien kontrolatzen dut lan hori, den-dena haiek asmatutakoa izan behar du, kontatu nahi dutena ondo kontatzen laguntzen diet baina ez dut erabakitzen zer edo nola egin». Aditu: jakituna. Experto/a Ahalmen: gaitasuna. Capacidad Alde: diferencia Areagotu: handiagotu Artean: hasta entonces Belaunaldi: generación Bihurtu: bilakatu. Convertir Bitartekari: intermediario Duda-izpi: sombra de duda Egundoko: sekulakoa. Enorme Gauza izan: gai izan. Ser capaz Hezi: educar Irizpide: criterio Jasan: nozitu. Soportar Lagin: muestra Mezu: mensaje Oroimen: facultad de la memoria Solaskide: contertulio/a

22 INTERESGUNEA Telemusika Telebista dugu zalantzarik gabe amaitzear dagoen XX. mende honetako asmakizunik arrakastatsuenetako bat. Batzuetan hori esateak zertxobait lotsarazten gaituen arren. Dena den, musika dugu ardatz nagusia zutabe honetan eta ezin ahaz genezake musikaren eta telebistaren arteko harreman estua. Komunikabide berri hau martxan jarri zen une berean, hantxe genuen musika. Askotan gu ez konturatu arren, zenbait saio, tele sail edo iragarki musikaren bitartez ditugu ezagun. Egia esan, musikaren eragina telebistan oso nabarmena da. Melodia konkretu bat entzun eta berehala datorkigu burura programa edo iragarkiren bat. Adibide argi bat, Eurovision-ekin konexioren bat izatekoa denean betidanik entzun izan dugun musika izan liteke. Gaur egun, gainera, aipatutako eragina bortitzagoa dela iruditzen zait. Batez ere, publizitateak jasandako gorakadaren ondorioz. Batzuetan iragartzen dena ere ez dugu kontuan hartzen, baina hori bai, a zer musika polita!. Edo niri behintzat behin baino gehiagotan gertatu izan zait, kanta bat entzun eta neure buruari galdetzen: non demontre entzun dut nik kanta hau... Saioaz ez naiz inoiz ohartzen, baina musikaz bai, noski. Azken bolaran, gainera, publizista ospetsu gehienak 60 edo 70ko hamarkadako talde edo artista ospetsuenen kantak erabiltzen ari dira, beren iragarki eta kanpainetarako. Horrela, iragarkia kaskarra izan arren, musika ona entzuteko aukera izaten dugu behintzat. Gauzak honela, lehengo egunean lerro hauek idazteko deia jaso nuenean, gauza bitxia gertatu zitzaidan. Kartoizko kaxetan eta "pipiak" bere akelarrerik basatienak ospatzen dituen armairu zaharrean pilatutako diskoak bildu eta txukuntzeko erabakia hartu nuen. Hori erraza ez izan arren (Kontuan izan bi urte neramala erabaki hau hartu ezinik. Alferrontzi alena!). Lanari ekin eta berehala, "pipi" iraultzaileen fakzio odoltsuenaren aurka "alkanfor" pelotak erabili behar izan ondoren, sentsazio atsegingarrienen unea iritsi zen. Musikaren historian izan diren lan bikain horietako piloa nuen esku artean, taldeen izenak, diskoen azalak, hunkitzen nauten abesti horiek, biniloa ukitzea eta batez ere oroimenak. Une pozgarri eta lasai horietako bat bilakatu zen hura guzti. Horrela, bata bestearen atzean, armairu zaharretik ateratzen nuen LP bakoitza tokadiskoan jartzen nuen, ia guztiak entzun arte. Goizaldeko 03:30ak ziren eta apaletan jarri berri nuen diskomordo hari azken begiratua eman eta gainean zuten hauts guztia ikustean, Errioxako ardo-botilei hautsak ematen dien itxura eta nortasuna etorri zitzaidan burura. Egia da!, pentsatu nuen. Ardo botila bat ireki eta baxoerdi bat edo beste edan nuen eta, inongo premeditaziorik gabe, disko guztien artean eskua sartu eta azkeneko bat atera nuenean entzun ahal izateko. Eta hara non, konposatzaile euskaldun baten lana izan zen aukeratutako lan hura. Gaurko gaiarekin bat egiten duen pieza. Karmelo Bernaolaren "Gakoa" (La Clave). Horixe bera. Konposizioaren izena oso ezaguna ez izan arren, entzun bezain laister denok ezagutzen duzuen melodia entzungo duzue. Eta, azkenik, gehiago ez luzatzearren, telebistaren eta musikaren arteko harremana argi azaltzen duten bi konpakto aurki ditzakezue edozein diskoetxetan salgai. Izenburua zuzena baino zuzenagoa: "Telebistako kantak I" eta "Telebistako kantak II", hortxe aurkituko dituzue lehen aipatutako kanta horiek guztiak. Alferrontzi alena!: Perezoso más que perezoso! Amaitzear egon: bukatzeko zorian egon Ardatz: eje Asmakizun: invento Basati: salvaje Bortitz: indartsua Eragin: influencia Hunkitu: emocionar Iragarki: anuncio publicitario Kaskar: eskasa. Regular Odoltsu: sangriento Ospetsu: izen handikoa. Famoso Zutabe: columna Eta zuk ba al duzu "Telemusikarik" gogoan? Ea zenbat hutsune betetzen dituzun! (Abestu ere egin behar dituzu!) Marrazki bizidunak Heidi.... Telesailak.. Goenkale.. Dokumentalak Teleberriak Besterik Haurtzaroan Nerabezaroan Helduaroan

23 Hamaika trikimailu Hizkuntza bat ikasten ari garenean normala da hainbatetan arazotxoak aurkitzea: hitz bat nola esaten den ez jakitea, ondokoek ulertzen ez duten zerbait esatea, hitz egiten digunari ondo ez ulertzea, desanimatzea... Eta hori bezain normala izaten da arazotxo horiei buelta ematea; hori, ordea, ez dugu denok modu berean egiten: nork bere estrategiak izaten baititu. Atal honetara gonbidatu bat ekarriko dugu, bereak azal ditzan. Isaias (ETB1, Goenkale) José Ramón Fachado da, eta Zurriola ikastolan antzerkia irakasten aritzen da gaztetxoei. Txikitan euskaraz besterik ez zekien, baina guztiz ahaztu egin zuen hizkuntza, eta 16 urterekin hasi zen berreskuratzen. Liburuak, fitxak... izan zituen baliabide. Ilazki euskaltegian ere aritu zen, eta maisu izateko ikasketak euskaraz egin zituenez, asko hobetu zuen bere euskara. Euskara ikasteko ze estrategia erabiltzen zituen jakite aldera, edo euskaraz ari denean, hobetzeko zer egiten duen ezagutu asmoz, honako galdera hauek egin dizkiogu.? 1. Hizketan ari zarela, zer egiten duzu esan nahi duzun hitza ezagutzen edo gogoratzen ez duzunean? Antzeko beste hitzen bat bilatzen saiatzen naiz.? 2. Eta esan nahi duzun hori oso korapilotsua iruditzen zaizunean? Ideia hori bera era errezagoan azaltzen saiatzen naiz, ezagutzen ditudan egiturak erabiliz.? 3. Zer egiten duzu esan berri duzuna ulertu ez dutela konturatzen zarenean? Beste era batera errepikatu.? 4. Eta zurekin hizketan ari den pertsona bati ulertzen ez diozunean? Berriz esateko eskatzen diot. Logikoena dirudi, ez?? 5. Telebista, irratia... entzuten ari zarela, ezer egiten duzu entzuten duzun hori hobetzeko? Ez. Ez dut ezer apartekorik egiten.? 6. Hitzetara etorriz... ezer egiten al duzu hitz berriak ikasteko? Zer? Batzuetan berehala erabiltzen saiatzen naiz. Baina geroz eta gehiago, lehendik ezagutzen ditudan hitzekin lotzen ditut. Esaterako, putada hitza patua ikasteko.? 7. Eta nahasten dituzun bi hitz bereizteko (sartu-atera, piztu-itzali, gelditu-gidatu, galdetu-galdu, esate baterako) zer trikumailu erabiltzen duzu? Galdera hau hasiberrientzako da, ez? Hitz horiek irudi bihurtzen saiatzen nintzen.? 8. Euskaraz zerbait irakurri behar duzunean, ezer egiten al duzu irakurtzen hasi aurretik? Zer? Ezagutzen ditudan hitzei erreparatzen diet, ea horrela gaiaren nondik norakoaz jabetzen naizen.? 9. Zerbait irakurtzen duzunean, zer egiten duzu ezagutzen ez duzun hitzen bat topatzen duzuenan? (Irribarre batekin). Hiztegian bilatzen dut hitz horren esanahia. Koldo Izagirrerekin sarritan gertatzen zait hori.? 10. Zer egiten duzu gogoan gelditzen ez zaizun edo nahasten duzun egitura gramatikal bat ikasteko? Erabiltzen saiatzen naiz.? 11. Nola jokatzen duzu zerbait idatzi behar duzunean? Lehendabizi idatzi egiten dut, eta ondoren idatzitakoa arretaz zuzendu.? 12. Eta zer egiten duzu euskara ikastea oso zaila dela iruditzen zaizun egun horietan? Ni ez naiz horregatik larritzen. Egun horretan atseden hartu. Etorriko dira egun hobeak.

24 Tori, eta pta dira guztira. kom Adizu! Botaidazu pilota! gure ikasle saiatua BADEN GARAIA Atzo Gasteizen izan ginen eta sekulako hotza egiten zuen. Gaurko jokalariak ez dira garai batekoak bezalakoak. Eta saria azkenean Gernikara! BADEN GARAIA.

25 ikia Bihar bertan hasiko da zure taldea. Primeran. Arratsalde on, guztioi! Ni Jaxone naiz eta aurten zuen irakaslea izango naiz. Gaur, ikasturte honetako helburuak azalduko dizkizuet. Baina lehenbizi, elkar ezagutzen hasiko gara. Adibidez... Saioa! Kontatuko al diguzu... Bada ez bada ere biharko zeozer prestatuko dut. Eskerrak HABE Aldizkaria daukadan! Aiba, CDa! Saioaren lehenengo eskola-eguna ikusita, zer datorkizu burura? Zer iruditu zaizu Saioari gertatutakoa? Zure burua irudikaturik ikusi al duzu? Ni oso bestela ibili nintzen Antzera ibili nintzen Gogoan duzu, beraz, zure lehen euskara-eskola. Oroitzapen ona al duzu? Nolakoa zen zure irakaslea? Eta zure ikaskideak? Gustura sentitu zinen? Urduri? Idatziko al dizkiozu Saioari egun hartako zure bizipenak tarte honetan:

26 Arantxa Iturbe. HABE aldizkarian argitaratua, 237. alean ipu SILVIA MAURIREN HERIOTZA Segidan irakurriko duzun ipuinean hainbat hitz ezabatu ditugu. Garrantzitsuak badira ere, ez duzu eragozpenik izango kontaketaren nondik norakoa ulertzeko. Bukaeran dagoen galderari erantzun beharko diozu gero. Silvia Mauriren heriotzak aldatu zuen nire bizitza. Anttonek hotsegin zidan haren berri emateko. Silvia hilda aurkitu dute. Ez beste ezer galdetu, ez dakit ezer, bihar hitz egingo dugu, besterik ez zidan esan. Ez non,k ez nola, ez noiz, ez eta bera non zegoen, nola jakin zuen edo nork esan zion ere. Antzeman nion oso hunkituta zegoela. Ez zen sekretua Antton beti egon zela Silviaz maiteminduta, eta leiendak zioen ez zuela inoiz hitz gozo bat lortu Silviaren ahotik, bera ere jakinaren gainean egon arren. Hitz gozoak gainontzeko guztientzat sobran izaten zituen Silviak, eta Antton ez zen beragatik edozer gauza egiteko prest zegoen bakarra. wentxi Gazte-gaztetatik izan zuen jendea erakartzeko dohaina. Makina bat buruhauste sortu izan zidan ikaskide garaian, Antton tarteko, bere dohain haien erruz. Aspaldian ahaztuta neuzkan, bakoitzak bere bideak nondik jo behar zuen erabaki genuenetik. Zaila zen halere, Silvia erabat ahaztea, eta gutxiago, bi urte lehenago,... hasi zenetik. «Pasa nahi gau bat Silviarekin?» esanaz hasten zen... Ezetz erantzun zuenik ez dut ezagutu. Batzuek arinegia zela zioten, beste batzuek txorakeriak besterik ez zuela esaten, begi haiengatik ez balitz, ez ziotela... lanik emango, ezetz, begiak ez baino irribarrean zegoela Silviaren sekretua, nola irribarrean?, lepoz behera zeukala zeukan guztia... Esango nuke irribarrean zuela erakargarritasunik handiena, behin, eztabaida batean, horren alde zegoen batek, begiena defendatzen zuen beste bati eman zion labankadaren zentimetroen arabera. Komunikabide guztietan izan zuen oihartzuna eztabaida hark, eta nik behintzat oso argi ikusi nuen ez nengoela prest Silviaren ezer defendatzeagatik labankada bat jasotzeko. Gainontzekoak ere akaso ez ziren hainbeste jasotzeko prest egongo, baina Silviak bere proposamena egiten zuen gauetan, bada ez bada ere, denak... egoten ziren. Nahikoa izaten nuen behin baino gehiagotan egin nuen froga nerea itzalita, patioko leihoa zabalik edukitzea, etxe guztietan ez bazen, gehienetan,... hura... ari zirela konturatzeko. Ez nuen pentsatu ere egin nahi Silviaren heriotzak zer- -nolako oihartzuna izango zuen! Hilda ere zeresana emango zuen, seguro. Oroitzapenetan murgilduta nenbilen bitartean konturatu nintzen egun hartan zela bere..., eta, jakinminak bultzatuta,... piztu nuen, eta ordua iritsi zain geratu nintzen, ea nola konpontzen ote zuten haren falta. Izugarri harritu nintzen ohizko musikarekin haren ahotsa iritsi zitzaidanean «Pasa nahi gau bat Silviarekin?». Haren bete- -betean harrapatzen zuten, eta haiekin batera ahots arrotz batek hitz egin zigun: «Jaun-andreok, albiste triste bat eman behar dizuegu:... ari zareten emakume zoragarri honek utzi egin gaitu gaur bertan. Ez da gehiago gure artean izango. Asko kosta zaigu erabaki hau hartzea: gaur ere Silvia zuekin izango da, aurrez grabatuta geneukan... bati esker. Jakin badakigu, berari galdetzeko aukerarik izan bagenu, bere nahia, beste gau batez zuekin egotea izango zela. Haren nahiari jaramon eginez, dasta ezazue azkeneko aldiz, Silvia Mauriren saioa. Gabon pasa». Nik ezin izan nuen jasan. Hain bizirik zegoen! Eta hain gutxi nekien haren bukaeraz! Zuzendaritzaren oharrak ere ez zuen ezer argitu: heriotza bera ere ez zuen aipatu. «Ez da gehiago gure artean izango». Nik baino gutxiago jakingo zuten beste askok, eta saioa hasi berritan iritsi ez zirenek,

