Hiar ki MLA Congress ban leit tohkit bad lap ïa jingshisha La palat ar taïew pat nud leit phai ki paidbah Malangkona sha ïing, dang sah ha skul

Similar documents
Lynnong: V. Ka jingpynkut nia. kumba la lap ha ki khana ba la jied ha kane ka wadbniah. Baroh ki khana ba

KHASI ( Modern Indian Language )

Da ki hajar poi ki nongtih maw, ba tuklar u Chairman SPB, jem noh ka jingïakhih

Ka Congress ka la bret ïa nga sha jaka theh ñiut, kiwei ki ïohi ba nga dang larkam: Dr. D.D Lapang

Bteng Sla 7. Bteng Sla 7. Mawkyrwat, Nai wi eng 01: Ka Federation of Khasi, Jaiñt ia & Garo Peo ple

NICRA (2012) Extension Bulletin No 79

Her u Conrad, ki Myntri, MLA sha Delhi ban leit pyrshah ïa ka CAB

Shi inshi ka jaka ruh kan ym leit sha ka Meghalaya: CEM ka Karbi Anglong

P ( 2 ) KHASI JBC 12. Kyrteng jong u/ka nongialeh eksam (ha ki dak heh) : Roll Number : (ha ki dak jingkheiñ) : (ha ki kyntien)

Bthah ka HNLC ïa u Conrad Sangma ban buddien ïa ka jingdawa Garo Land Shil long, Nai lur 30 : Ka

27 Rymphang elekshon jied

Pynthikna u CM ba pdiang ka MHA ïa ki jingai jingmut ka Jylla halor ka Sixth Schedule

Bteng Sla 7. Bteng Sla 7. Bteng Sla 7

MEGHALAYA STATE ELECTRICITY BOARD TRAINING MATERIAL FOR LINE STAFF (IN KHASI) INDEX

Co un cil (HNLC) Bah Cherist erfield Than gkhiew.

LYNNONG-2 KI KHANATANG HALOR KA JINGPYNLONG BAD KI KHANATANG NIAM HA KA POITRI KHASI ( )

Khang ki bor ka NEIGRIHMS ïa ka kynhun u ADC ban tohkit ïa ka Kong Agnes Kharshïing

Pynbna ka Congress ïa ki kyrtong ïakhun MDC, 25 ngut sha KHADC bad 7 ha JHADC

Kloi ka HNLC ban pdiang ïa u Bah

Ba shah pynduh tiket, pynïasoh NPP ka MDC para u President ka BJP

KHASI ( INDIAN LANGUAGE ) ( CANDIDATES WITH INTERNAL ASSESSMENT ) ( CANDIDATES WITHOUT INTERNAL ASSESSMENT ) ( For Both Categories of Candidates )

Durut ki Indian Navy bad NDRF ban ïoh sei kiba shah tep im ha krem Khloo Ryngksan

Do not open this Test Booklet until you are asked to do so.

ka sorkar ha man ki tnad treikam

l For instructions in Kh:1si see Page 2 of this Booklet. I~ ll ~ ~fulr~ ~ <nt ~ 2 ~ I

LYNNONG - 3. Ki KHANATANG BAAI JUBAB BAD KiWEI DE KI KHANATANG HA KA POITRI KHASI ( )

LYNNONG-I KA KYLLA-KTIEN BAD KA LITERESHOR KHASI

Lynnong- 1 Ka Maitphang. jaka kylluid bad kyrpang la ha kano kano ka litereshor. Haba phai sha ka

Thank you for auditioning for KINKY BOOTS NATIONAL TOUR ROLE: LAUREN. IF you are called back please prepare the FULL audition packet sides and music.

The 23rd UOB Painting of the Year Competition and Exhibition

18-20 AUGUST, 2016 SAIGON EXHIBITION & CONVENTION CENTER (SECC) SHOW REPORT

DRAFT MOTION FOR A RESOLUTION

Occupational Safety and Health Inspection

INSTRUCTIONS FOR SUBMITTING AN APPLICATION FOR TATTOO AND/OR BODY PIERCING BUSINESS LICENSE

Testimony of Deborah May, President & CEO Wholesale Supplies Plus, Inc., Broadview Heights, Ohio

BA-AIPP-4331BOS-ICB-G PPE2

INSTRUCTIONS FOR SUBMITTING AN APPLICATION FOR TATTOO AND/OR BODY PIERCING APPLICANT LICENSE

Design Materials Craftsmanship

Business and Development Services. City Council Agenda Item Summary. Zoning Amendment: Tattoo and Body Piercing Studios.

Rotary Club of Fern Tree Gully Inc.

GEN INSTRUCTION FOR SSB INTERVIEW: SSC(NT) MEN (APR 2019)COURSE SELECTION CENTRE SOUTH BANGALORE

ABOUT MTG Further information can be found at - VISITORS BRANDS BOOTHS COUNTRIES

New York Exhibit Shows Great Artists as Jewelers

48,450,000 l. 20,750 kg oz. environmental commitment. of agricultural water saved annually. of carbon dioxide kept out of the air each year

IMPACT OF UNION BUDGET ON GEMS AND JEWELLERY INDUSTRY

MOTION FOR A RESOLUTION

Vietnam Saigon Textile & Garment Industry Expo 2012 Vietnam Saigon Garment & Accessories Expo 2012

DOWNLOAD OR READ : SO MANY BOOTS SO LITTLE TIME PDF EBOOK EPUB MOBI

MTG Myanmar s Leading Textile & Garment Show. Yangon, Myanmar

CALL UP INSTRUCTION FOR SSB INTERVIEW: 10+2 (TES) 39 COURSE SELECTION CENTRE SOUTH BANGALORE

It is estimated that 350,000 tonnes of textiles goes to landfill in the UK every year at a staggering value of 140 million.

Overwhelming response to SGCCI Seminar on USD 100 Billion Textile Opportunity with America First & Make in India

Case 3:03-cv CFD Document 19-9 Filed 05/21/2004 Page 1 of 6 UNITED STATES DISTRICT COURT DISTRICT OF CONNECTICUT

CITY CLERK. Draft By-law: Renaming a Portion of Kipling Avenue as Colonel Samuel Smith Park Drive (Ward 6 - Etobicoke-Lakeshore)

GEN INSTRUCTION FOR SSB INTERVIEW: SSC (T)-50 COURSE SELECTION CENTRE SOUTH BANGALORE

College of Charleston Archives Student Records Listed Alphabetically From cards complied by Ruth Rugheimer

Agenda is subject to change. ECV International reserves the right to alter this agenda.

REPORT ON Jewellery Shanghai 2011 China Int l Gold Jewellery & Gem Fair, at Shanghai 16 th June 19 th June, 2011.

Please contact Mr. Jason Chow ( Tel: , Fax: for details of upcoming expos.