27 ina susmorik ere ez zuten izango, han hizketan ari zitzaien hura, jadanik gure artean ez zela. Beste edozein egunetan ohar hari jaramonik ere ez nion egingo, Silviaren fama areagotzeko tranpa bat zela pentsatuz. Baina Anttonek deitu zidan. Dei hura egiazkoa zen eta ez zegoen zalantzarik. Erabaki bat hartu nuen. Silviaren etxera joango nintzen. Azken finean, oso maite ez nuen arren, lagunak ginen edo itxura hura eginez jarraitzen genuen, oso noizbehinka, elkar ikusten genuenetan. Konturatu nintzen lagun on batek haren senarra ezagutuko zuela, baina nik ez nuen Anjel ezagutzen. Banekien Silviaren miresle amorratua zela, oso aberatsa, eta hari baiezkoa emateko orduan, gehiago begiratu ziola Silviak etorkizunari, maitasunari baino. Hori esaten zuten behintzat. Eta etxearen neurriak ikusita, nik ere baietz esango nuke. Sartu aurretik bi aldiz pentsatu nuen. Jendez gainezka egongo zen, hango eta hemengo kazetariak, jakin -minez inguratutako jendea, polizia ere bai... baina ni laguna nintzen, eta aurrera egin nuen. Zur eta lur geratu nintzen atea senarrak berak zabaldu zidanean. Gaztetako argazki batzuetatik ezagutu ninduen, eta pasatzeko eskatu zidan, bakarrik zegoela eta. Nik, ezetz, zer gertatu ote zen jakitera bakarrik hurbildu nintzela. Eta berak, ez zekiela, eta asko eskertzen zidala joan izana. Zuzendaritzak... emandako oharraren bidez jakin zuen senarrak zekiena. Ezer gutxi. Silviak ez omen zion sekula esan... grabatu egiten zutenik. Seguro zegoen, bi minutu nahiko izan zituen, gaua elkarrekin pasatzeko proposamen publikoa egiten zuen bitartean, pribatua beste norbaiti egiten ziola. Hori askotxo esatea ez ote zen galdetu nion, animatze aldera. Ez zidan erantzun. Elkarrekin hasi ginen non ote zegoen, nola hil ote zen edo nork hil ote zuen ikertzen. Ez genuen ondorio garbirik atera. Hilda aurkitu zutela, nonbait, hiri-erdian zuen etxeren batean. Hurrengo egunak oso gogorrak izan ziren guretzat. Galdera asko, dolumin gehiago, hileta, loreak barra-barra, negarra, esplikazioak, hipotesiak... Anjelek ez zuen autopsia egiteko baimenik eman, eta, derrigorrezkoa izan arren, diruak eta famak badituzte oraindik zenbait pribilejio. Asko kosta zitzaidan Anjel zulo hartatik ateratzea, baina behin aterata gero, zoragarria izan da. Noiz edo noiz pentsatu izan dut Silviari eskerrak eman beharko nizkiokeela nere bizimodu berriarengatik, baina urteetan sufriarazi didanaren ordain bat besterik ez da orain jasotzen ari naizena. Eta gainera, gure etxean, ez da Silviaren izenik aipatzen, Anjelek aspaldian debekatu zuen. Gure galdera: Non egiten zuen behar (lan) Silvia Maurik? Zalantzarik sortu bazaizu, bi aukera proposatzen dizkizugu. Bakarra da egiazkoa. Dena dela, zuzenketa-orria 40. orrialdean aurkituko duzu. Akaso: beharbada, igoal Amorratu: oso zalea. Empedernido/a Animatze aldera: animatzeko asmoz, animatu nahian Antzeman: nabaritu, igerri, sumatu. Percibir, notar Arin: ligero, frívolo, superficial Arrotz: ezezaguna. Extraño, desconocido Aukerarik izan bagenu: si hubiéramos tenido ocasión Bada ez bada ere: por si acaso Barra-barra: ugari, erruz Behin: en cierta ocasión Behin baino gehiagotan: más de una vez Begi haiengatik ez balitz: si no fuera por aquellos ojos Bete-betean: osorik, erabat Buruhauste: arazoa Dohain: kualitatea, abilezia, bertutea. Don Dolumin: pésame Erakarri: atraer Esango nuke: yo diría Ezer gutxi: oso gutxi, ia ezer ez Ezin izan nuen jasan: no lo pude aguantar Gainontzeko: gainerakoak, osterantzekoak. Los demás Hunkitu: erasan. Emocionar Jakinaren gainean egon: jakitun egon. Estar al tanto Jakinmin: jakiteko gogoa, jakingura. Curiosidad Jaramon egin: aintzakotzat hartu, kasu egin. Hacer caso Jakingo zuten: sabrían Joan izana: el haber ido Labankada: labana + kada. Cuchillada Miresle: admirador/a Murgildu: barneratu, barruan sartu. Sumergirse Noizbehinka: tarteka, noizean behin. De vez en cuando Noiz edo noiz: noizbait. Alguna vez Nonbait: agi denean. Por lo visto Omen: parece que, se dice que Oroitzapen: oroitza + pen. Gomuta. Recuerdo Ote: zalantza adierazten du partikula honek Saioa: programa Sekula ez: inoiz ez. Nunca Sufriarazi: sufri(tu) + arazi. Hacer sufrir (Salbuespen bakarra: adierazi) Susmo: errezeloa. Sospecha Tarteko (izan): tartean egon, tartean ibili. Estar en medio Zeresan: esamesa Zur eta lur: harri eta zur, erabat txundituta *- irratian - irratsaioa - irratian - irratiaren ondoan - irratsaio - entzuten - irratsaioa - irratia piztu - ahotsak - gela - entzuten - irratsaio - irratiz - irratsaioa Aukerak: Hementxe dituzu, ordenan, falta diren hitzen bi zerrenda posible. Aukeratu ezazu zure ustez egokiena dena. - telebistan - saioa - telebisioan - telebisioaren aurrean - saio - ikusten - saioa - telebista piztu - begiek - pantaila - ikusten - saio - telebistaz - saioa

28 ERMITAGE MUSEOA BE San Petersburgoko Ermitage museo handia munduko merkatuaren eskakizun zorrotzetara egokitzen ari dira, burokraziaren oztopoetatik aske, baina babesik eta diru-laguntza ofizialik gabe. Gaur egun, hiru milioi artelan ditu bilduta bere 350 aretoetan, Harri Aroko kulturatik hasi eta Aro modernorainoko altxor ederra gordetzen du bere baitan. Museoak 236 urte bete ditu aurten. Katalina Handiak 1764an artista holandar eta flamenkoen 225 pintura eskuratu zituen eta Neguko Jauregian zegoen errege-museoaren egoitza berrian jaso zituen. Hori izan zen hasiera. 1852an Ermitage Berria izeneko eraikuntza egin zuten, eskuratutako artelan gehienak biltzeko. Hauen artean: Errusia hegoaldeko esziten urrezko lanak, antzinako Grezia eta Erromako gauzak, ekialdeko artelan bizantziar eta Erdi Arokoak. Neguko Jauregia eta Ermitage 1917an museo estatal bihurtu zituzten. 1941ean Alemania naziak gogor eraso zionean Sobiet Batasunari, bi milioi lan Uraletara eramanak izan ziren han gordetzeko, galduko ziren beldurrez. Bildumen zati batek, mugitu ezin ziren artelanek, bizirik jarraitu zuen, alemanek hiria setiatu ondoren. Iazko ekainean Ermitagek leku bat sortu zuen Interneten, ( bere katalogo digitalean artelan baino gehiago edonork ikusteko eran. Museoa ia bi mendetan zehar artearen marfilezko dorre antzeko zerbait izan zen, herritarrengandik oso urruti. Hasieran, tsarren gobernuen babesa izan zuen, eta, gero, Alderdi Komunistaren Politburoak Estatuaren boterearen eta aberastasunaren ezaugarritzat hartu zuen. Horregatik, diru- -laguntza handiak eman zizkion museoari. Baina, 1991an Sobier Batasunarekin batera, hor bukatu ziren laguntzak. Museoa burokraziaren zamatik libratu egin zen, baina dirurik gabe geratu. Hala ere, Ermitage museo estataleko zuzendaria ez dago hain ezkor eta goibel. "Dirua lortzeko amaierarik gabeko borroka gogorra izanagatik, ez litzaidake bururatuko gaur egungo egoera lehengoarekin alderatzea, nahiz eta garai hartan aurrekontuaren %100a ziurtatua egon. Gaur egun ez dugu diru-laguntza ofizialik, baina askatasuna badugu museoaren alde komeni dena egiteko. Hori da prezioa" Mijail Piotrovosky museoko zuzendari izendatu zuten

29 tik RE OSKOLETIK ATERATZEN 1992an. Aita ere zuzendari izana zen. Esan daiteke Mijail museoan jaio zela. Ondo ezagutzen ditu hango zirrikitu eta gorabehera guztiak. Gogoz heldu zion kargu berri horri. Lan horretan hasi eta berehala garbi ikusi zuen Ermitage aldaketa sakon baten beharrean zegoela, bizirik iraungo bazuen. Diru ofizialik ez baitzegoen, Errusiako beste erakunde guztiak bezala, ekonomia librearen ur nahasietan bizirik ateratzen saiatu behar zen. Eta ate joka hasi zen Europan babes eske. Piotrovoskyk, asko luzatu gabe, lortu zuen UNESCOk Ermitage museoa, Bolshoi Antzerkiarekin eta Moskuko Lenin Liburutegiarekin batera, bere proiektu handien artean sartzea. Aditu-talde garrantzitsu bat heldu zen San Petersburgora, proiektuaren oinarriak jartzea. Eta talde horrek Nazioarteko Aholkulari Kontseilua osatu zuen, eta, gaur egun, talde hori Edmund Pillsbury-ren ardurapean oso ondo ari da lanean, Louvreko, Washingtongo National Galleries, Philadelphiako Art Museum eta Amsterdamgo Rijksmuseumeko zuzendariak besteak beste. Urtean behin biltzen dira San Petersburgon Ermitage aurrera ateratzeko. Hasteko, UNESCOk babesleak eskatu zituen. Lehengo diru- -laguntza Herbereetatik etorri zen, 1,2 milioi dolar, batez ere, museoa informatizatzeko, uholdeen hondamendietatik babesteko eta eraikinari eusteko. Laguntza horri esker, Rovinskiren bilduma famatua (Rembrandt-en 640 grabatu eta akuaforte) Amsterdamgo Rijksmuseumera eraman zituzten berriztatzera. Geroztik, harreman estuak sortu ziren holandarren eta errusiarren artean. Giro horretan, Ermitageren "museo satelite" bat Amsterdamen sortzea bururatu zitzaien Eta iazko urrian Londonen antzeko zerbait egingo zuela iragarri zuten Ermitageren arduradunek. Londonen erakusketa iraunkor baten gunea ireki nahi dute, balio handiko inpresionisten eta postinpresionisten aretoa. Ermitage museoa bere oskoletik ateratzen ari da eta biziberritzen. Diru-laguntza horiek jasotzearekin batera, museoko sarrerak ere garestitu egin dira azken urte hauetan. Errusiarrek ez dute sarrera askorik ordaintzen, dolar bat baino gutxiago, baina atzerriko bisitariek 10 dolar. Bisitari atzerritarren diru- -laguntza handiagoa bada ere, askoz ere diru gehiago behar da. Horregatik, ezinbestekoa da beste maila bateko diru-iturriak Europan eta Amerikako Estatu Batuetan bilatzea, Museoak irautea nahi bada. Horregatik sortu zuten, hain zuzen ere, "museo sateliteen" proiektua. Dena dela, hasiak dira Errusian bertan gauzak aldatzen. Jaso berria dute, adibidez, Vladimir Potanin-en diru-laguntza eder bat. Errusiako gizon aberatsenetakoa da Vladimir eta United Export Import Bank-en sortzaile eta nagusia. Diru hori Ermitageren gune berria sortzeko erabiliko da, "Estatu Nagusia" izeneko eraikuntzan. Eraikuntza hori "Ermitage Handia" izeneko proiektu handian txertatuko da. Horrela, gaur egun bildumaren %5 ikus daiteke, baina eraikuntza berria egiten denean, bildumaren %10 edo %15 ikusteko aukera izango du jendeak. Mijail Piotrovsky nekaezina ez da geldirik egotekoa, betebetean ari da "Ermitage Handiaren" proiektu erraldoia martxan jartzen. "Ermitage Handia" gune kultural eta komertzial bihurtu nahi du. Gauza berri asko sortuko dira proiektu honen barruan: kontzertu-aretoa, zinema, jatetxea, hotela, dendak... Aurrekontua handia da, 150 milioi dolarrekoa. Epe luzerako asmoa da, eta 2014.urtean, museoaren 250.urteurrenean inauguratu nahi lukete. Ermitage, Errusiako museorik garrantzitsuena, zuzendaritza kosmopolita batek kudeatua eta hain entzute handikoa, pixkanaka-pixkanaka leku bat irabazten ari da munduko museorik onenen artean, bere gordailu ederra munduari eskainiz. Alderatu: erkatu. Comparar Altxor: gordailua. Tesoro Babes: protección Bihurtu: bilakatu. Convertir Eskakizun: exigencia Ezaugarri: berezitasuna. Característica Unesco albistaria 118, orr. (moldatua) BIHURTU Buruhauste handiak sortzen dizkigu aditz honek, erraza baita honelakoak irakurtzea: *Maitagarriak kalabaza gurdi batean bihurtu zuen. *Txan magoak ura ardotan bihurtu zuen. Aurreko esaldietan bihurtu aditzaren aurreko hitzari -EAN eta -TAN bukaerak erantsi zaizkio. Ez dira zuzenak. Ikusi, bestela, Ermitage museoari buruzko testuan irakurri ditugun adibideok: Neguko Jauregia eta Ermitage 1917an museo estatal bihurtu zituzten. *Eta ez museo estatalean "Ermitage Handia" gune kultural eta komertzial bihurtu nahi du. *Eta ez gune kulturalean eta komertzialean Erne, beraz, eta ez ahaztu, gaztelaniazko CONVERTIR(SE) EN, euskaraz ez da ZERTAN BIHURTU. Beste hainbeste gertatzen da, gainera, egitura bera onartzen duten aditzekin; besteak beste, joan, egon, sartu, jarri, gelditu, egin, hautatu, izendatu, eduki eta saldu. Oharra: Gehiago jakin nahi baduzu, jo Euskaltzaindiaren argitalpenetara: Web-orrian: Produktuak eta zerbitzuak atalaren barruan Hizkuntza arauak sakatu eta Aurkibide alfabetikoa erabiliz, Topiko(a) bihurtu aukeratu. Arauen bilduman, berriz, 40. araua duzu, 217.or. Topiko(a) bihurtu. Ezkor: pesimista Herbereak: países Bajos Iragarri: anunciar Sortzaile: fundador/a Txertatu: insertar Uholde: uraldia. Inundación