:: TAMIL NADU GENERATION & DISTRIBUTION CORPORATION :: (ABSTRACT)

good for you be here again down at work have been good with his cat

POST EVENT REPORT IIJS 2016 Road Show Malaysia

COZA INTERNATIONAL LIMITED COZA INTERNATIONAL ENGINEERING LTD HONG KONG CHINA. Turnkey Project Contractor, Project Finance & Engineering Consultant

DRAFT UGANDA STANDARD

A S A P S S T A T I S T I C S O N C O S M E T I C S U R G E R Y

Tustin Chapter 3/18/2016 Edition 4, Volume 3

China-US Trade Disputes (XIII)

Malaysia s Second Jewellery Design Awards Reveals Result Successful Discovery of New Jewellery Design Talent

How Will The Trade Wars Impact Your Global (And Local) Sourcing Strategies

DRAFT UGANDA STANDARD

All IN Here International Style Makes Its Mark in Chengdu 2017

DRAFT UGANDA STANDARD

Cosmetics & Personal care Industry in India: Regulatory Aspects & Challenges. Sudipta Dey Deputy Drugs Controller(India) CDSCO (HQ)

F. No.296/07/2016-CX.9 Govt. of India Ministry of Finance Department of Revenue (Central Board of Excise and Customs) OFFICE MEMORANDUM

Task 1 (p. 27) Task 2 (p. 28) Task 3 (p. 29) Task 4 (p. 30) Part B1 Situation Task 5 (p. 32) Task 6 (p. 33) Task 7 (p. 34)

ISO INTERNATIONAL STANDARD. Protective clothing for protection against chemicals Classification, labelling and performance requirements

Latest Regulation changes in Asia

2 December 9, 2015 Public Hearing

Responsible Wood. Work Instruction. WI12 Issuance of PEFC & AFS Logo use licences by Responsible Wood (PEFC Australia)

September 23, Dear Dr. Hamburg:

1. We are pleased to inform you that you are nominated to attend SSB interview for induction into the Officers Training Academy (OTA), Chennai.

Gallery Highlights...

All India Council for Technical Education

Germanna Community College Policy 70210: Hazard Communication Plan

Feel free to reach out to me if you have any questions about Fordham, NYC, tips on the best places to eat, or if you just want to talk!

WOKE! NOW WHAT? Read...join...show up

THE WORLD FASHION COUTURE CLUB

SSC (T) -51 CUT OFF (CUMULATIVE UPTO 6 TH SEMESTER) ENGINEERING STREAMS CUT OFF % Civil 50% Mechanical Electrical/ Electrical & Electronics

CITY OF OLMSTED FALLS PLANNING & ZONING COMMISSION MINUTES January 17, :30 PM COUNCIL CHAMBERS

WOOL IN A DIGITAL AGE

December Rusk County Treasure Hunters Association * Henderson, Texas Member of Texas Association of Metal Detector Clubs (TAMDC)

COMMISSION HEARING TORONTO, ONTARIO JUNE 20, 2013 NOTICE OF DECISION. IN THE MATTER OF THE RACING COMMISSION ACT, S.O. 2000, c.20;

PROFILE March THE SIGNATURE EVENT OF THE GLOBAL FASHION INDUSTRY SNAPSHOTS. primesourceforum.com

Livingston s Disposable Bag Initiative

HKRITA Showcases its Achievements in the 46th International Exhibition of Inventions of Geneva

Fashion Design & Merchandising FAMILY & CONSUMER SCIENCES. Fashion Design & Merchandising. at Illinois State

Town of Dover Special Meeting of the Board of Health April 30, :30 pm

[Second Reprint] ASSEMBLY, No STATE OF NEW JERSEY. 218th LEGISLATURE INTRODUCED FEBRUARY 8, 2018

-2- profit margins as a consequence of the relentless penetration of imports in the domestic market. Consider these shocking statistics: From 1968 to

Transcription:

VOL. XXIX (29) NO. 260 RNI REGD. NO. 70648/99 SHILLONG - 22 NAILUR (SEPTEMBER) SNGI SAITJAIÑ (SATURDAY) 2018 www.mawphor.com Postal Regn. No. NE - 851. 8/- TYNGKA Ap u sdie ïa ki arngut ki EM- JHADC Jowai, Nailur 21: Arngut ki Executive Member jong ka Jaiñtia Hills Autonomous District Council (JHADC) kila lah ban shah mait noh naka thup jong ka Executive Member (EM) kaba ïalam da u Ma Madonbai Rymbai kum u Chief Executive Member jong ka Konsil. Ka khubor ka ïathuh ba kine ki arngut ki EM ka JHADC ki kynthup ïa u Ma Laits in g Shy lla MDC Ummulong-Moodymmai bad u Ma Skhembok Suchiang MDC Muthong- Tyrwa ïakhun MDC ïa u Bah Banang Shillong, Nailur 21 : Ki riewrangbah jong ka thaiñ Umñiuh - Tmar ha ha kane ka sngi Thohdieng da kawei ka sur ki la tyrwa ïa u Bah Banang Tynsong, ban aireng ha kane ka elekshon MDC na Nongshken constituency. Kitei ki rangbah haba kren bad ki lad pathai khubor ki ïath uh b a kat ei ka jingtyrwa kadei namar ki ïohi ba u Bah Banang udei u briew uba la ju don bynta ha ka imlang sahlang ha katei ka thaiñ Riwar-Mihngi nalor ba udei ruh na katei ka thaiñ kumta u tip khambha ïa ka jingeh bad ki jingshitom ba ki nongshong shnong ki Pyrshah ka MHCA ïa ki e-pharmacy Shillong, Nailur, 21: Ka kynhun ki nongdie dawai Pharmacy ha ka Jylla, kiba don hapoh ka shatri jong ka M eg halaya Health Care Association (MHCA) haba pyrshah ïa ka jingmynjur jong ka Sorkar Pdeng kaba la pynmih ïa ka jingpynbna ha ka 28.8.2018 ban ithuh ïa ka jingdie ïa ki dawai lyngba ka In t ernet, kata, ka e- ph arma cy ka la ai jingkyrshan bapura ïa ka All India Organisation of Chemis t and Druggis t (AIOCD) kaba la khot ïa ka jing ïakhih ha baroh kawei ka ri India ka ban s dang naduh 12 baje s hiteng s ynnia jong ka 27 tarik haduh 12 baje s hiteng synnia jong ka 28 tarik. U Bah David Kharsati, Vice President ka MHCA haba kren sha ki nongthoh khubor mynta ka sngi u la ïathuh ba ka jingïasnohkti jong ka s eng bad ka jingïakhih jong ka AIOCD ka long ban pyrshah ïa ka Hiar ki MLA Congress ban leit tohkit bad lap ïa jingshisha La palat ar taïew pat nud leit phai ki paidbah Malangkona sha ïing, dang sah ha skul Nongstoiñ, Nailur 21: Wat lada ki bor District bad bor Pulit ka West Khasi Hills, ki la pyrshang ban da rapjot ïa ka jingjia ha thaiñ Malangkona, kumba la pynmih ha Mawphor ha kine ki sngi ba ladep, hynrei ha ka sngi thohdieng ha ka jingleit tohkit ki MLA Congress la lap ba katei ka jingjia Rai ka KHADC ban mudui sha SC ïa ka hukum ka NGT halor u dewiong S hillong, Nailur 21: Ka Khas i Hills Autonomous Dis trict Council (KHADC) bala rai ban mudui sha ka Ïingkashari Supreme Court, kaba long pyrshah ïa ka hukum ba khatduh jong ka National Green Tribunal (NGT) ba ïadei bad ku dewiong bala dep tih bad ba shu lum thup ha ki par dewiong. Ka KHADC kan mudui s ha ka Ïingkashari Supreme Court pyrshah ïa ka hukum ba khatduh jong ka NGT ba pynmih ha ka 31 tarik Nailar 2018 ong u Bah Hiar jurip ka FKJGP ïa ki ophis treikam hapoh Mawsynram Mawkyrwat, Nailur 21: Ka Federation of Khasi Jaintia and Garo People (FKJGP) kynthup ïa ka Sawsymper Circle, ka South East Khasi Border Circle bad ka South Eastern Zone hynnin ka sngi palei jong ka taïew ka la ïoh ban leit jurip ïa ki office treikam bapher bapher kiba do n hapoh Maws ynram, C&RD Block Mawsynram. Mudui u rangbah sha u DEO ba kyrshan Kyrtong ïakhun elekshon ki Dorbar Shnong Kyrshan ki Muktiar ka Jylla ban ïoh rung ka ktien Khasi bad Garo ha ka Bynrap Baphra Shillong, Nailur, 21: Ka Kynhun ki Muktiar ba dang khynnah jong ka Jylla Meghalaya kiba don hapoh ka shatri I AM FEARLESS, hapoh ka jingïalam jong u Samla Daniel Stone Lyngdoh Nonglait, u Muktiar ka Supreme Court of India bad uba long ruh u Chief Legal Convenor, ka la mih shakhmat ban ai jingkyrshan ïa ka jingtyrwa ban ïoh pynrung ïa ka Ktien Khasi bad Garo ha ka Bynrap Baphra jong ka riti synshar ka ri India. U Samla Daniel ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor u la ïathuh ba ka Forum ka la pynksan ïa kane ka jingdawa ba ka por ka la dawa ba ka Sorkar India kan pynneh pynneh ïa ka riti ka dustur jong ki jaidbynriew Khasi bad Garo kiba shong ha ka Jylla Meghalaya da kaba ai jingithuh ïa kine ki ar tylli ki ktien ha ka riti synshar ka ri India. Ki MLA Congress ha ka jingiakynduh bad ki paidbah ha skul Christ King, Huhuapara bad ki khiew ka jaka shet bam ïa ki paidbah ba la shu shna malu mala hajan jong ka Skul/ Shillong, Nailur, 21: U Bah Piwell Shylla uba long u nongshong shnong ka Moolang, East Jaiñtia Hills District u la mudui sha u Dis trict Election Officer ka East Jaiñt ia Hills District ban dawa py nsangeh noh mardor ïa ka rai jong ki Dorbar Shnong kiba ju bthah ïa ki paidbah ban ai jingkyrshan ïa u kyrtong ba imon da ka Dorbar Shnong ban aireng ha ki elekshon MLA ne MDC. U Bah Piwell ha kane ka ujor sha u DEO u ong, la ju shem ba bunsien la ju pyrkhing kadei kaba shisha bad kam dei kaba la shu pynheh da ki lad pathai khubor. Ha kane ka jingleit tohkit, kaba ki nongthoh khubor ruh ki la leit lang,la lap ba mynta la palat ar taïew mynta, ki riew Latiplang Kharkongor, Executive Member i/c Mines and Minerals ka KHADC haba pyntip ba ka KHADC kan sa file ïa ka Special Leave Petition (SLP) la ka jong ban aireng pyrshah ïa kane ka hukum. Kat kum ka jingong jong u, ka jingmudui kan long pyrshah ïa ka kyndon ba ka NGT kala pynkupbor ha ka Sorkar Jylla ban long ka nongpeit bad kan ïoh ïa ka hok ban pynïaid ïa u dewiong bala dep tih bad ba shu lum thup ha ki par dewiong. Kawei na ki ophis bym don