30 zin Zinemaldia 2000, itxaro Talde kritiko batzuen ustez, aurtengo Zinemaldia aurreko urtetakoak baino maila kaskarragokoa izan da. Nire iritzia, ordea, oso bestelakoa dela esan beste erremediorik ez dut. Uste ez genuen uzta jaso dugu, berritzailea eta freskoa izan da, harritzeko moduan izan ere, eta zinema berri eta gaztea sortzen ari diren talde eta eskolak ezagutu ditugu. Gauzak urtetik urtera aldatzen ari dira. Esan daiteke iraultza moduko zerbait ari dela gertatzen. Iraultza txiki hori, denboran asko baino lehen, gaur egun aurreikusi ezin diren ondorioak izango dituena, komunikabideen alorrean ezinbestean sartzen ari den teknologien transformazioan oinarritzen da eta errotzen. Bere emaztearekin batera bi sari lortu zituen Arturo Ripstein-ek bataiatu duen Zinema Digitalez ari naiz. Izenak berak adierazi nahi du, zinema berri hori Bideo Digitalaren teknologia berriez egindakoa dela, bideoari, telebistari, irudi birtualari eta zineari begira egina dagoela, aurrez irudi magnetikoa edo elektronikoa kineskopia bidez irudi fotografiko bihurtuz, ohiko aretoetan erakusteko modukoa. Bideo Digitalez irudiak hartzeak, baita esku arteko bideo arruntez ere, ekoizpena merkatzea ekarri du, mota eta maila guztietako zinegile gehiagok dute filmak egiteko aukera, diruaren hesiak gaindituz. Horrezaz gain, aukera zabalagoa dute gaiak aukeratzeko orduan, garai batean ekoizetxearen etekinaren eta errentagarritasunaren esanetara jardun behar bazuten, orain nork bere gustura sormena lantzeko edo nahi duen informazioa emateko egokiera berri bat du. Zinema Digitalak mota askotako sortzaileei emango die parte hartzeko aukera: independienteak, radikalak, erreibindikazio-sena dutenak edo konformagaitzak, betiko industria tradizionalaren aldetik betoa jaso dutenak, eta abar... Hori aski ez dela, orain arte isilik egon diren herri txiroetako zinegile askoren ikusentzunezko lan eta ekoizpena ikusteko abagunea izango dugu. Orain arte, zinegileek mundu osoan jaun eta jabe diren herri aberatsek egitera behartzen zituzten koprodukzioen barruan egin behar zuten lan, hemendik aurrera libreagoak izango dira nahi dutena edo komeni zaiena egiteko. La perdición de los hombres Aipatutako alderdi ekonomikoak alde batera utzita, esan behar da teknologia berriak asko ari direla garatzen errealitatea erakusteko eta estilo propioak erabiltzeko moldea. Kamera arinak, ia argirik gabe edo argi gutxirekin irudiak hartzea; denbora-mugarik gabe eta nonahi filmatzeko aukera egotea, kamera txiki horiek hor daudela ohartu gabe aktoreak lanean aritzea. Hori guztia ekarri du teknologia berriak. Orain, interpretazio

31 ea penezko aireberritzea malguagoak egin daitezke, eta ez hain zurrunak, berez profesionalak ez direnak ere horrelako lanak egitera animatzen ari dira, enkoadreak egitea eta kamera batetik bestera ibiltzea askoz ere erosoagoa da lehen baino. Teknika, estilistika eta gauzak ekonomia-mailan hobetzeak funtsezko aldaketa ekarri du zinemaren gaietan ere: Giza konpromisozko zinema da, bizitzako egoeratara hurbiltzen dena, azaleko itxurakeriarik gabe edo norbaiten apetaren baitan egon beharrik izan gabe, orain egiten ari den zinemagintza berri horretan, urrats ikaragarri bat eman da. Gaur egun 7. artea amets- -fabrika bat baino zerbait gehiago da, zorionez eta guztion onerako. La espalda del mundo Aurtengo Zinemaldia 2000, Gala jaunaren zuzendaritzapeko azkenekoa, joera berri horien erakustoki izan da eta sorta ederra utzi digu. Arturo Ripstein maisuak, bere emazte eta gidoilari Paz Alicia Garciadiegorekin batera, bideoan aurkitu du narrazio mexikarrak jasotzeko modurik egokiena, hangoen grinaren eta umorearen bitartez ikusleak herri berezi baten ariman murgilduz. La perdición de los hombres urrezko maskorrez saritua eta Así es la vida izan dira onenak. Ez ditugu ahaztu behar, hala ere, bideoz egindako Jean-Pierre Sinapi-ren National7 ; Jean-Marc Barr eta Pascal Arnod-en. To much flech ; Javier Corcueraren La espalda del mundo ; Cecilia Barrigaren Times up eta abar... Mota askotako zinema berria. Horrek adierazten digu teknologia berriak ez direla joera estandar eta uniformatu bat, baizik eta baliabide berri horiekin, egile bakoitzak bere barruko unibertsoa propio azaltzeko aukera berri bat duela. Too much flech Abagune: egokiera Apeta: capricho Berritzaile: renovador/a Bestelako: diferente Bihurtu: bilakatu. Convertir Ekoizpen: produkzioa Errotu: enraizar Etekin: mozkina. Beneficio Gainditu: superar Garatu: desarrollar Grina: pasión Hesi: itxitura Malgu: flexible Ondorio: consecuencia Sen: instinto Txiro: behartsua, pobrea

32 Urtebete Basarri gabe Okinako (Araba) amona baten aburuz, herriari kalte egin zion pagadi bat suntsitzeak. Herrira euria ekartzen zuten hodeiek inguru edo norabide jakin batetik etortzen ziren, eta inguru hartantxe zegoen moztutako pagadia. Moztutako pagadi horrek Basarriren bertsoak dakarzkigu gogora. EUSKALERRIA ITXUSTEN 1. Seme on danak amaren moldez beti oroituko dira, zimur berriak ikusi nola datozkion arpegira. sarri nago ni mingotz alditan sorterriari begira, gure Euskalerri kuttun, laztana, itxusten gogor ari da. 2. Gure lurretan len xamurra zan gozatzea kerizpean, garai artako patxarak oraiñ zeñek artu lezazkean! Negar malkotan datozkit sendo egun bat eta bestean, euskal mendien burusoilketa ain nabarmen ikustean. 3. Garai bateko zuaitz ederrak itzala zuten lekuko, euskaldun dena nola etzaigu aietzaz gogoratuko? Aurreko arrak piztu baleizke, ez ote bertan lertuko? Beren lurralde berdingabea ez lukete ezagutuko. 4. Aberastasun aunditxoena beingoz ezkutatua da, berusoildurik aurkitzen dira nola ordeka ta malda. Onek zer kalte dakarren onuntz ikusten dunik ez al da? Tontor aundiak berdintzen dira kendu ta jartzen ezpada. 5. Arraiak ura nai luke beti inguru-aldamenetan, larrerik ez dun artzaia iñoiz ez dago bere onetan. Begiratuta zuaitzak giñun lenago bazter danetan, aiek gabeko Euskalerria zatar deritzat benetan. 6. Altza ta lizar, aritz ta pago, gaztaindi, intxaur ta arte, millaka urte gure sailletan egon zeratenak tente! Etzaituztegu ikusten iñon ta gu nahigabetan bete! Lur santu, eder auek utzita, norutz ezkuta zerate? 300 urtetik gora bizi dira. Azaroan gaude. Suizako sineste baten arabera negua nola datorren jakiteko, aizkora batekin ebakia egin behar zaio pago bati azaroaren hasieran. Pagoa zauri horretatik gaisotzen ez bada, negu gogorraren seinale. 40 metrotik gorakoak ere badira. 100 urte, 25 metro garai honetan iristen da Pagoa heldutasunera. 15 urte, 6 metro. PAGOAREN EGUTEGIA Pagaziak heltzen dira.

33 7. Baso-gizonak, agintariak, eror zaitezte kontura, gure erriari eman zaiogun len zuen tankera ura. Zuloak egiñ, landarak jarri, klase guziak ingura, mendi maiteak artu dezaten lenago zuten itxura. 8. Zuaitz gabeko Euskalerria, bai Euskalerri tristea! Ortatik laister izango ditu gaitz bat ezpada bestea. Gauzak zuzendu leizke oraindik -au da geienen ustea-, urak joatean alperrik degu presak egiten astea. 9. Ogei, berrogei, urte direla ortako bear direnak, ezta ardurarik; oiek baitira okerrikan txikienak! Azaldu bitez mendi danetan zuaizti bikaiñ, lerdenak, artara eskertuko gaituzte ondoren datozenak. (Basarriren bertso sorta, Zarautz 1950) ETENA Bertsotan ari garenean, etena hitzak neurriarekin du zerikusia. Bertso-lerroaren erdian egiten den geldialdia da etena. Gaztelaniaz cesura esaten diote. Bat-batean ari direnean, arnasa hartzeko aprobetxatzen dute etena bertsolariek. Baina esanahiarekin ere zerikusia badu. Esan nahi baita, ez da hain ontzat jotzen etena hitz baten erdian egitea, edota aditz nagusia eta laguntzailearen artean etena egitea. Beraz, erdian ez da etena edozein tokitan egitea. Basarriren bertsoak zortziko nagusian daude paratuak. Hots, zortzi bertso-lerroko ahapaldiak dira, eta errima bertso-lerro bikietan gauzatzen da. Bertso-lerro biki hauek zortzi silabakoak dira, eta bakoitiak hamarrekoak. Hamarreko hauetan egiten da etena, bertso-lerroa bi zatitan banatuz, ia beti bi zati berdinetan: Zortziko edo hamarreko nagusiaren barruan, bertsolari asko, ia guztiak, saiatzen dira errimadun lerroetan ere etena edo zesura egiten: edo Baina, batez ere, hamar silabako bertso-lerroetan egiten dute. Beraz, kontua ez da zortzi nahiz hamarreko lerroak, besterik gabe, osatzea, etena kontuan hartuta osatzea baizik. Aztertu, bestela, Basarriren bertsoak. (H)ar: gusano Aburu: iritzia. Opinión Ahapaldi: estrofa Arnasa hartu: respirar Arte: encina Biki: par Burusoilketa: (metafora: buru=zuhaitza). Tala Deritzat: me parece Esanahi: adiera. Significado Ezta ardurarik: no importa Larre: belardia. Prado Lekuko: testigo Lizar: fresno Mingotz: mikatza. Amargo Nahigabe: dolor Ordeka: laua. Llano Pagadi: hayedo Pagazi: hayuco Paratu: jarri. Poner Siniste: ustea. Creencia Suntsitu: destrozar Zatar: itsusia Zimur: arruga

34 Azaroaren 22an Santa Zezilia, musikarien zaindari Azaroaren 22an musikariek Santa Zezilia ospatzen dute. Adibidez, Nafarroako Aritzala eta Muniain herrietan. Emakume hau Metelos familia erromatarreko kide baitzen, nor zen, eta horregatik sutu egin ziren kristautasuna besarkatu zuenean. Prefektoak haserre Zeziliaren senarraren eta honen anaiaren ondasunak eskatzen dizkio, eta Zeziliak erantzuten dio behartsuen artean banatuak dituela. Hori egin duenez, erromatar jainkoei sakrifizio gisara zerbait eskaintzeko agintzen diote, eta Zeziliak, ezetz, Jainko bakarra dagoela. Lepoa moztu nahi diote gajoari eta erdi hilik uzten dute hiru zauri larrirekin. Hiru egun geroago hilko da, birjina eta martiri. Ez dago argi noiz hil zen, data-dantza handixea dago, baina P.A. Kirsch adituari jarraiki, urte-tarte horretan zendu zela dirudi. Zeziliak ezkontza-gauean bere birjintasuna ez urratzeko eskatuko dio Valeriano senarrari. Badirudi, ez baita ziur, ezkondu zen egunean, musikaz inguraturik, Jainkoari guztiz garbia izan nahi zuela eskatu ziola bere baitarik,(?) arimaz eta gorputzez garbi. Horregatik Ertaroan, batez ere XV. mendetik hona Zezilia musika-tresnez lagunduta azalduko da artean. 1584an Erroman Musika Akademia sortzean, Zezilia hartuko dute zaindari. Beste Zezilia bat Santa Zeziliaren bila genbiltzala, beste honekin egin genuen topo. Hau suediarra da, printzesa, eta urtean erlijio katolikoa besarkatu zuen. Badu, beraz, zerbaiten antza aurrekoarekin. Estokolmon jaio zen urtean eta miseria larrian hil zen. Juan Carlos semeak besoa hautsi omen zion amari, iletatik tira... Senarrari adarrak jartzen zizkion Zeziliak. Izan ere, oso emakume ederra zen, eta diruduna, eta ezkondu aurretik eta ostean, gizonzalea, printzezalea, alegia. Hain zen ederra, emakumerik politenetzat zeukaten. Hala ezagutzen zuten, behintzat. * Banatu: repartir Behartsu: pobrea Besarkatu: abrazar Urratu: rasgar, romper Zendu: hil Ba al dakizu zein zen Santa Zeziliak jotzen zuen musika-tresna? (Bera irudikatzeko margotu diren koadroetan, adibidez) Hona hemen aukera batzuk:

35 Jose Felix Amundarain Muxika Orain dela 125 urte hil zen Mutiloan (Gipuzkoa) Jose Felix Amundarain Muxika zegamar idazle ezezaguna. Bi lan utzi zizkigun Mutiloako bikario doktoreak, 1820an euskaratu zuen erdal Dotrina politiko bat, Jaquin-bide Iritarautia eta 1824 aldera idatzitako sermoiak. Juan San Martinen esanetan, egundoko balio historikoa eta juridikoa du 1820ko lan horrek. Bitxikeria bat ere aipatuko dugu an, Segurako Nikolas Bizente Aranburu notarioaren aurrean eta bi lekukoren aurrean, Jose Felixek haur baten aita zela aitortu zuela. Informazio hau guztia liburu honetatik atera dugu: Idiazkez Antton, Aranburu Pello J, Bidegain Marian, Rezola Iñaki; Jose Felix Amundarain Muxika (Zegama, 1755-Mutiloa, 1825), Goierriko Euskal idazle ezezaguna; VII. Gerriko Ikerlan-Sariketa, Goierri 1995) Xiberoko botza XIBEROKO BOTZA Joan den martxoan, Maulen kokatzen PK7 den herri-irrati honek diru biltzeko J. Baptiste Heugas karrika kanpaina berezi bat hasi zuen, egoitza Maule berri baten eraikitzeko asmoarekin. Irratia zinez beharrezkoa da Xiberoan, tel: lehen-lehenik herri-irrati bat baita eta fax: lekuko aktualitatea tratatzen baitu, baina ere hizkuntza galtzen ari den leku batean molde bakarra baita egunero euskararen sartzeko etxe guztietan. Egun irratian 5 langile gara, 45 metro karratutan; leku askasa dela eta erabakia izan da egoitza baten erostea eta irrati berri baten eraikitzea. Baina horrek ainitz kostu du eta horregatik kanpaina hau eramaiten dugu Euskal Herri guztian. Sail anitzetako jendea hunkitua dugu eta oraindik badugu zer egin. Hala nola ikastaroaren hasiera dela eta, nahi genituzke euskaltegiak hunkitu, bereziki ikasle eta irakasleak. Beraz, lagundu nahi izanez gero, segidan duzun bonoa bete eta bidali. ALKARREKI ERAIK DEZAGÜN XIBEROKO BOTZA! Izen-deitura Helbidea Herrialdea 1000 pezetako laguntza ematen diot Xiberoko Botzari 2000 pezetako laguntza ematen diot Xiberoko Botzari 5000 pezetako laguntza ematen diot Xiberoko Botzari... pezetako laguntza ematen diot Xiberoko Botzari Gure kontü korrentearen ezaugarriak: Kutxa Xiberoak eraik beza botza PK MAULE

36 Poema presoa Zatika emandako erantzunak osatu ahala eraman itzazu letra zenbakidunak beheko taulara adibidean bezalaxe eta Joan Mari Irigoienen olerki baten zatitxo bat aurkituko duzu. - Ez gogoratu - Ez du ezer barrenean - Listua, adurra - Hegazti harraparia - Ez da erlea, baina berdin ziztatzen du - Eraikuntzan eta portuan erabiltzeko tresna - Ezkutuan edukia - Lepoaren eta ipurdiaren artean - Gai koipetsua, lipidoa - Esanahi - Unibertsitateko buruetako bat - Jan eta lo egiteko tokia - Ondotik dator - Problema, kontua - Ai, horko petrolioa bagenu guk - Ohitura txarra - Nafarroaren ondoan - Hezetasuna galdu - Amuaren puntan - Ondasun-multzoa A H L E R D 5 A A L I G 6 7 G 15 R E B G Z D O H A B 39 U T A A E 17 U R R N T A R A R Z A Z T T D K T R Z I H 41 R T I 8 10 N T U K O R A 23 T Z U O A A A I O 46 D 47 R E 26 U 42 Z Z I I N Z

37 *Izena Autore Musika- Agureek -lana desiratu Pizten Larruazaleko Emakume- zuten duen zera ebakiak -izena 50 Hitz gezidunak Amesgaiztoak Munduratu gaitu Beste batek hila Pisu handiko Atzo gauean, edo Simpson egin, deitu Urrea *Deitura Indar- -urritasuna Baita Kolpea adierazten du Fosforoa Intsektu kaltegarria handia da! Azido ezaguna Gizendu Bizkaiko herrria Listu Sufrea Burutapena Antzinako Greziako kultura Hieroglifikoa Miaulariak Nonbait Potasioa Intsektu jauzikaria Eta (labur esana) Pare bat Zine- -mota 8 ordu egunero Indiako musika-tresna Tona Kontson. Ongi egilea Kasik Kanpo Ozta Modu- -atzizkia Borobila Haurra Kontsonante bi Bokala Zer iruditu zaizu irakasleak esana? Kantu- -bilduma Zoro Nor Su-lama Arrainak irensten du Antz erdia Partitiboan Ados yankeea Lasai Röntgen Zamari-janaria (avena sativa) Suedia Musulmanen liburu sakratua Ez dago besteren menpean Letra-zopa A D E N B O R A J Aurki itzazu definizioei dagozkien hitzak. Ondo gogoan hartu hitz horiek norabide guztietan aurki daitezkeela. L E E Z R T O X S A U L M O I T A R TELEBISTA 1. Batez beste, asko ematen dugu horren aurrean (7 letra). 2. Telebistan asko entzuten den hotsa, esku-zarta (6 letra). 3. Aldez aurretik ematen den baimena (8 letra). 4. Zinetik pasa ondoren ematen dute telebistan (4 letra). 5. Ariketa fisiko ikusgarria (5 letra). 6. Emanaldi asko hori dira: zarama (5 letra). 7. Gaur Egun eta Teleberrin aski ematen dute (7 letra). 8. Galdera, erantzuna, ooo!, diru parrasta galdu/irabazi, txalo zaparrada (9 letra). 9. Hitz egiten diguna, esataria (8 letra). 10. Etxean telebistaren aurrean denborarik gehien ematen duena (4 letra). 11. Larunbat-igandeetako tortura (zaletu ez denarentzat) (6 letra). 12. Telebistaren etsaia da eta, ondorioz, bertan gutxi ateratzen da (6 letra). R L A S I R E N U O O Z F I K O T S B R P E A B E R T A I L I K U L S N Z K H A U R I A E T E L O B T U F Z L I B U R U H A T

38 1Zer esan nahi du Venezuela hitzak? A) Leku oihantsua, arawak hizkuntzan B) Venezia txikia, kolonoek emaniko izena C) Leku beroa, karibe hizkuntzan 2Hondurasko kongresuak lege bat onartu du orain dela gutxi. Eliza katolikoak kritika gogorra egin dio, esanez neurri horrek Erdi Arora itzultzea dakarrela. Zertara behartzen du lege horrek? A) Eskola guztietan egunero Bibliaren zati bat irakurri beharra dago B) Eskolan zigor fisikoak ezinbestekoak direla dio legeak C) Eskolak bereizi egiten ditu: ezin mutikoak eta neskak gela berean egon 3Nazio Batuen Erakundearen (UNO) arabera, zenbat emakumek jasan du inoiz abusu edo tratu txarren bat munduan? A) Emakumeen herena B) Emakumeen laurdena C) Emakumeen hamarrena 4Espainian transbaseak eztabaidagai dira azken aldi honetan. Nolanahi den, badakizu zenbat ur galtzen den Espainian ura banatzeko sareko matxurak eta isuriak direla kausa? A) Ehuneko hamabost (%15) B) Ehuneko hogei (%20) C) Ehuneko hogeita hamar (%30) 5Babiloniako lorategiak Nabukodonosor II.ak eginarazi zituen K.a. VI. mendean. Antzinateko munduko zazpi miragarri handietako bat izan zen. Zergatik eginarazi zituen? A) Inbidiaz, esan daiteke. Egipto bisitatu ondoren, hango piramideak ikusirik, pentsatu omen zuen: "Guk ere zerbait egin beharko dugu ba". Eta egin egin zituen. B) Bere emazteetako bati plazer egiteko. C) Jainkoari eskerrak emateko, gudan lagundu zuelako ko abenduan Kalbinok erabaki bat hartu zuen Geneban. Zer? A) Eguberri eguna ospatzea debekatu zuen. B) Elizkizunak sexuen arabera ezarri: meza bat emakumeentzat eta beste bat gizonentat C) Genebako udaleko buruzagi guztiak errearazi zituen. 7Zenbat usain bereizteko gai da gizakia? A) 500 inguru B) inguru C) inguru 8Munduko parke natural handienak km2 ditu. Non aurkitzen da? A) Kanadan B) Indian C) Groenlandian 9Ile-lehorgailua, erorketak, sutan utziriko zartaginak, garbiketarako produktuak, botikak, tresna elektrikoak... Horiek dira, besteak beste, etxe barneko istripuak eragiten dituzten elementuetariko batzuk. Frantzian urtean lau milioi istripu gertatzen dira etxeetan. Zein da istripurik gehien -%25- eragiten duen gela? A) Logela B) Sukaldea C) Bainugela Jainkoarren, elkartu ondoren bi pertsonak bizitza 10 osoa elkarrekin pasa behar dutela pentsatzea ia antinaturala da. Noren hitzak? A) Jane Fonda B) Brigitte Bardot C) Benito Mussolini Kamelia zuhaixkak lore guztiz ederrak ematen 11ditu. Oso landare gogorra da, bestalde. Izan ere, Japonian aurkitzen diren zaharrenek zenbat urte dituzte? A) 20 urte inguru B) 80 urte inguru C) 200 urte inguru Sobiet Batasunaren garaietatik Errusian ia 30 12urtez garatu duten programa militar batek asmakari guztiz interesgarria eman du. Zer, hain zuzen ere? A) Zurezko urpeko ontzia. B) Bota berezi batzuk: horiek jantzi eta 3-4 metroko jauziak eginez, esfortzu handirik gabe, 35 km orduko egiteko gai dira pertsonak. C) Misil guztiz merkea: pta. bakoitza. Duela gutxi, lehiaketa bitxi bat egin dute 13AEBetan. Biko taldetan banaturik, lehiakideek tu egin behar zioten elkarri ordu batez. Arkansasko bikote bat gertatu da irabazle. Bikote horretan emazteak egin zuen tualdirik gehien. Zenbat? A) 57 B) 83 C) B / 13. C

39 Gaurgero Hona hemen testuan aipatu diren arrazoiak: Aldeko arrazoiak - Zintzoagoak dira - Gurasoen maitasun guztia beraientzat da, ez dute konpartitu behar - Opari bereziak izaten dituzte Aurkako arrazoiak - Berekoiagoak dira - Mimatuago daude - Gurasoekiko dependentzia handia dute - Gurasoak zahartzen direnean, edozertarako bakarrik daude medikutara eramateko... - Gurasoen aurrean beti bakarrik defendatu beharra daukate - Lagunak baino lehenago etxeratu beharra daukate - Bakardadea Erantzunak: Gaurgero Al Gore 24 urte politika-munduan Telebista aurrean eta hitzaldiak ematen eskarmentu handiagoa Politika-gizon serioa Emakumeen gaiak defendatzen ditu: hezkuntza eta osasun publikoa Behartsuen aldekoa Proposamen sozialdemokrata Abortoari buruzko auzian, emakumeen erabakia errespetatzearen aldeko Armak erosteko aukera mugatu Erdialdekoa dela esaten badu ere, ezker aldera hurbiltzen da George Bush 6 urte politika-munduan Gehiagotan egiten du irribarre Ez du hizkuntza formalik erabiltzen Texas-etik etorritako gizon xume eta jatorra Gizonezkoen hautagaia: aurrekontu militarra gehitu eta zergak gutxitzeko asmoa du Aberatsen aldekoa Proposamen ultraliberala Abortorako eskubidea murriztu Armak erosteko aukera bere horretan mantendu Erdialdekoa dela esaten badu ere, eskuinzalea da Izen-abizenak: Raúl Fuentes Cuenca Noiz jaio zen: orain dela 25 urteko otsailaren 9an Non: Gasteizen, hegoamerikar itxura badu ere Bere berezitasunak: gozoa izatea, maitagarria eta, eta batez ere oso dibertigarria Bere neurriak: 184 zentimetro luze duen gorputza eta neurririk gabeko zirrara eta maitasuna Zenbat pisatzen du: 74 kilo

40 Antz erdia INTERESGUNEA Hementxe duzu Santa Zezilia organoa jotzen. ipuina Erantzuna: Non egiten zuen behar (lan) Silvia Maurik?: TELEBISTAN A L E R O B A Z T D E Z L O R I K E E R T Poema presoa (Joan Mari Irigoien) Hasieran zorabioa izan zen, Kaosaren zorabioa, gauarena A Z P L H L N O X S F E I A O B O R A S A I I A K U B L I B U R U H A T U L R K B U R T M O E O E L I U I T N T R S A F J A R U S T N E Z Letra-zopa TELEBISTA 1. Denbora 2. Txalo 3. Zentsura 4. Film 5. Kirol 6. Zabor 7. Albiste 8. Lehiaketa 9. Aurkezle 10. Haur 11. Futbol 12. Liburu Hitz gezidunak *Izena Autore Musika- Agureek -lana desiratu Pizten Larruazaleko Emakume- zuten duen zera ebakiak -izena 50 Amesgaiztoak Munduratu gaitu Beste batek hila Pisu handiko Kasik Kanpo Kantu- -bilduma A T K A N Zoro Ozta Modu- -atzizkia Röntgen M E P S P I Z G A I L U Musulmanen liburu sakratua *Deitura Indar- -urritasuna Baita Kolpea adierazten du C A I N E Partitiboan Sufrea Burutapena A H U L E Z I A Atzo Azido gauean, A B ezaguna edo A R E A D N Simpson Gizendu egin, Bizkaiko deitu herrria Fosforoa A M A D E I P E A Urrea Listu Intsektu kaltegarria Antzinako Greziako E R A I L A O T I kultura handia da! Miaulariak K A T U A K A S T U N Nonbait Potasioa Pare 8 ordu Eta bat egunero Kontson. Intsektu (labur Tona jauzikaria -mota sika-tresna egilea K esana) Zine- B I Indiako mu- L O Ongi L M A T X I N S A L T O A I A Nor Z E Su-lama G A R K O D Hieroglifikoa H-itza-L-DI- bi txia Hitzaldi bitxia Oharra: Urriko alean hieroglifikoaren erantzuna irailekoaren berbera argitaratu genuen. HASERRE BIZIAN ez baina ETA HASI LANEAN zen erantzun zuzena. Barkatuko duzue despistea. O I O N S Kontsonante Borobila bi Haurra Bokala T U T E G I I N A M U I K Arrainak irensten du Ados yankeea B A R E O L O Zamari-janaria Lasai (ave- na sativa) Suedia R A N A S K E A Ez dago besteren menpean S