nongtrei ha Mawsynram/ ïa ka hok ki nongthep vote ban jied ïa u kyrtong uba ki mon dalade haba don ki elekshon bad la ju lap ba kum kine ki ju jia ha ki shnong bapher bapher ha kaba ki Dorbar Shnong ki ju shim ïa ka rai ba baroh ki nongthep vote jong ka shnong ki dei ban jied tang ïa uwei u kyrtong uba la imon da ka Dorbar Shnong. Kum ïa kane ka rai, ym shym la mynjur satai da ki nongshong shnong hynrei la shu Ki nongsaid aiñ ha ka jingïakren bad ki nongthoh khubor ha Shillong Press Club/ Pynshai ka DM&HO halor ka jingai tika Mawkyrwat, Nai lur 21: Ka Dis trict Medical and Health Officer (DM&HO), South West Khas i Hills Dis trict myn ha ka s ngi thohdieng jong ka taïew ka la ïoh ban pynlong ïa ka program ai jinghikai ha kaba ïadei bad ka jingai ïa tika Measles -Rubella hapoh Mawkyrwat ha kaba ka kong I. Laloo, IAS, Deputy Commiss io ner jo ng ka South West Khas i Hills Dis trict ka la lo ng ka kongsan. Bteng Sla 5 Mynta yn jurip u Dolloi Elaka Jowai ïa ki jaka ha Pasyih Kyrshan pura u MLA Sohra ïa ka jingdawa District Tyrwa ka UDP: NPP na Tura bad UDP na Shillong ha ka elekshon MP Shillong, Nailur 21 : Ka United Democratic Party (UDP) ha ka sngi Thohdieng ka la rai ban ïa kren bad ka National People s Party (NPP) na ka bynta ban ïoh ïa u kyrtong monlang ban aireng ha ka elekshon MP na Shillong bad Tura Parliamentary seat kaban long ha u snem ban wan. Katkum ka rai jong ka State Election Committee jong ka UDP kaba long ha katei ka sngi, ka party ka la rai ba kin pynsngew ha ka kynhun jong ki party ba trei lang ha ka sorkar ba kin ailad ba u kyrtong ka UDP un Sngewsih ki paidbah bym biang ka live telecast Kynmaw ieit ka Ïingdorbar Thawaiñ ïa u Vajpayee, Jacob bad kiwei kiwei Shillong: Ka Ïingdorbar Thawaiñ jong ka jylla ha ka sngi thohdieng, ka sngi ba sdang ka dorbar synrai, ka la kynmaw burom bad pynpaw ka jingsngewlem halor ka jingkhlad noh ki nongïalam saiñpyrthei bad ki nongïalam jong ka ri. U Myntri Rangbah ka jylla, u Conrad Sangma, u Non gïalam ka Lian g Khatduh ïawai pynurlong ka Sorkar MDA ïa ka Education Policy ha jylla S hillong, Nailur, 21: Ka Sorkar Meghalaya Democratic Alliance (MDA) ba la ïalam da ka NPP khatduh ïawai ka la pynurlong ïa ka jingangnud jong ki paidbah nongshong shnong ka Jylla Meghalaya da kaba mynjur ïa ka Education Policy bapura ka ban pynwandur janai ïa ka pule ka puthi ha ka Jylla. Lah ban kdew hangne, ha ka Task Force ba la thaw da ka Sorkar MDA ba la khlieh da u Leit khroh ki Heh UDP bad BJP ïa u Dr. D.D Lapang Nongpoh, Nailur 21: Tang khyndiat sngi ba u Dr. D.D Lapang kum u heh nongïalam ka Congress u la iehnoh kam na ka Congress bad pynpaw ruh ka jingpyrshah ba um sngap hun shuh ban don bad ka Congress ha ka jingïalam u Rahul Gandhi kum u President ka INC ha ka ri bad ruh ba um pat pynpaw shano un leit ban pynïasoh, hynrei katkum ka jingïoh lum jingtip u Mawphor la ong ba hynnin ki heh Nongïalam ka UDP bad BJP ki la hiar sha ka ïingsah jong u Dr. D.D Lapang ha Shillong kaba lah ba long ba ki thmu ban khroh ïa u Dr. D.D Lapang ban ïatrei lang noh bad ka Party jong ki. Kane ka dei ka katkum ka jingioh lum jingtip u Nongthoh khubor u Mawphor ha kaba la ong ba hynnin ka sngi la leit ban kynduh ïa u Dr. D.D Lang da ki heh nongïalam ka UDP ba kynthup naduh u Bah Jemino Mawthoh, u Bah Bindo M. Lanong bad u Bah Donbok Khymdeit, President ka UDP na Jowai, Nailur 21: U Dolloi ka Elaka Jowai u Ma Puramon Kynjing un leit ban jurip ïaki jaka ba hap hapoh u pud u ang ka Dorbar Shnong Pasyih haka 22 tarik une u bnai. Ka Dorbar Shnong Pasyih ha u kyrwoh bala phah u Waheh Shnong Pasyih u Ma Justin Phawa ula kyntu ïa baroh ki trai jaka kiba don jaka ha ki jaka bala tip kum ka Io ng lwet, Lads liya, Hyn niawmer, Paho ng, Ksehlymbrang, Daws oo, Lutituber, Ïapmyrjai, Synrangtyrma, Wahsyrkham, Salaroh, Thluthiar bad kiwei kiwei dep ban wan khlem pep naduh ka por 12 baje mynsngi khnang baka jngthmu kanlong kaba jop. Shillong: U Bah Gavin Mylliemngap, MLA jong ka Sohra, u la ai ka jingkyrshan ba pura ïa ka jingdawa ban kyntiew kyrdan ïa ka Sohra Civil Sub Division sha ka District. Ïa kane u Bah Gavin, ula pynpaw ha ka jingleit ïakynduh ka South East Khasi Hills District Demand Forum ha karma treikam jong u ha Secretariat. Ka Forum, ka la leit ïakynduh kyrpang ïa umla Sohra, namar ba um shym la ïoh lad ban wan ha ka jingïalang kaba la long ha Sohra ha ka 8 tarik mynta u bnai, na ka daw ka jingshitom. Ka Sohra ka la dei hok ban ïoh ïa ka District, bad haba ka ïoh ruh, kadei ban long pura, ym ka District kaba dang don bun ki jingduna, u la ong. long u kyrtong monlang jong ka sorkar MDA na Shillong seat katba u kyrtong ka NPP pat un dei u kyrtong monlang na Tura seat. Na ka liang u General Secretary ka UDP, Dr. Jemino Mawthoh u la ïathuh ba kum ka party ki kloi ban ai kylluid mynsiem ruh ïa ka NPP wat ïa ka shuki MP Rajya Sabha namar kadei ka party kaba kham bun paid ha ka sorkar MDA. U la ïathuh ruh ba ïa katei ka jingtyrwa shen kin sa pynsngew ha ka jingkynduh lang jong baroh ki party kiba don lang ha ka sorkar Ki MLA kiba la ïeng ban sngap shi minit kum ka dak ka jingburom ïa i nongialam ba la khlad noh/ Ma Lahkmen Rymbui, Myntri ka tnat Pule Puthi ka Sorkar Jylla, la kynthup ïa ki stad kot bad ki ophisar na ka tnat Pule Puthi ki ban bishar bniah bin pa bin ïa ka Draft Education Policy shwa ban wanrah ïa ka Final Policy. U Ma Lahkmen Rymbui haba kren sha ki lad pathai khubor hadien ba la wai ka jingïalang Kynhun Myntri u la ong, nga ai khublei ïa ki paidbah kiba la noh synniang