41 Ikaslearen koadernoa 308

42 Zaborra gustuko al dugu? JASONE OSORO "Maitasunean eta gerran, dena libre da". Hala dio esaerak, baina gaur egun esaldi horri "eta baita telebistan ere" gehitu beharko genioke. Izan ere, azken hamar urteotan ikusitakoaren arabera, badirudi edozer egitea eta aurkeztea zilegi dela komunikabideetan. Telezaborra kontzeptua sortu, zabaldu eta barneratu dugu, baina zeri deitzen zaio telezaborra? Gau eta egun ia etengabe errepikatzen diren telesailei? Aldizkari arrosetatik ateratako albiste inozo eta zentzugabeekin betetzen diren saio horterei? Ezerezetik sortu diren pertsonaje esperpentikoei? Testigantza xelebreak azaltzera, infidelitate-arazoak kontatzera edo bikote bila telebistara jotzen duten pertsonei? Kate pribatuen sorrerak iraultza ekarri zuen telebistara. Zenbat eta aukera gehiago, orduan eta saio hobeak egingo zirela uste genuen. Kalitateak gora egingo zuela. Irudimenak produktu berritzaileak eta freskoak ekarriko zituela. Hein batean hala izan da, ezingo dugu ukatu gauza berriak egin direnik azken urteotan, baina, hori bai, gehien-gehienak audientzia ditxosoaren gonapean, publizitatearen mandatupean, marketing-aren gidaritzapean. Kate pribatuen sorrerak tele-mandoa ekarri zuen eta honek zapping-a. Gaur egun, siloitik altxatu gabe kate batetik bestera pasa gaitezke segundo batean eta di-da batean erabaki dezakegu zer ikusi nahi dugun. Ez gara ikusle leialak, teleikuslea zeharo aldakorra da. Baina badirudi hori ez dela nahikoa arrazoi gidoigileek eta telebistako programatzaileek ideia berriak eta ausartak izateko. Kate batean zerk izan duen arrakasta, haren kopia, parodia edo jarraipena egitera mugatzen dira asko eta asko. Nik beti pentsatu izan dut ondo egindakoaren arrastoari heltzea ona dela, positiboa da aldamenekoen pausoei eustea, moldatzea, egokitzea eta, ahal den neurrian, atal berritzailez hornitzea. Beti ere ukitu propioa emanaz. Telebista komunikabide gaztea da, ia hasiberria, egiteko asko duena, etengabe berritzen ari dena. Horrelakoa den neurrian "edozer egitea libre du", baita telezaborra programatzea ere. Ikusentzuleek ez dute beti zaborra kontsumituko, gauza berriak ere eskatuko dituzte. Telebista digitalaren aroan gaude, eta honek bigarren iraultza bat ekarriko du, eskaintza ugalduko da. Imajinazioa berriro jarri beharko da martxan. Eta ikusleek zer nahiago duten hura aukeratu beharko dute. Telebista bizirik dago, bidea eraikitzen ari da eta horrek, noizean behin okerreko harriak jartzea esan nahi du. Baina zaborra birzikla daiteke. Ikaslearen koadernoa

43 Jasone Osororen artikulua irakurri ondoren, bere iritziarekin bat zatozen ala ez jakin nahiko genuke. Idatziguzu zeure ikuspegia emanez eta ZURE TXOKOA sailean argitaratuko dugu. Idatzi ondoren, saia zaitez galdera hauei erantzuten: (ERANTZUN ONDOREN, EUSKALTEGIKO IKASKIDEE- KIN BATERA ATERA ITZAZU ZENBAIT ONDORIO) * Gustatu al zaizu idazlan hau idaztea? * Erraz burutu al duzu? * Zeure iritzia emateko zein argudioz baliatuko zinen erabakitzea asko kostatu al zaizu? Nola erabaki duzu? * Zein urrats eman duzu idazlan hau egiteko? * Zerk lagundu dizu testua hobeto idazten? * ZURE TXOKOA sailean argitaratuko dugula jakiteak eraginik izan al du zure egitekoan? * Berriz hasi beharko bazenu, berdin-berdin jokatuko zenuke? Ikaslearen koadernoa

44 EUSKARA HOBETZEN (4) Gaurko ohar eta aholkua: Ehun zenbakia eta ehunekoak Bi puntu edo gai planteatzen dizkigu ehun zenbakiak: batetik, nola idatzi, eta, bestetik, nola ahoskatu. Idazkerari dagokionez, aipa ditzagun bereziki hirurehun eta laurehun zenbakiak. Hirurehun eta laurehun idatzi behar dira; baina, kasu hemen! Seiehun eta zazpiehun ditugu, eta ez seirehun eta zazpirehun. Hortxe dago koska! Beraz, ez idatzi seirehun, baizik eta Seiehun. Ez idatzi zazpirehun, baizik eta Zazpiehun. Ez idatzi zortzirehun, baizik eta Zortziehun. Ez idatzi bederatzirehun, baizik eta Bederatziehun. ADISKIDE GAIZTOAK (4) Atal honetan jaso nahi izan ditugu erdal mailegu izanik, euskaraz beste esanahi bat hartu duten moldeak, bi hizkuntzetan (euskaraz eta gaztelaniaz) bizirik daudenak baina adiera desberdina dutenak. Ale honetan, KARGU HARTU Kargu hartu (norbaiti): besteen egiteen erantzukizuna eskatu. Adibidez, Kargu hartzen datorkit Urlia bere aitaz esan nituen zenbait gauza direla medio Ez digu guri besteek zer egiten duten kargurik hartuko. Kontuz, ordea, beste adiera honekin: itxuraz eta erdarazko adieraren oso antzekoa dena: Kargu jakin bat, batez ere herri-administrazioan, eskuratzeko garaian, KARGUA HARTU moldeaz baliatzen gara. Ikaslearen koadernoa Beraz, KARGU HARTU eta KARGUA HARTU esamoldeek oso bestelako esanahia dute.

45 EZ NAHASTU! Azaroan gaude eta ezkutuko arrazoi batzuk direla medio, azaro hitzak beti sortu izan dizkio arazoak euskara ikasleari; bata ala bestea aukeratu behar izaten duenean, ahoz nahiz idatziz. Eta, ulertzeko arazorik izan ez dezazun, hona hemen bertso baten bidez, azaroaren arazoa: Euskara ikastea ez dugu hain laño, aldapatsua eta bihurria baino. Ai, azkenean zenbat lanbro eta laino, azaroa arazo bilakatzeraino! Kontu honi irtenbidea bilatu nahi izan diogu eta orrialde hau horretarako erabili dugu. Makina bat buelta eman ondoren, hauxe da bururatu zaigun konponbidea: Bi hitzak gogoan hartu eta ez nahasteko: Gogoan hartu ARAZO hitzaren hasiera AR dela eta hitz honen esanahia, berriz, ernaltzeko ahalmena duen izaki biziduna (hiztegiaren arabera). Guri bururatzen zaigun beste definizio bat zera da: emeari arazoak sortzen dizkiona. Zeuk aukeratu zuretzat egokiena. Azaroaren kasuan, berriz, gogoratu hasierako AZA, gure baratzetako landare ezagunarekin, eta horrela ez duzu aurrekoarekin nahastuko. Ba al duzu zuk beste "trikimailurik"? Bidaliguzu eta argitaratuko dugu! IKUSIZ IKASI Atal honetan EGAko azterketa gainditu duten zenbait idazlanen ereduak bilduko ditugu. Eredu hauek aztertuta, aztertzaileak sumatu dituen gorabeheren berri emango dugu, hobe beharrez egindako zenbait aholku azalduz. Ale honetarako idazlana aukeratzeko gogoan izan dugu azaroaren 27a erosketarik ez egiteko eguna izango dela. Hori dela eta, Merkataritza-gune handiak gaiaren inguruko idazlanak aproposak iruditu zaizkigu. Jarraian duzun idazlan honek baditu zenbait molde makur. Gure asmoa ez da denei buruzko oharrak egitea, baizik eta bakar bati helduz, eraginkor izatea. Oraingoan, idazlana trakesten duen arazo bati buruzko iradokizunak azalduko ditugu: ondorioa adierazteko, -(e)larik moldeaz baliatzen da. Hainbestetan errepikatzea baliabide berbera astun samarra gertatzen denez, eta soberan daudela ikusiz, beste modu batera antolatu ditugu esaldiak. Ea zer iruditzen zaizun! Ikaslearen koadernoa

46 MERKATARITZA-GUNE HANDIAK Azkenaldi honetan nork ez du entzun "URBIL" merkatal-gunearen iragarkirik irratian? Gure gaur egungo gizarte honetan gero eta arruntagoa bihurtzen ari da honelako merkatal-gune handiak edonon ahurkitzea. Hauek ere gauza guztiak bezala beren abantailak eta desabantailak dituzte. Hipermerkatuak izatean beren produktuak denda normaletakoak baino askoz merkeagoak izaten dira. Izan ere, fabrikatzaileekin akordio bereziak egiten baidituzte. Denda txikien aldean nola askoz gauza gehiago erosten duten, fabrikatzaileek merkeago ematen diete honela guri merkeago saltzen dizkigutelarik. ETA HONELA GURI MERKEAGO SALTZEN DIZKIGUTE. Jendeak nahiago izaten du honelako leku batetara joatea, ez soilik merkeagoa delako baizik eta aukera gehiago eskeintzen dutelako. Gainera, ez da ahaztu behar aisialdirako prestatuta daudela, eta normala den bezala jendeak denda txikiak baztertu eta bertara joatea erabakitzen du. Baina hauek ere badituzte beren desabantailak. Nola merkea iruditzen zaigun, beharrezkoak ez ditugun produktuak erosten ditugu, azkenean denda arrunt batean baino gehiago gastatzen dugularik. AZKE- NEAN, DENDA ARRUNT BATEAN BAINO GEHIAGO GASTATZEN DUGU. Hau, ez da harritzekoa. Honenbeste argi, kolore eta txorakerirekin erdi txoratuta geratzen gara eta azkenean arratoiak tranpan bezala erortzen gara kontsumismoaren hatzaparretan. Hipermerkatu gehiago sortu ahala gero eta denda txiki gehiago itxi dituzte. Honek niri pena apur bat ematen dit zeren ezin da konparatu zure etxe aldameneko dendako andreak emango dizun goxotasuna merkatal-gune handi bateko milaka neskak eta mutil estresatuk emango dizutenarekin. Bestalde, honelako toki batean denbora asko alperrigaltzen da. Dena hain da polita eta merkea konturatu gabe orduak eta orduak ematen ditzakegularik KONTURATU GABE ORDUAK ETA ORDUAK EMAN DITZAKEGU- LA karrotxoari bultzaka. Nire ustetan argi dagoena hau soilik ez dela moda bat da, gure beharrei erantzuteko sortutako erainkin handiak baizik. Jendeak erosotasuna maite du eta hauek erosotasunaren errainuak direla esan daiteke. Dena daukazu bertan arraindegia, harategia,... ez daukazu herrian bezala dendan denda ibili beharrik, honelakotan dena daukazulako. Gainera, erosketak egin eta gero kafetxo bat hartu eta musika ere entzun dezakezu. Zer nahi duzu gehaigo? Horrenbestez, esan daiteke kupidarik gabe kontsumitzeko eta entretenitzeko daudela eraikiak merkatalguneak. Nik neuk behintzat erabaki bat hartu dut, etxe alboko dendara joatea iruditzen zait onena. Izan ere nire etxe alboko barazkiek dute inongo ongarri kimikorik eta bertako andreak maitekiro agurtuko nau kalean ikustean. Hipermerkatuak merkeak badira, baina, zenbateraino? Ahin merkea iruditzen zaigu azkenik behar dugunaren bikoitza erosten dugula. Arestian aipatu dudan bezala diru eta denbora asko galtzen da, beraz, ni neu ez naiz merkataritza-gune handien aldekoa. Ikaslearen koadernoa

47 Windows 98 eta Office 2000 euskaraz Erabiltzaile berrientzako bertsioa, eta bertsio berritzea Windows-en erabiltzaileentzat Salmenta - guneak El Corte Inglés Ei Computers (Sabino Arana, 67 Bilbao) Eroski (Leioa, Gasteiz, Arrasate, Basauri, Iruñea, Donostia, Barakaldo, Tudela) Alcampo (Irun, Oiartzun) Pryca (Donostia, Goierri, Sestao, Erandio) Bilintx (Donostia) Urretxindorra (Bilbo) Arriaga (Gasteiz) Xalbador (Iruñea) XUXEN 2.1, Euskararen zuzentzaile ortografikoa, INTERNETen duzu. Hartu eta kargatu doan zure ordenadorean:

48 LIBURUTEGIA HABE LIBURUTEGIA biblioteka espezializatu eta edonork erabil dezakeen liburutegi publikoa da eta hizkuntza du ardatz. BISITA EZAZU Liburutegia on-line Liburuen katalogo orokorra ( ale) Artikuluen datu-base dokumentala ( artikulu) Buletinaren harpidetza posta-elektronikoz jasotzeko aukera Edozein argibidetarako:

ZERTAN DATZA GAITASUN HANDIAK IZATEA?