22 TARIK NAILUR (SEPTEMBER), 2018 MAWPHOR SLA 7 KHLAD NOH I BAH EMPI MAWLONG I Bah Empi Mawlong (I ba ju khot ieit Bah Mawlong/ Bah Lung) I lok jong I Kong Cordelia Ly ngdoh, ba s hong ba s ah ha Mawlai Umjaiur, Blo ck - 2 bad iba trei ha DHS i lah khlad noh ha ka 20th September 2018. Ka jin gleit ontep ïa i kan long ha ka 22nd September 2018 ha u lum jingtep Balang u Blei, Mawlai Motsyiar (Lawmali) ha ka por 2 pm. rangbah ki longkmie bad ki khun ki kti ba dang rit jong ka shnong Huhuapara bad katto katne ngut kiwei pat na ki shnong kiba hap ha ka thaiñ Malangkona ki la hap ban phet rieh na ka jingshah thwet ha ki pulit Assam. Baroh 575 ngut na ki 77 tylli ki longïing jong ka shnong Huhuapara kim pat leit phai ïing satia naduh ka sngi 8 tarik haduh mynta. Na kine kumba 125 ngut ki dang sah ha Christ King Parish ba la ai jaka da u Father Phillip ha Malangkona, katba kiwei pat ki la sah ha ki ïing ba la pdiang sngewbha da ki nongshong shnong jong ka shnong Sildubi, Malangkona bad ki dang don hapdeng ka jingshong syier mynsiem namar ka jingshah thwet ha ki pulit assam. Ha ka jingleit jurip jong ki nongthoh khubor, la lap tynkrein ba ki 575 ngut ki nongshong shnong ki la don lut sha Malangkona bad ieh lut ïa ki ïing ki sem, ki jingri jingdup jong ki ban phet ïap phet rieh na ka jingleh riew khlaw jong ki pulit Assam. U Jedick Sangma Sordar jong ka shnong Huhuapara, u la ïathuh ba naduh ka janmiet jong ka 8 tarik mynta u bnai ki paidbah jong katei ka shnong ki la hap ban ïa phet krad napoh shnong, namar ka jingsheptieng ïa ka jingthwet jong ki pulit Assam. U la ïathuh ruh ba ha katei ka janmiet hapdeng ka jingdum don kiba phet rieh sha khlaw sha btap. Nangta ka la don ka jingshah kem jong 5 ngut ki briew na katei ka shnong ba kynthup ïa 3 ngut ki rangbah bad 2 ngut ki longkmie bad haduh mynta kitei ki briew kim pat lait satia na along ka sorkar Assam. U la ïathuh ruh ba ka la don ka jingshah shoh shah bom dusmon jong kawei ka longkmie (ba la buhrieh kyrteng) ha ki briew jong ka sorkar Assam ha ka sngi 8 tarik bad ka rukom leh jong ki pulit Assam ka dei ka jingleh riew khlaw. Nalor kata, la ïathuh ruh ba ki la don ki riew shim kabu kiba dei na Assam kiba la lute haduh 25 hajar tyngka na kawei ka longkmie (ba la buhrieh kyrteng) ha shnong Huhuapara. Ki jingri jingdup kum ki sniang ki syiar ki la sakma lut bad ïaid wir ha ki khlaw ki btap bad ki la shah bam ha ki mrad khlaw, namar ym don ba peit ba jngoh shuh ïa ki namar baroh ki sheptieng ïa la ka jingim. La ong ruh ba ki pulit Assam man ka miet ki ju ïaid pahara sha katei ka jaka bad poi ruh wat haduh Malangkona, tangba kim shim nud ban leh ei ei ne pyndik ïa ki paidbah. Na ka liang u MLA jong ka Rambrai, Bah Kimfa Sidney M arbanian g, Bah Georg e Ly ng do h M LA Umroi, Mayralborn Syiem, MLA Nongpoh, H.M Shangpliang MLA Mawsynram, M ohendro Rapsang MLA Sh illong West, Marthon Sangma na Mendipathar bad u ex MLA na Kharkutta u Cherak W Momin, ki dei kiba la poi hynne sha katei ka jaka ban sakhi da la ki jong ki khmat ïa ka jinglong ba sangsot jong ki briew ka thaiñ Malangkona, khamtam eh ki paidbah shnong Huhuapara. Na ka liang ki MLA ki la kner ruh ïa ki jingiarap kat kaba ki lah ei ban ïarap hynne ka sngi. U MLA Rambrai Bah Kimfa Marbaniang, haba ïakren bad u nongthoh khubor, u la ong, Baroh ki MLA ki la ïohi bad sakhi da la ki jong ki khmat ba ka jinglong jingman bad kam dei satia kaba shongsuk shongsaiñ, hynrei ki paidbah ki don hapdeng ka jingsyier mynsiem. Donbok ba don u Father Phillip u ba kloi ban ïarap bad ka jingsbun mynsiem jong ki paidbah shnong Sildubi, ba la ïoh ban pynsah ïa kine ki 575 ngut ki briew jong ka shnong Huhuapara. Na ka bynta ka bam ka dih bad kiwei ki jingdonkam, na ka liang jong nga, nga la pyrshang ban ïarap katba lah ban phah sha kane ka jaka naduh kine ki sngi ba la dep haduh mynta. Nangta ka shnong Sildubi ruh ka la ïarap ban phah ïa ki jingdonkam, u bah Srally Rashir bad katto katne ki sengbhalang ruh ki la kner kti na ka bynta kine ki lanot, ong u Bah Kimfa bad bynrap, Ngi la lap ruh ba don kiba pang ba shitom bad ki riew rangbah ki la pyrshang ban ai jingïarap. Nangta ngi la dep phone ruh sha u Chief Secretary jong ka Jylla ba u dei ban phah kyrkieh ïa ki Relief Material bad kumjuh ruh ïa ka Medical team, khnang ban ïarap ïa kiba pang ba shitom bad ban pynbiang ka bam ka dih na ka bynta ki paidbah. Ha ka sngi nyngkong jong ka taiew ban wan, ngin rah ïa kane ka ishu sha ïingdorbar thawaiñ jong ka jylla. Kane ka dei ka border ishu bad ngin kren ym tang ïa kane ka jingjia kaba jia mynta sha kane ka jaka. Hynrei ha baroh ki jaka ïa kajia khappud kum ka Block I Block II bad kiwei kiwei de. Ngin kren kyrpang la sngi nyngkong ïa la u pud u sam jong ka Jylla, ong u Bah Kimfa. Kumban shu kdew hangne, hynnin ka s ngi u Superintendent of Police West Khasi Hills u la kren sha kiwei pat ki kot khubor ym ha u Mawphor, ba ka dei tang ka khubor hamsaïa bad kam shym don kano kano ka jingjia ba sngewsih sha ka thie ka thaiñ. Kawei lei lei ka kot khubor ka ong ba ka dur ba mih ha u Mawphor ka dei ka jingïalang politic jong u Bah Kimfa. Hynrei ha ka jingshisha ka dei ka dur ba la shon na ka jingleit jurip u MLA Rambrai ha ka sngi 16 tarik. Nangta u DC ba shu incharge ïa West Khasi Hills ruh u ong ba kam don kano kano ka jingjia sha katei ka jaka. Kaei kaba ki katto katne ki nongthoh