ZERTAN DATZA GAITASUN HANDIAK IZATEA? 2015 AZAROA 2 zk 2015/16 Ikasurtera ZERTAN DATZA GAITASUN HANDIAK IZATEA? Boletin honek, Silvana eta Paulinaren "La rebelión del talento" blogeko sarrera bat erreproduzitzen du. Blog hau jarraitzera animatzen

More information

JANIS JOPLIN, SUDUR GORRIAK ETA ARRAUTZA FRIJITUAK Lurdes Ondaro Mallea Munitibar

JANIS JOPLIN, SUDUR GORRIAK ETA ARRAUTZA FRIJITUAK Lurdes Ondaro Mallea Munitibar JANIS JOPLIN, SUDUR GORRIAK ETA ARRAUTZA FRIJITUAK Lurdes Ondaro Mallea Munitibar Neguaren ezaugarri nabariena ez da elurra. Elurra jantzia, kanpokoa baino ez da, begiratu batean ikusten duguna. Arrautzan

More information

86. INFORMAZIO BULETINA. 2014ko Otsaila

86. INFORMAZIO BULETINA. 2014ko Otsaila 2014ko Otsaila NABARMENDU BEHARREKOA > Harrera eta diploma-banaketa EMEKIN programan parte hartu duten emakume ekintzaileei Otsailaren 28an egin dute EMEKIN programan parte hartu duten emakumeei aitorpena

More information

Internetek haur eta gazteei eskaintzen dizkien aukerak eta arriskuak EUKids Online in Safer Internet Plus Programme ( )

Internetek haur eta gazteei eskaintzen dizkien aukerak eta arriskuak EUKids Online in Safer Internet Plus Programme ( ) Internetek haur eta gazteei eskaintzen dizkien aukerak eta arriskuak EUKids Online in Safer Internet Plus Programme (2006-2009) www.eukidsonline.net www.ehu.es/eukidsonline Carmelo Garitaonandia EHU e-mail:

More information

Telebista Interneten; Ahalerak eta ahaleginak

Telebista Interneten; Ahalerak eta ahaleginak MONOGRAFIKOA Telebista Interneten; Ahalerak eta ahaleginak MEMORIA LANA *Egilea: Ibon Perez Barcena *Kontaktua: perez.ibon@gmail.com MEMORIA LANA *Gura dugunean, gura dugun tokian, gura dugun moduan ikusi

More information

TWITTER. Handi eta neurtu zure eragin soziala

TWITTER. Handi eta neurtu zure eragin soziala TWITTER. Handi eta neurtu zure eragin soziala Ikastaroaren aurkibidea 1. Zer da Twitter eta nola funtzionatzen du?... 3 1.1 ZER DA TWITTER?... 3 1.2 NOLA FUNTZIONATZEN DU?... 3 2. Twitter. Gure negoziorako

More information

Informazioaren utopia. Kazetaritza sozialagorako proposamenak

Informazioaren utopia. Kazetaritza sozialagorako proposamenak Informazioaren utopia Kazetaritza sozialagorako proposamenak Informazioaren utopia Kazetaritza sozialagorako proposamenak Utopia jardun politikoko hitza da. Den-dena egin daitekeela, oraindik, eta beste

More information

Izaskun Zeberio «Inoiz baino baloratuago sentitu naiz»

Izaskun Zeberio «Inoiz baino baloratuago sentitu naiz» Moda Inge Zubeldia Curiel alegiarrarentzat haria eta orratza jostailu Kultura Aitor Irulegi Lopezen erretratoak, «iraungitzen ez direnak» 2016-07-15 530. zenbakia 107.6 fm 105.0 fm www.ataria.info Izaskun

More information

baten baitan eraikiak dira eta eragin zuzena dute gure gorputz eta bizitzen

baten baitan eraikiak dira eta eragin zuzena dute gure gorputz eta bizitzen KONTSUMO ARDURATSUA ARTILEA LIHOA MODA JASANGARRIA Moda jasangarria ETIKETAK MOZTU, ETIKAK JOSI Ainhoa Mariezkurrena Etxabe @xorginkeiak Zer dio arropak hura janzten duenaz? Zer ezkutazen du armairuan

More information

MgE dossierrak 27. zk., 2017ko udazkena INPAKTUKO INBERTSIOA

MgE dossierrak 27. zk., 2017ko udazkena INPAKTUKO INBERTSIOA MgE dossierrak 27. zk., 2017ko udazkena INPAKTUKO INBERTSIOA AURKIBIDEA AURKEZPENA: INPAKTUKO INBERTSIOA 4 Marta de la Cuesta UNED eta Mugarik gabeko Ekonomialariak INPAKTU SOZIALEKO INBERTSIOAK: NOLA

More information

GNU LIZENTZIA PUBLIKO OROKORRA

GNU LIZENTZIA PUBLIKO OROKORRA This is an unofficial translation of the GNU General Public License into Basque. It was not published by the Free Software Foundation, and does not legally state the distribution terms for software that

More information

ARGIAK ILUNEAN (IPUIN-BILDUMA)

ARGIAK ILUNEAN (IPUIN-BILDUMA) ARGIAK ILUNEAN (IPUIN-BILDUMA) Xabier Galarreta Van Gohg Marjinalia Bilduma Xabier Galarreta 1995. urtea (abendua) Azala: «Gaua izar dago». Van Gogh Zuzenketak: X.G. eta I.I. 2. edizio zuzendua, hobetua

More information

Prentsarako txostena. Guggenheim Bilbao Museoak 2017ko urriaren 6an aurkeztuko du. Anni Albers: ikusmena ukitu

Prentsarako txostena. Guggenheim Bilbao Museoak 2017ko urriaren 6an aurkeztuko du. Anni Albers: ikusmena ukitu Prentsarako txostena Guggenheim Bilbao Museoak 2017ko urriaren 6an aurkeztuko du Anni Albers: ikusmena ukitu Anni Albers: ikusmena ukitu Data: 2017ko urriak 6 2018ko urtarrilak 14 Komisarioa: Manuel Cirauqui

More information

Oinarrizko gaitasunak

Oinarrizko gaitasunak Oinarrizko gaitasunak Zientzia-, teknologiaeta osasun-kulturarako gaitasuna COBO MUSATADI Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaa e k k n n o hz k e e u au t z hz ba o 1 23 t e l e h 8 8 e z u 21a 34 5 z

More information

Hizpide. Ahozko irudiaren bilakaera Hurbilpen personal bat. Badakizu? Kanpoko begiek bikiak dituzte barruan. Ez dakit irisik edota

Hizpide. Ahozko irudiaren bilakaera Hurbilpen personal bat. Badakizu? Kanpoko begiek bikiak dituzte barruan. Ez dakit irisik edota Ahozko irudiaren bilakaera Hurbilpen personal bat Yolanda Arrieta Malaxetxebarria Badakizu? Kanpoko begiek bikiak dituzte barruan. Ez dakit irisik edota ninirik badaukaten, ez dakit malkorik isurtzen duten

More information

BIZITZA PINTZELADATAN Elene Etxaniz Agirre Bergara

BIZITZA PINTZELADATAN Elene Etxaniz Agirre Bergara BIZITZA PINTZELADATAN Elene Etxaniz Agirre Bergara Eta hi, zer izango haiz handia haizenean, Kattalin? Neskatoak harridura aurpegiarekin begiratu dio amonari. Zer izango naiz, ba, amona? Margolaria! Margolaria?

More information

Enpresa ekonomia: antolakuntza eta zuzendaritza Iñaki Heras Saizarbitoria Enpresen Antolakuntza Saila UPV/EHU

Enpresa ekonomia: antolakuntza eta zuzendaritza Iñaki Heras Saizarbitoria Enpresen Antolakuntza Saila UPV/EHU Euskara Errektoreordetzaren Sare Argitalpena Enpresa ekonomia: antolakuntza eta zuzendaritza Iñaki Heras Saizarbitoria Enpresen Antolakuntza Saila UPV/EHU Enpresa ekonomia: antolakuntza eta zuzendaritza

More information

IKASTAROA. Shingo Sato. Berreraikitze transformazionala (1. maila)

IKASTAROA. Shingo Sato. Berreraikitze transformazionala (1. maila) cristóbal balenciaga museoa IKASTAROA Shingo Sato. Berreraikitze transformazionala (1. maila) EGITARAUA Shingo Sato. «Berreraikitze transformazionala» metodoaren sarrera-ikastaroa (1. maila) Ikastaroaren

More information

Ikerketak. Investigaciones. Giza Eskubideak nazioarteko finantzaeta merkataritza-erakundeetan txertatzen: lorpenak eta aukerak

Ikerketak. Investigaciones. Giza Eskubideak nazioarteko finantzaeta merkataritza-erakundeetan txertatzen: lorpenak eta aukerak 335 x 210 Portada Gobernanza 27/3/08 16:36 Página 1 7 7 Investigaciones Incorporando los Derechos Humanos en las instituciones financieras y de comercio internacionales: logros y perspectivas Ikerketak

More information

JUSTIZIA, EGIA, ERREPARAZIOA

JUSTIZIA, EGIA, ERREPARAZIOA JUSTIZIA, EGIA, ERREPARAZIOA biktimen eskubideetatik gizartearen zereginetara LEHENDAKARITZA PRESIDENCIA JUSTIZIA, EGIA, ERREPARAZIOA biktimen eskubideetatik gizartearen zereginetara Biktimen eta Giza

More information

Edizioa: Bidezko Merkataritzako Estatu Koordinakundea (www.comerciojusto.org) Idazleak: Gonzalo Donaire. Itzulpena: L. M.

Edizioa: Bidezko Merkataritzako Estatu Koordinakundea (www.comerciojusto.org) Idazleak: Gonzalo Donaire. Itzulpena: L. M. Edizioa: Bidezko Merkataritzako Estatu Koordinakundea (www.comerciojusto.org) Idazleak: Gonzalo Donaire Itzulpena: L. M. Sainz Pezonaga Argazkiak: MCCH Maketazioa: Masgráfica Inprimaketa: Advantia Comunicación

More information

IKTak CURRICULUM-ean INTEGRATZEKO PLANA

IKTak CURRICULUM-ean INTEGRATZEKO PLANA IKTak CURRICULUM-ean INTEGRATZEKO PLANA Proposamen Gida (C) José Maria de Juan Fonseca Ordiziako Berritzeguneko IKTen Aholkularia, 2002-03 AURKIBIDEA 1. HITZAURREA eta AURKEZPENA: ideia orokorrak Ikastetxe

More information

Oratoria hitzak aspaldiko bide galduetan utzitako urrats gazteetara itzultzen

Oratoria hitzak aspaldiko bide galduetan utzitako urrats gazteetara itzultzen Hitzaren artelana JOSE MARI SATRUSTEGI* Oratoria hitzak aspaldiko bide galduetan utzitako urrats gazteetara itzultzen gaitu pertsona helduon bizian eta arraro samar egiten zaigu geuri ere, neurri batean,

More information

ko martiaren 4a hamabostekaria

ko martiaren 4a hamabostekaria Badaiotzek laugarren egin eban Munduko Sokatira Txapelketan 10. orrialdea Hezkuntza Saileko Hezkidetza Plana Dima eta Lemoako eskoletan Dimako Ugarana eta Lemoako JB Eguzkitza Meabe ikastetxeak Hezkuntza

More information

I NEVER SAID UMBRELLA ERAKUSKETA ARETOA / SALA DE EXPOSICIONES / EXHIBITION HALL AURKIBIDEA ÍNDICE INDEX

I NEVER SAID UMBRELLA ERAKUSKETA ARETOA / SALA DE EXPOSICIONES / EXHIBITION HALL AURKIBIDEA ÍNDICE INDEX 9 I NEVER SAID UMBRELLA ERAKUSKETA ARETOA / SALA DE EXPOSICIONES / EXHIBITION HALL Artista / Artista / Artist: Itziar Okariz Komisarioa / Comisario /Curator: Beatriz Herráez 2018/02/16-2018/06/03 AURKIBIDEA

More information

D32. Moldatzearen eta eraldatzearen artean: berrikuntza sindikalaren bi logikak MELISA R. SERRANO

D32. Moldatzearen eta eraldatzearen artean: berrikuntza sindikalaren bi logikak MELISA R. SERRANO D32 Moldatzearen eta eraldatzearen artean: berrikuntza sindikalaren bi logikak MELISA R. SERRANO Aurkibidea Moldatzearen eta eraldatzearen artean: berrikuntza sindikalaren bi logikak Melisa R. Serrano

More information

Kartel politiko sobietarra: propaganda eredu baten azterketa eskripto-ikonikoa

Kartel politiko sobietarra: propaganda eredu baten azterketa eskripto-ikonikoa KAZETARITZA Kartel politiko sobietarra: propaganda eredu baten azterketa eskripto-ikonikoa Jose Inazio Basterretxea EHUko irakaslea Komunikazioaren mundu anitz eta oparoaren adibide ikusgarria bezain gutxi

More information

eko urri bigarrenaren 1a hamabostekaria

eko urri bigarrenaren 1a hamabostekaria Beñat Mendia zeanuriztarra Bizkaiko txapeldun esku pelotan 10. orrialdea Margolari arratiarren erakusketea Igorreko Kultur Etxean Maite Artabe Areatzakoak, Maritere Bilbao Arteakoak, Marisol Calzada Igorrekoak

More information

Arratia aldeko kanta eta bertso zaharrak argitara

Arratia aldeko kanta eta bertso zaharrak argitara Arratiako Bertsolari Txapelketea hilaren 12an Zeanurin 12. orrialdea Kultur astea Lemoan Hilaren 7tik 13ra kultur astea antolatu dau Lemoako Udalak. Eskolaumeai zein edozein adineko jenteari zuzendutako

More information

PRESSPLAY mikrojaialdia! [Ermua] 2. edizioa.