khubor lem bad kitei ki MLA ki la lap hynne ka sngi, ka long ka jingshisha ba katei ka jaka ka don hapdeng ka jingsyier jong ki mynsiem briew khamtam kito kiba dei na ka shnong Huhuapara. Kumta kaei kaba la mih ha kiwei ki kot khubor ka dei ka jinglamler bad jingpyrshang ban buhrieh ïa ka jingshisha. La palat ar taïew pat nud leit Haba pynpaw ba kum u Executive Member u don ka jingsngewkhia ïa ka hok jong ki trai muluk kiba la shah ktah jur na kane ka hukum jong ka NGT, u Bah Latiplang u pynpaw ïa ka jingkhmih lynti ba ka Sorkar Jylla bad kiwei kiwei ki Autonomou s District Council (ADC) ka Jylla kin iamih shakhmat ha kaban mudui lang pyrshah ïa kane ka hukum ka NGT na ka bynta ka bha ka miat jong ki paidbah kiba shong ba sah ha u pud u sam jong ki. Une u MDC ka Nongthymai ula ongba ka hok bad jinglong trai halor ka khyndew la ka dei kaba ha sla ne sha ramew, ka shong eh ha ki paidbah ha ki jaka jong ka Sixth Schedule bad namar kata, ki mar poh khyndew bad kiwei kiwei ki spah mariang ki dei ki hok nongkynti jong ki paidbah. Haba pynpaw ba kum u EM ka KHADC un aireng pyrshah ïa ka hukum ka NGT ban pynïoh pat ïa ka hok u paidbah, u Bah Latiplang u ong ba ka hukum bala pynmih da ka NGT kam dei satia ïa kaban kheiñ ba ka dei kaba biang. U ong ba ka KHADC ka ai ka jingkyrshan ïa ka mukotduma bala mudui da u Bah Lber Laloo uba la ïakhun pyrshah ïa ka hukum ba khang tih dewiong ha Jylla Meghalaya. Kat kum ka jingong jong u, ka KHADC kan sa mih ban long mamla lang ha kane ka mukotduma bad kan sa file ïa ka Intervening Application hakhmat ka Ïingkashari Supreme Court la kumno kumno ruh ha ka taiew ban wan. Rai ka KHADC ban mudui sha SC Pyrshah, u Dr. Mukul Sangma bad kiwei kiwei ki MLA, ki la pynpaw ba ka long ka jingduh kaba khraw halor ka jingkhlad noh u Myntri Rangbah duh barim ka ri, u Atal Behari Vajpayee, u Lat barim ka Meghalaya, u MM Jacob, u Speaker barim ka Lok Sabha, u Somnath Chatterjee bad u Myntri Rangbah barim ka Tamilnadu, u M. Karunanidhi. U Conrad Sangma, u la pynkynmaw ïa ki kam ba u Vajpayee u la leh na ka bynta ka thaiñ shatei lamihngi bad ïa ka jingangnud jong u ban pynkiew ïa kane ka thaiñ. Halor u Jacob, u Conrad u la ong ba u Lat Jacob, udei u briew uba lah ban pynïadei bad ki briew bad khamtam eh ïa ka jingïajan jong u bad ki paidbah. U Dr.Mukul u la ong b au Vajpayee udei u nongïalam uba stad bad uba tbit bha ban teh song ïa ki Seng Saiñpyrthei kiba ïatreilang ha ka sorkar jong u. Ka jingïashong dorbar ha kane ka sngi, kadei ka sien kaba nyngkong eh ban pyni live telecast lynba ki cable tv bad u Myntri Rangbah, u la ong ba kadei ka sngi ban sah kynmaw ha ka dorbar thawaiñ, namar kadei ka sien kaba nyngkong eh bad ai khublei ruh ïa u Speaker uba la lam lynti ïa kane. Ha kane sngi ba sdang, na ka liang ka liang synshar kala wanrah ruh ïa ki bill bad kumjuh ryh ki report treikam jong ki corporation bad ki board bapher bapher jong ka sorkar. Hynrei kiba bun ki paidbah kiba la peit angnud lyngba ki Television, ki la pynpaw ka jingsngew diaw ïa kane ka jingpyni, namar ba ka sur(sound) kam shai eiei bad ym sngewthuh kaei kaba ïakren. Nalorkata ki la pynpaw ka jingsngew diaw ruh ba kat ka Assembly, kam lah ban pynbiang wat ïa ka rukom ring dur ruh. Ka pynnoh mynsiem ïa kaei kaba nga la khmih lynti ban ïoh sngew bad ïohi, ïa kaei kaba ki ïakren ha Assembly, namar ym sngewthuh ei ei bym long ka bha ka sur, la ong u Bah Robert Kharjahrin, uwei na ki nongsaid aiñ. Kynmaw ieit ka Ïingdorbar Thawaiñ sha u sup u thiar ban pynulong ïa ka Education Policy, 2018 jong ka Jylla. Nga ai khublei ïa u Myntri Rangbah, ïa ki ophisar ka tnat Pule Puthi bad baroh kiba la ïadon bynta ban shna pynwandur janai ïa ka Eucation Policy. Katkum ka jingïathuh jong une u Myntri ka tnat Pule Puthi, ki don haduh 230 ngut ki briew kiba don bynta ban phah ïa ki jingai jingmut katba ka Task Force ka dang pynkhreh ïa ka Draft Education Policy. U la ong, ïa ka Meghalaya State Draft Education Policy, 2018 la pynshong nongrim da ka jingtihbniah halor ka Pule ka Puthi ha ka Jylla bad da kaba ïathir bad ïasyllok bad ki stad ki jhad na ka jylla bad nabar jylla, ki nongpynïaid bad ki kynhun bapher bapher. Shuh shuh u la ong, ïa ka Final Policy ka kynthup ïa ka jingïohi jngai, ka thong, ka thong na ka b yn ta ka ECCE, ka Element ary, Seco nd ary/hig her Secondary, Higher and Teacher Education. U Bah Prestone Tyngsong, Symbud Myntri Rangbah ka Jylla, u la ong ba ka Kynhun Myntri ka ai khublei kyrpang eh ïa u Myntri ka tnat Pule Puthi bad ïa ka Kynhun jong u kaba la trei shitom ban pynurlong ïa ka Education Policy kaba la angnud la slem da ki paibah. U la ong ba ïa ka Policy kam long satia kaba donkam ïa ka Sorkar ban da rah ïatai bad ban ïoh ïa ka jingmynjur jong ka Ingdorbar Thawaiñ ka Jylla. Ka Kynhun Myntri mynta ka sngi thohdieng ka la shim ruh ïa ka rai ban rah ïatai hakhmat ka Iingdorbar Thawaiñ ka Jylla ïa ka jingdawa ban pynrung noh ïa ka Ktien Khasi bad Garo ha ka Bynrap Baphra jong ka Riti Synshar ka Ri India. Ka Kynhun Myntri mynta ka sngi ka la mynjur ïa ka jingtyrwa ïa ka Resolution bad ha ka taiew ban sa wan ngin sa rah ïatai ban ïoh pynrung ïa ka Ktien Khasi bad Garo ha ka Bynrap Baphra ka riti synshar ka ri India namarba ar sngi ngi ïohlad ban ïatai ïa ki Government Bussiness, ong u Bah Prestone. Ka jingrah ïatai ïa kane ka mat ka long ban pynstet ïa ka jingdawa