PRESSPLAY mikrojaialdia! [Ermua] 2. edizioa. ! [Ermua] 2. edizioa. Urriaren 24tik abenduaren 31ra Giza- eskubideak, mundua ulertzeko eta elkartasuna eraikitzeko Birnahasteaz ari garenean aberasteaz ari gara, biltzeaz, INDARRAz ari gara, ulertezina

More information

LASAI CONTEMPORARY ART

LASAI CONTEMPORARY ART LASAI CONTEMPORARY ART LASAI 2 FRANCK CAZENAVE ERIC DICHARRY MY JOK PANTXIKA OSPITAL ON THE MOON ISA SUAREZ ZEBRA 3 CHRISTOPHE NOWAKOWSKI ACTION FUTUR KALAGE CALIGRAYK MAITETXU ETCHEVERRIA COMBHARD ALDUDARRAK

More information

LILIANA PORTER ELKARRIZKETAK ETA DESOBEDITZEAK DIÁLOGOS Y DESOBEDIENCIAS DIALOGUES AND DISOBEDIENCES DIALOGUES ET DÉSOBÉISSANCES

LILIANA PORTER ELKARRIZKETAK ETA DESOBEDITZEAK DIÁLOGOS Y DESOBEDIENCIAS DIALOGUES AND DISOBEDIENCES DIALOGUES ET DÉSOBÉISSANCES LILIANA PORTER ELKARRIZKETAK ETA DESOBEDITZEAK DIÁLOGOS Y DESOBEDIENCIAS DIALOGUES AND DISOBEDIENCES DIALOGUES ET DÉSOBÉISSANCES 2017.04.08 > 2017.08.27 Black Drip, 2009 EU/ Liliana Porter artista argentinarra

More information

TAREAS DE EDUCACION SECUNDARIA PARA PERSONAS ADULTAS A DISTANCIA. 2º cuatrimestre. Curso Ámbito de Comunicación: Inglés

TAREAS DE EDUCACION SECUNDARIA PARA PERSONAS ADULTAS A DISTANCIA. 2º cuatrimestre. Curso Ámbito de Comunicación: Inglés Grapar aquí TAREAS DE EDUCACION SECUNDARIA PARA PERSONAS ADULTAS A DISTANCIA Calificación 2º cuatrimestre. Curso 2017-2018 Ámbito de Comunicación: Inglés CEPA Polígono (Toledo) Módulo 3 DATOS DEL ALUMNO

More information

ASTE SANTUA SEMANA SANTA EASTER PÂQUES PASQUA

ASTE SANTUA SEMANA SANTA EASTER PÂQUES PASQUA ASTE SANTUA SEMANA SANTA EASTER PÂQUES PASQUA 2018.03.29 2018.04.02 11:00-20:00 www.artium.org MUSEOAREN TARIFAK Tarifa arrunta: 5 euro Artea eta Gastronomia tarifa: 7 euro 14 urtez azpikoak: doan Ikasleak,

More information

It s 23:15, there is only 45 minutes for the family to get these two children back and to recover their smile on their faces.

It s 23:15, there is only 45 minutes for the family to get these two children back and to recover their smile on their faces. THE ENCHANTED FOREST Looking for the missing members of the family In the heart of the Basque country, with a beautiful view of a pastoral valley with a stream running through its wildflower meadows, and

More information

News English.com Ready-to-use ESL / EFL Lessons

News English.com Ready-to-use ESL / EFL Lessons www.breaking News English.com Ready-to-use ESL / EFL Lessons 1,000 IDEAS & ACTIVITIES FOR LANGUAGE TEACHERS The Breaking News English.com Resource Book http://www.breakingnewsenglish.com/book.html Victoria

More information

SPAIN PORTUGAL POLAND HUNGARY GERMANY FRANCE

SPAIN PORTUGAL POLAND HUNGARY GERMANY FRANCE SPAIN PORTUGAL POLAND HUNGARY GERMANY FRANCE ABOUT US Peris Costumes was founded in 1856. It is a costume hiring and manufacturing company that covers all periods for TV, films and theater. In 2012, Peris

More information

T epot aha l. The People of the Salinan Tribe. Vol. 10 No. 1 January Charlie Pierce

T epot aha l. The People of the Salinan Tribe. Vol. 10 No. 1 January Charlie Pierce T epot aha l The People of the Salinan Tribe Vol. 10 No. 1 January 2010 Charlie Pierce 1915-2009 After cremation, a small gathering of immediate family held a tribal service for Charlie Pierce at the graveside

More information

COMPRENSIÓN ESCRITA. TEXTO 1: Mary Quant y Vivienne Westwood

COMPRENSIÓN ESCRITA. TEXTO 1: Mary Quant y Vivienne Westwood COMPRENSIÓN ESCRITA Lea los siguientes textos y responda a las siguientes preguntas. Para recibir la mención Apto deberá obtener un 60% de respuestas correctas. TEXTO 1: Mary Quant y Vivienne Westwood

More information

La Ultima Princesa De Manchuria (Spanish Edition) By Lilian Lee

La Ultima Princesa De Manchuria (Spanish Edition) By Lilian Lee La Ultima Princesa De Manchuria (Spanish Edition) By Lilian Lee If searching for the book La Ultima Princesa de Manchuria (Spanish Edition) by Lilian Lee in pdf form, in that case you come on to the right

More information

Da p h ne Gro e neveld O deya Rush Ka t e B oswor t h Ja n uar y Jo n es R a c hel Feinstein Ni c hol a s Hou l t. Fall/Winter 2015 Desire...

Da p h ne Gro e neveld O deya Rush Ka t e B oswor t h Ja n uar y Jo n es R a c hel Feinstein Ni c hol a s Hou l t. Fall/Winter 2015 Desire... Fall/Winter 2015 Desire... US $14.99 FR 10.00 IT 10.00 UK 7.00 Display until January 31st D E S I R E Da p h ne Gro e neveld O deya Rush Ka t e B oswor t h Ja n uar y Jo n es R a c hel Feinstein Ni c hol

More information

The Three Ecologies Felix Guattari

The Three Ecologies Felix Guattari The Three Ecologies Felix Guattari Thank you for reading. As you may know, people have search numerous times for their chosen readings like this, but end up in malicious downloads. Rather than reading

More information

At Sean Kelly Gallery, an installation shot of the video Ausencia, 2015, by Diana Fonseca Quiñones Photo: Jason Wyche, courtesy Sean Kelly Gallery

At Sean Kelly Gallery, an installation shot of the video Ausencia, 2015, by Diana Fonseca Quiñones Photo: Jason Wyche, courtesy Sean Kelly Gallery In Conversation: Sean Kelly and Lauren Kelly, Cuban Art News, February 9, 2016. At Sean Kelly Gallery, an installation shot of the video Ausencia, 2015, by Diana Fonseca Quiñones Photo: Jason Wyche, courtesy

More information

TACTICAL COMMUNICATIONS HELMET (TCH)

TACTICAL COMMUNICATIONS HELMET (TCH) TACTICAL COMMUNICATIONS HELMET (TCH) Fitting Instructions with Il lus trated Parts List 2006 GENTEX Cor po ra tion WARNING Proper strap ad just ment is cru cial for hel met sta bil ity and sound at ten

More information

Using CHG Cloths at Home Before Surgery If your child is less than 20 pounds

Using CHG Cloths at Home Before Surgery If your child is less than 20 pounds Name of Child: Date: 05, Phoenix Children s Hospital of 5 Procedure/Treatment/Home Care Si usted desea esta información en español, por favor pídasela a su enfermero o doctor. #60 Using CHG Cloths at Home

More information

DIAS & RIEDWEG. Rien presque rien. October 21st > November 25th 2017 PRESS RELEASE

DIAS & RIEDWEG. Rien presque rien. October 21st > November 25th 2017 PRESS RELEASE Contact > Juan Carlos Bendana-Pinel T > + 33 (0) 1 42 74 22 97 P > + 33 (0) 6 14 71 21 81 jc@bendana-pinel.com www.bendana-pinel.com DIAS & RIEDWEG Rien presque rien October 21st > November 25th 2017 4,

More information

5 / 5. Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

5 / 5. Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 1 / 5 2 / 5 Surface,,,Pro,,,Cracked,,,Screen,,,Tag.,,,Home,,,>,,,Posts,,,tagged,,,"Surface,,,Pro,,,Cracked,,,Screen",,,.,,,So,,,on,,,March,,,11th,,,,my,,,Microsoft,,,Surface,,,Pro,,,128GB,,,suffered,,,some,,,catastrophic,,,da

More information

Changes in el Traje Típico of the Chicas of San Lucas Tolimán, Guatemala

Changes in el Traje Típico of the Chicas of San Lucas Tolimán, Guatemala Changes in el Traje Típico of the Chicas of San Lucas Tolimán, Guatemala Mayra Del Valle Mary Baldwin College Abstract Traditional dress is a reflection of the Maya culture, more specifically to their

More information

Brits have the Midas touch at Golden Globe awards

Brits have the Midas touch at Golden Globe awards 1 Key words ill the gaps in the sentences using these key words from the text. award sequel feelgood score posthumous bizarre animated glitz tearful glamorous The music written for a film is known as its.

More information

Brooke shields and gary gross

Brooke shields and gary gross Search Search pages & people Search Search Search pages & people Search Brooke shields and gary gross Mar 30, 1983. BROOKE SHIELDS LOSES COURT CASE. AP. Teri Shields, which allowed a New York City photographer,

More information

Re: Females Additionally Be Have Enjoyment Of Nfl Football Games Escrito por xiaoke - 15/09/ :31

Re: Females Additionally Be Have Enjoyment Of Nfl Football Games Escrito por xiaoke - 15/09/ :31 Si estuviera en el ASNEF puedo salir del país? Escrito por jefferson - 14/09/2009 22:24 Quisiera saber que si estoy en el ASNEF puedo salir del pais ============================================================================

More information

Example: pantalones azules

Example: pantalones azules 1. Toma el papel 2. En silencio, sientate 3. Vámonos! One the note card, write as many good things that happened to you this week that made you smile/happy (in English). Then, on the other side, BONUS

More information

Using CHG Cloths in the Hospital If your child is less than 20 pounds

Using CHG Cloths in the Hospital If your child is less than 20 pounds Name of Child: Date: 05, Phoenix Children s Hospital of 5 Procedure/Treatment/Home Care Si usted desea esta información en español, por favor pídasela a su enfermero o doctor. #604 Using CHG Cloths in

More information

Inventory. Acc Edinburgh Festival Society

Inventory. Acc Edinburgh Festival Society Inventory Acc.11518 Edinburgh Festival Society National Library of Scotland Manuscripts Division George IV Bridge Edinburgh EH1 1EW Tel: 0131-466 2812 Fax: 0131-466 2811 E-mail: manuscripts@nls.uk Trustees

More information

Press release. The Guggenheim Museum Bilbao presents on November 29, Diana Thater: A Runaway World

Press release. The Guggenheim Museum Bilbao presents on November 29, Diana Thater: A Runaway World Press release The Guggenheim Museum Bilbao presents on November 29, 2018 : A Runaway World : A Runaway World Dates: November 29, 2018 March 18, 2019 Curator: Manuel Cirauqui Film & Video Gallery (103)

More information

PERIS COSTUMES. Thus, the tailor shop became a company specialised in the making and renting of costumes for large productions.

PERIS COSTUMES. Thus, the tailor shop became a company specialised in the making and renting of costumes for large productions. Remando al viento 1988 Made in Spain Spartacus 1960 Peris Costumes began as a tailor shop founded in Valencia in 1856. From the start, the Peris family focused on costumes making for the entertainment

More information

CHARLES CHRISTOPHER HILL

CHARLES CHRISTOPHER HILL . CHARLES CHRISTOPHER HILL Born in Greensburg, Pennsylvania, 1948 Lives and works in Venice, CA Education East Los Angeles College, A.A., 1966-1969 University of California, Irvine, M.F.A., B.A. 1969-1973

More information

Glamour, Greed & Glory - Dynasty By Judith A. Moose

Glamour, Greed & Glory - Dynasty By Judith A. Moose Glamour, Greed & Glory - Dynasty By Judith A. Moose Inspiration for drawing based on the show dynasty the best of all time on GLAMOUR, Glamour, Greed & Glory - Dynasty by Judith A. Moose https: My Dynasty

More information

MEDIA INFORMATION 2017

MEDIA INFORMATION 2017 MEDIA INFORMATION 2017 Vogue Colecciones Number One Fashion Magazine Launched in Spain in 1999, it is the specialist fashion and tendencies magazine on the market. More than 200 pages devoted to: National

More information

Reproduction Permission

Reproduction Permission The J. Paul Getty Trust Communications Department Reproduction Permission 1200 Getty Center Drive, Suite 400 Los Angeles, CA 90049-1681 Tel 310-440-7360 Fax 310-440-7722 January 14, 2013 Editor Re: Reproduction

More information

magazine EVA mendes CARTIER LOTUS evora ITALY escada tord BOONTJE

magazine EVA mendes CARTIER LOTUS evora ITALY escada tord BOONTJE magazine 9 771833 177061 EVA mendes CARTIER LOTUS evora ITALY escada tord BOONTJE BRIAN ach It s a CUT-THROAT, ritualistic BUSINESS, with just SECONDS to GRAB the PERFECT SHOT in LESS than PERFECT conditions.

More information

brad pitt & angelina jolie, matthew mcconaughey, nicole kidman & keith urban, gwen stefani, salma hayek,

brad pitt & angelina jolie, matthew mcconaughey, nicole kidman & keith urban, gwen stefani, salma hayek, brad pitt & angelina jolie, matthew mcconaughey, nicole kidman & keith urban, gwen stefani, salma hayek, garcelle beauvais, usher, dennis quaid, jennifer garner & ben affleck, allison sweeney, jo dee messina,

More information

Chapter S GWRRA Larry & Mary Olson 6447 Indian Trail Three Oaks, MI

Chapter S GWRRA Larry & Mary Olson 6447 Indian Trail Three Oaks, MI Chapter S GWRRA Larry & Mary Olson 6447 Indian Trail Three Oaks, MI Chapter S Staff Chapter Directors Larry &Mary Olson (269) 756-5721 larryeolson@comcast.net Asst. Chapter Directors Al & Anita Edmonds

More information

Engstrom's Guide To Safaris In Kenya And Tanzania (Engstrom's Travel Experience Guides Series) By Barbie Engstrom

Engstrom's Guide To Safaris In Kenya And Tanzania (Engstrom's Travel Experience Guides Series) By Barbie Engstrom Engstrom's Guide To Safaris In Kenya And Tanzania (Engstrom's Travel Experience Guides Series) By Barbie Engstrom If you are searched for a ebook Engstrom's Guide to Safaris in Kenya and Tanzania (Engstrom's

More information

Love, Loss, And What I Wore By Ilene Beckerman

Love, Loss, And What I Wore By Ilene Beckerman Love, Loss, And What I Wore By Ilene Beckerman These Sorority Sisters Wore Their Own Version of a "Nude" Swimsuit to Send a Powerful Message A Man and His Watch: Iconic Watches and Stories from the Men

More information

Any Change must be reported to the Chairperson & KK Coordinators First Names serves as Chairperson (Please decorate according to the theme)

Any Change must be reported to the Chairperson & KK Coordinators First Names serves as Chairperson (Please decorate according to the theme) 4/7/2017 April Showers 4/7/2017 Chair Lemmond Harvey 4/7/2017 x Lemmond Louann 4/7/2017 x Owens Ray 4/7/2017 x Owens Laurie 4/7/2017 x Long Larry 4/7/2017 x Long Mary 4/21/2017 Coca Cola 4/21/2017 Chair

More information

NOTES.

NOTES. IF YOU RE A MONSTER AND YOU KNOW IT By Ed Emberley Lives in Ipswich, MA Illustrated by Rebecca Emberley Lives on East Coast 978-0-545-21829-0 $16.99 Ages: 3-5 Pages: 32 ROBIN HOOD AND THE GOLDEN ARROW

More information

8-10 November 3-10 pm Seaside Arena

8-10 November 3-10 pm Seaside Arena THE WORLD S LARGEST CHOCOLATE SHOW PRESENTS 8-10 November 3-10 pm Seaside Arena Special trade access on 8 November 12-3 pm salonduchocolatbeirut.com Another round of delicious flavors at Salon du Chocolat

More information

28 Anti-Aging Skin Care Recipes Tips & Exercises To Help Wrinkles [Kindle Edition] By Alana Maxwell READ ONLINE

28 Anti-Aging Skin Care Recipes Tips & Exercises To Help Wrinkles [Kindle Edition] By Alana Maxwell READ ONLINE 28 Anti-Aging Skin Care Recipes Tips & Exercises To Help Wrinkles [Kindle Edition] By Alana Maxwell READ ONLINE treatment of skin disease : hippocratic recipes : a guide to health care design (2nd edition)

More information

Simple, Versatile, Compliant. The V ersaclenz All-In-One Hand Hygiene System

Simple, Versatile, Compliant. The V ersaclenz All-In-One Hand Hygiene System Simple, Versatile, Compliant. The V ersaclenz All-In-One Hand Hygiene System It took a lot of hard work to design something this easy to use. Our goal was simple: design a hand hygiene system that was

More information

Steven Le Priol. Hantises. Exposition du 8 janvier au 26 février 2011

Steven Le Priol. Hantises. Exposition du 8 janvier au 26 février 2011 Hantises Exposition du 8 janvier au 26 février 2011 Avec le soutien du Centre national des arts plastiques (aide au premier catalogue), ministère de la Culture et de la Communication 4, RUE DU PERCHE 75003

More information

Total Regrowth: Natural Hair Restoration For Men By Mr Eric G Marshall READ ONLINE

Total Regrowth: Natural Hair Restoration For Men By Mr Eric G Marshall READ ONLINE Total Regrowth: Natural Hair Restoration For Men By Mr Eric G Marshall READ ONLINE (Alopecia areata), total loss of head hair The story of Mr. Ho seems a bit exaggerated, 101 hair loss treatment is natural,

More information

S E R V I C E S M E N U

S E R V I C E S M E N U SERVICES MENU Journey spa at the Tides provides a relaxing, intimate environment for guests to let go of stress through a mix of therapeutic and rejuvenating treatments. Come, take a moment for yourself.

More information

Danielle colby cushman clothing

Danielle colby cushman clothing Danielle colby cushman clothing Danielle Colby Cushman's store, 4 Miles 2 Memphis, across the street from the American Pickers store. Both fun places to visit in LeClaire Iowa. Cute, quaint. Danielle Colby-Cushman.jpg.

More information

READERSHIP 61% 39% 82% 18% 824,000 IAS 2017 average issue readership (Europe) the highest circulation of any travel magazine. 3.

READERSHIP 61% 39% 82% 18% 824,000 IAS 2017 average issue readership (Europe) the highest circulation of any travel magazine. 3. MEDIA EDITOR S LETTER The latest reincarnation of High Life reflects a very British sense of irreverence, wit and attitude. Working with award-winning journalists, photographers and illustrators as well

More information

Ink My Heart (Luminescent Juliet) By Jean Haus, Nick Podehl READ ONLINE

Ink My Heart (Luminescent Juliet) By Jean Haus, Nick Podehl READ ONLINE Ink My Heart (Luminescent Juliet) By Jean Haus, Nick Podehl READ ONLINE Ink My Heart Luminescent Juliet 2 Jean Haus molart.de Heart Luminescent Juliet 2 Jean Haus Read more and get great! That's what the

More information

CHERYL HAZAN. Contemporary Art CHARLES CHRISTOPHER HILL

CHERYL HAZAN. Contemporary Art CHARLES CHRISTOPHER HILL CHARLES CHRISTOPHER HILL Born: Greensburg, Pennsylvania, 1948 Education: Solo Exhibitions: East Los Angeles College, A.A.,1966-1969 University of California, Irvine, M.F.A., B.A. 1969-1973 2012 Charles

More information

The World s Most. beautiful music. Ballads Standards Show Tunes Movie Themes. contents. Love Story (Where Do I Begin) As Time Goes By...

The World s Most. beautiful music. Ballads Standards Show Tunes Movie Themes. contents. Love Story (Where Do I Begin) As Time Goes By... ESY INO The World s Most beautiful music Ballads Standards Sho Tunes Movie Thes contents ngel Eyes Love Sry (Where o I Begin) 7 s Ti oes By Love Will Lead You Back 7 t Last 8 Misty 79 Because You Loved

More information

Commercial profi led tubes. - Counterweight guides for lifts - Welded profi le for construction - Slotted tube - Outer frame. Special profi led tubes

Commercial profi led tubes. - Counterweight guides for lifts - Welded profi le for construction - Slotted tube - Outer frame. Special profi led tubes Profile Tube Commercial profi led tubes - Counterweight guides for lifts - Welded profi le for construction - Slotted tube - Outer frame Special profi led tubes - Form work - Cladding post - Furniture

More information

Cía. Daniel Abreu Direction: Daniel Abreu. Equilibrio

Cía. Daniel Abreu Direction: Daniel Abreu. Equilibrio Cía. Daniel Abreu Direction: Daniel Abreu Equilibrio Equilibrio The story evolves like a series of postcards or pictures of a reality situated between excess and shortages. As if it were about a tourist,

More information

The Castle Museum opened in 1938 and is located in what used to be the old Castle

The Castle Museum opened in 1938 and is located in what used to be the old Castle Welcome to the Castle Museum York! The Castle Museum opened in 1938 and is located in what used to be the old Castle Prison. In 1068 William the Conqueror built a castle in York, which included a prison.

More information

Reproduction Permission

Reproduction Permission The J. Paul Getty Trust Reproduction Permission 1200 Getty Center Drive, Suite 400 Los Angeles, CA 90049-1681 Tel 310-440-7360 Fax 310-440-7722 July 20, 2015 Editor Re: Reproduction Permission Dear Editor,

More information

The Ralph Harari Collection Of Finger Rings By John Boardman

The Ralph Harari Collection Of Finger Rings By John Boardman The Ralph Harari Collection Of Finger Rings By John Boardman If you are searching for a ebook by John Boardman The Ralph Harari Collection of finger rings in pdf format, then you've come to the right website.

More information

BUCS PwC Indoor Rowing Championships Regional Results

BUCS PwC Indoor Rowing Championships Regional Results BUCS PwC Indoor Rowing Championships Regional Results Region: East Midlands Host University: Nottingham Trent Men's Heavyweight Name University Time (00:00.00) 1 Matt Gotrel Loughborough University 06:06.50

More information

Paul Smith Captures 48 Hours in Los Angeles in Polaroids

Paul Smith Captures 48 Hours in Los Angeles in Polaroids Paul Smith Captures 48 Hours in Los Angeles in Polaroids The fashion designer Paul Smith is synonymous with color. His vibrant combinations of hot pink, chartreuse and cornflower blue, tangerine, violet

More information

UFS,,,Explorer,,,is,,,a,,,useful,,,,.,,,Supports,,,Apple,,,Mac,,,OS-style,,,hard,,,disk,,,partitioning;,,,.Downl 3 / 5

UFS,,,Explorer,,,is,,,a,,,useful,,,,.,,,Supports,,,Apple,,,Mac,,,OS-style,,,hard,,,disk,,,partitioning;,,,.Downl 3 / 5 1 / 5 2 / 5 UFS,,,Explorer,,,Professional,,,Recovery,,,5.20,,,Crack,,,Serial,,,Key,,,is,,,latest,,,version,,,download,,,it,,,is,,,use,,,as,,,data,,,recovery,,,software,,,and,,,it,,,is,,,use,,,on,,,computer.ufs,explorer,keygen.,.,UFS,Explorer,Professional,Recovery,5.18.2,Final,is,a,powerful,.,Paragon,NTFS,14,Final,with,Crack,Mac,OS,X,Paragon,NTFS,for,Mac,OS,.Torrentz,,-,,Fast,,and,,convenient,,Torrents,,Search,,Engine.,,UFS,,Explo

More information

Brilliant Things To Do in April

Brilliant Things To Do in April Design & Living / AnOther To Do List Brilliant Things To Do in April Longer days! Warmer temperatures! Take full advantage with our curated list of cultural activities Nude Museum, 2018 Thomas Mailaender,

More information

Narrated Photo Essay: Maria Marquez Sanchez on the Two Sides of Her Activism

Narrated Photo Essay: Maria Marquez Sanchez on the Two Sides of Her Activism Narrated Photo Essay: Maria Marquez Sanchez on the Two Sides of Her Activism By Carren Jao and Michael Naeimollah, April 6, 2018 Artbound "La Raza" is a KCETLink production in association with the Autry

More information

Collection Winter 2017/18

Collection Winter 2017/18 Collection Winter 2017/18 Wild South Made for the desert pioneer just as much as for the debonair cowgirl in the urban jungle: our new collection is the promise of a thrilling road trip to the Wild South!

More information

T epot aha l. The People of the Salinan Tribe. Vol. 10 No. 7 July, Graffiti Re moval at Morro Rock

T epot aha l. The People of the Salinan Tribe. Vol. 10 No. 7 July, Graffiti Re moval at Morro Rock T epot aha l The People of the Salinan Tribe Vol. 10 No. 7 July, 2010 Graffiti Re moval at Morro Rock Elise Wheeler Associate State Archaeologist California State Parks Morro Rock, part of Morro Bay State

More information

FROM THE START, DOMINO DEFINED AN AUDIENCE, A DESIGN AESTHETIC, A CREATIVE MOVEMENT. TODAY, DOMINO BRINGS CONTENT, COMMUNITY

FROM THE START, DOMINO DEFINED AN AUDIENCE, A DESIGN AESTHETIC, A CREATIVE MOVEMENT. TODAY, DOMINO BRINGS CONTENT, COMMUNITY A G A M E - C H A N G I N G M E D I A M O D E L FROM THE START, DOMINO DEFINED AN AUDIENCE, A DESIGN AESTHETIC, A CREATIVE MOVEMENT. TODAY, DOMINO BRINGS CONTENT, COMMUNITY AND COMMERCE TOGETHER FOR A

More information

Celebrity Fashion and Lifestyle for summer 2015

Celebrity Fashion and Lifestyle for summer 2015 Celebrity Fashion and Lifestyle for summer 2015 The most happening season of the year has just started. Feel the freshness as your favorite celebs have also prepped to stun their fans with their summer

More information

Madeleine Vionnet By Issey Miyake, Betty Kirke

Madeleine Vionnet By Issey Miyake, Betty Kirke Madeleine Vionnet By Issey Miyake, Betty Kirke Madeleine Vionnet, una delle sarte più innovative della moda francese del secolo scorso, era nata nel 1876 nel Giura. Il padre era un modesto doganiere e

More information

THE MAKEUP SHOW LA Education November 9-11 Exhibits November CHECK BACK WEEKLY FOR UPDATES!

THE MAKEUP SHOW LA Education November 9-11 Exhibits November CHECK BACK WEEKLY FOR UPDATES! THE MAKEUP SHOW LA Education November 9-11 Exhibits November 10-11 CHECK BACK WEEKLY FOR UPDATES! KEYNOTES *Included in your show ticket 10:00 AM - 11:30 AM Celebrity Skin - Pati Dubroff As one of the

More information

THE ONE-STOP COMPANY FOR all industry clothing Industrial Workwear industrial workwear We understand the tough conditions faced by South African workers in the industrial and technical industries. That

More information

DOWNLOAD OR READ : MUNSELL COLOR CHARTS FOR PLANT TISSUES PDF EBOOK EPUB MOBI

DOWNLOAD OR READ : MUNSELL COLOR CHARTS FOR PLANT TISSUES PDF EBOOK EPUB MOBI DOWNLOAD OR READ : MUNSELL COLOR CHARTS FOR PLANT TISSUES PDF EBOOK EPUB MOBI Page 1 Page 2 munsell color charts for plant tissues munsell color charts for pdf munsell color charts for plant tissues In

More information

David Beckham Special Annual: 2000

David Beckham Special Annual: 2000 David Beckham Special Annual: 2000 If you are looking for a ebook David Beckham Special Annual: 2000 in pdf format, in that case you come on to the faithful website. We present the full option of this

More information

The Wishing Pearl (Diamond Estates) By Nicole O'Dell READ ONLINE

The Wishing Pearl (Diamond Estates) By Nicole O'Dell READ ONLINE The Wishing Pearl (Diamond Estates) By Nicole O'Dell READ ONLINE The NOOK Book (ebook) of the The Art of Landscape Quilting by Nancy Zieman, Natalie Sewell at Barnes & Noble. FREE Shipping on $25 or more!

More information

Terry Berlier: Erased Loop Random Walk at the San Jose Institute of Contemporary Art

Terry Berlier: Erased Loop Random Walk at the San Jose Institute of Contemporary Art With over 30 writers contributing globally, DailyServing scours the earth to bring you groundbreaking visual art everyday. Join Our Mailing List SAN FRANCISCO LONDON NEW YORK BERLIN LOS ANGELES SINGAPORE

More information

Last Supper, Bjoern Thomas, 200x100cm (framed 220x120), Diasec, Edition 6+2, Price: 15'000 CHF

Last Supper, Bjoern Thomas, 200x100cm (framed 220x120), Diasec, Edition 6+2, Price: 15'000 CHF Bjoern Thomas, born 1971 in Cologne, Germany. His work has been presented e.g. in MIAMI, BASEL, NEW YORK, SHANGHAI, Museum of Contemporary Art in Beijing or SAATCHI MUSEUM in London and has been sold to

More information