na ka Sorkar India ban ïoh pynrung noh ïa ka Ktien Khasi bad Garo ha ka Bynrap Baphra, u la ong. Lah ban kdew hangne, ka Khasi Author s Society (KAS) kaba long ka kynhun ki nongthoh kot bapawnam ha ka Jylla ka la mih shakhmat ban pynurlong ïa kane ka jingdawa da kaba leit pynsngew sha ki tyndong shkor jong ka Sorkar Jylla na ka por sha ka por bad rung ruh sha manla ki distrik ka rilum Khasi bad Jaiñtia ban pynsngewthuh ba ka por ka la ih ba ka Ktien Khasi ka ladei ban ïohrung noh ha ka Bynrap Baphra jong ka Riti Synshar ka ri India. Ka Sorkar MUA-II ba la ïalam da ka Seng Congress ka la thaw ruh ïa ka Committee ka ban bishar sani halor kane ka jingdawa ba la tyrwa da ka Khasi Author s Society. Khatduh ïawai pynurlong ka Sorkar Na ka liang ka seng hapoh ka jingïalam jong u bah James Kharbani, President South Eastern Zone ka la ïoh ban leit jurip ïa ka o ffice u Ran ge Fores t Officer Social Forestry Mawsynram Range, East Khasi Hills, Mawsynram, ka office jong u Border Area Development Officer, ka Veterinary Office, ka o ffice jo n g u Block Dev elop men t Officer, C&RD Block Mawsynram bad ka CHC Mawsynram. Ha ka jingleit jong ki hapoh ka office u Range Forest la lap ba ym don nongtrei wat uwei ruh hynrei la lap ba don tang ka kong Angelin Syiemlieh, kaba dei ka Peon jong ka Office bad ha ka juh ka por ka la ïathuh ba bun na ki nongtrei ha kane ka office ki ju wan tang ha ki sngi ïew hynrei ha kiwei pat ki sngi bun kim ju ïa wan. Ha kawei pat ka liang la lap ba kiba bun ki office sorkar hapoh Mawsynram ki don tang ki peon kiba wan ban treikam, khlem da don kiwei kiwei pat bad la ïoh jingtip ba ki officer ki ju wan tang ha ki por ba ki don ki kam ban pyndep. Haba ïakren bad ki lad pathai khubor na ka liang u bah James Kharbani, President ka South Eastern Zone u la pynpaw ka jingsngewdiaw hadien ba ka seng ka la lap ïa kiba bun ki office hapoh Mawsynram ba ki duna palat ka jingwantrei jong ki Officer. "Bun na ki staff, kiba wan na ka 100 percent ki wan trei tang 30 percent", ong u bah Hiar jurip ka FKJGP ïa ki ophis treikam synrop MDA. U ong ruh ba katei ka sienjam ba ki shim ka long ban pyntikn a ba ki kyrtong jong ka MDA kin ïoh ban jop baroh ar seat. Kumban s hu kdew hangne, ki khubor ki la pur stet bha ba ki don haduh arngut ki kyrtong, kata u Bah Paul Lyngdoh ba dei Working President b ad Dr. Jemino Mawthoh ba dei General Secretary ka party kiba kwah ban airen g na ka UDP ha kane ka elekshon MP kaban sa long shen na Shillon g seat. Hynrei halor kane, u Dr. Jemino u la ong ba katei ka rai iano yn jied kum u kyrtong, ka rai ka shong ha ka party ban rai. Halor ka jingkylli, u la ïath u h ruh wat la ka Congres s ka la ïoh ban jop la 10 s nem lynter ïa ka shuki MP na Shillong seat hynrei mynta ka kynti pat ki kwah ba ki party riewlum lyngba ka jingtrei lang bad ka NPP kin ïoh ban pynkut noh ïa ka s amoi jong ka Congress. Ka Congres s mynta ka la nang hiar ars ut ha ka jing t reikam b ad ka jing res aiñ u Bah DD Lapang kan ktah jur bha ïa katei ka party, u la ong da kaba bynrap ba naduh ka elekshon ba la dep ki la ïohi ba ka Congress ka la nang hiar kh amtam da ka jingmih noh jong bun ki MLA kiba leit ban ïa khun na kawei pat ka part y. Ha kajuh ka por u ong ruh ba kum ka party shen kin leit ban kynduh ïa u Dr. Lapang bad lada u treh kin khot ba un don lang ha ka party jong ki. Ha kajuh ka por pat u la pyntip ba ka jingïalang jong ka Central Executive Committee kan long ha ka taiew ba ar jong u Ris aw ha Rongjeng ne Dainadubi ban ïa kren s huh s huh ïa ka bynta kiba ïadei bad ki kam jong ka party. Tyrwa ka UDP: NPP na Tura Kawei pat ka daw ka long ba ki jaidbynriew Khas i bad Garo ki dei ki jaidbynriew ba ai jait kmie, ong u Bah Daniel. Ha North East, ka Sorkar ka la ithuh tang ïa ka ktien Assamese, Manipura bad ïa ka ktien Boro, watla ka Shillong ka la long mynnor ka nongbah jong ka Jylla Assam hynrei haduh mynta ka Ktien Khasi bad Garo kim pat ïoh satia ïa ka jingithuh, u la ong. Haba pynpaw ba ka jingdawa ban pynrung ïa ka Ktien Khasi ha ka Bynrap Baphra jong ka riti synshar ka ri India ka la long mar ïaryngkat bad kiwei pat, u Samla Daniel u la ong, haba bishar bniah, ngi lap ba ha ka 21st Amendment Act, 1967 la ithuh t an g ïa ka Ktien Sind hi, h a ka 71s t Amendment Act, 1992 la ithuh ïa ka Ktien Konkani, Manipur bad Nepali bad ha ka 92nd Amendment Act, 2003 ki don haduh 38 tylli ki ktien ba la dawa ban ïoh ïa ka jingithuh hynrei ka Sorkar India ka la ai jingithuh tang ïa ka Ktien Dogri, Maithili bad Santhili. Ïa mynta ha ka Ministry of Home Affairs, ki don ki kaiphod ba ki don haduh 42 tylli ki jait ktien ba la dawa ban ïoh ïa ka jingithuh ha ka Bynrap Baphra. Haduh mynta ki don 22 tylli ki Ktien ba la ithuh da ka riti Synshar ka ri India ha ka Bynrap Baphra. Ha kaba nyngkong eh ki don tang 14 tylli ki ktien ba la rung ha ka Bynrap Baphra bad kiwei pat ki dei kiba la pynrung hadien ba la pynbeit wanrah ïa ka jingpynbeit thymmmai ïa ka riti synshar ka ri. Haba kheiñ ïa ka jingïoh jingithuh jong ki ktien bapher bapher lyngba ka jingpynbeit thymmai (Amendment) naduh ba la pyntreikam pura ïa ka riti synshar ka ri India ha u snem 1950 haduh 1967 ka long 18 snem, naduh u snem 1967 haduh 1992 ka Kyrshan ki Muktiar ka Jylla ban ïoh rung ka shim rai tang da ki katto katne ngut ki nongïalam ka Dorbar Shnong, u la ong. Ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor mynta ka sngi u la ong, kum kane ka rai donbor jong ki Dorbar Shnong ka long ka jingpynkheiñ ïa ka hok jong ki nongthep vote. Ka Article 326 jong ka riti synshar ka ri India ka la pynkupbor ïa ka hok ha manla uwei pat uwei u nongthep vote uba la kynjoh 18 snem shaneng ban jied mon sngewbha bad pyntreikam ïa ka hok ban jied nongmihkhmat, hynrei ki don pat ki khep ba ki Dorbar Shnong ki ju khang ïa ka hok jong ki nongshong shnong ban jied ïa u nongmihkhmat katkum ka mon laitluid jong ki. U la kynnoh, ba ka elekshon sha ka Autonomous District Council kan sa long ha u snem 2019, ba kawei ka Dorbar Shnong kaba hap ha Musniang-Rngad Autonomous District Council Constituency ha East Jaiñtia Hills District bad ha kiwei kiwei ruh ki District Council Constituency ki ju pynbor ïa ki paidbah ban jied tang ïa uwei u kyrtong. Kum kine ki rukom leh, ka long ka jingpynkheiñ ïa ka hok ki nongthep vote, u la ong. Nga kyntu ïa u DEO ba un tuklar bad ban pynsangneh noh mardor ïa kine ki rukom leh ne ki rai jong ki Dorbar Shnong, u la ong. Mudui u rangbah sha u DEO ba Sohkymphor. Kine ki MDC dei kiba phet seng bad ïasoh sha ka UDP, tang hadien katto katne por ba ki kyrshan u Moonlight Pariat kum CEM JHADC kila rai ban kyrs han pat ïa Madonbai Rymbai ban ïalam ïaka JHA DC h a ryngkat u Awhai Andrew Shullai CEM Barim jong ka Congress. Kine ki MDC dei ki bym don MLA ban kyrshan ïaki bad u sdie u ap ïa ki ha kaba ki lah ruh ban shah mait naka thup EM u ma Madonbai Rymbai ha kano kano ka por, kaba lah ban wanrah ruh ïaka jin gtynjuh ïaka Executive Committ ee MB Rymbai jong ka NPP kaba ïoh ka jingïatreilang ka Kongress bad UDP katto katne ngut. U Ma Madonbai Rymbai haba kren bad u nongthoh khubor lyngba ka phone, ula kubur ba ka don hi ka jingthmu ban weng EM bad kane kam shong ka bor ha u, hynrei u hap ban ap ïaka rai kiba halor. Ap u sdie ïa ki arngut ki EM jingdie ïa ki dawai lyngba ka Internet kaba long be-aiñ haduh katta katta kum ki kyndon jong ka Drugs and Cosmetics Act, 1941 and Rules, 1945 kaba la thmu ban ai jingmynjur da ka Sorkar Pdeng mynta u snem. Kane ka buh jingma haduh katta katta ïa kiba shu thied ïa ki dawai lyngba ka Internet bad ka buh jingma haduh katta katta khamtam ïa ki samla kiba kyrni ha ka jingdih drok ba ki lah ban ïoh da kaba suk ïa ki kyrteng jong ki dawai lyngba ka Internet, u la ong. U ong shuh shuh, ka jingïashim bynta jong ngi ha kane ka jingïakhih ka long namar kane ka ktah haduh katta katta ïa ka pliangja jong ki 8.5 lak ngut ki nongdie dawai Pharmacy bad kumba 3 klur ngut ki nongtrei bad ki bahaing hasem jong ki. Ngi ai jingkyrshan ïa ka AIOCD namar ban shu bud tynneng ïa ka E-Pharmacy kumba long sha kiwei pat ki ri kiba la kham shai kam long kaba dei namar sha kiwei ki ri ka jingthied ïa ki dawai lyngba ka Internet ka long ryngkat ki kyndon kiba biang, u la bynrap. Pyrshah ka MHCA ïa ki e kynduh na ka por sha ka por. Kaba hakhmat ka long ruh ba ngi kwah ban ïoh da u nongmihkhmat uba dang kham samla bad uba suk ban ïa kynduh ha kano kano ka por, ong u Bah N Khongshah uba dei ruh ha kajuh ka por u Sirdar barim ka Umñiuh. Halor ka jingkylli, u Bah Khongshah u la ïathuh ba kumba long haduh mynta, kiba bun ki riew rangbah ba ki ïa kynduh naduh Umsyiem ter ter haduh Umñiuh - Tmar ki pynpaw ba ki kham noh myns iem ban kyrshan lada utei u rangbah u kloi ban mih bad ïa khun ha kane ka elekshon MDC. Tyrwa ïakhun MDC ïa u Bah Banang Ri Bhoi bad kane ka lah ban dei ba ki la leit khroh ba u Dr. D.D Lapang un wan ban trei lang noh bad ka Party UDP hadien ba u la iehnoh kam na ka Congress. Ha kane kajuh hi ka sngi la ioh jingtip ruh ba ki heh nongïalam ka BJP ba la lam khmat da u Bah Shibun Lyngdoh kum u President ka State BJP ha ka jylla, tang hadien ba la wan kynduh da ki heh nongïalam ka UDP, ka la leit ban kynduh ïa u Dr. D.D Lapang kaba lah ban long ba wat na ka liang ka party BJP ruh ka angnud ba u Dr. D.D Lapang un wan ban ïa trei lang noh bad ka BJP hadien ba u la iehnoh kam na ka Congress Party. Halor ka jingkynduh ki heh nongïalam ka UDP kum ka party kaba don lang ha ka sorkar synrop ba la lam khmat da ka NPP, la ong ba wat ka party UDP ruh ka don ka jingangnud ba u Dr. D.D Lapang un wan noh ban ïa trei lang bad ka UDP bad kane ruh ka la paw pyrthei dang shen lyngba u General Secretary ka UDP Ri Bhoi District, u Bah Rayonald Kharkamni ha kaba u la pynpaw ba ka UDP ruh ka kloi ban pdiang ïa u Dr. D.D Lapang ban wan ban pynïasoh sha ka party UDP bad lah ban ong ba na ka liang ki heh nongïalam ka UDP ruh ki la leit ban kynduh ïa u Dr. D.D Lapang ba un wan ban ïa trei lang noh bad ka party UDP ka ban long shi bynta ban bteng ka jingshakri na ka bynta ka roi ka par ki paidbah kumba u la noh Leit khroh ki Heh UDP bad BJP ïa u Dr. D.D synniang shibun eh na ka bynta ka jingkylla ha ka jylla ha ka por ba u long kum u nongïalam ne nongmihkhmat na ka Congress party. Haba pyrshang bad wad jingtip halor ka jingleit kynduh ki heh Nongïalam kumba la ïoh sngew ïa ki ham saia, ki heh nongïalam ka BJP ki la tyrwa ruh wat ban ai da ka post Governor lada u Dr. D.D Lapang u kloi ban wan ban ïa trei lang bad ka BJP khamtam ba ka BJP ka dei ka party kaba synshar hapoh ka sorkar kmie. Halor kane ka jingleit kynduh kitei ki heh nongïalam ka BJP bad UDP kumba long haduh mynta ym pat tip kaei ka rai ba u Dr. D.D Lapang un ai sha kitei ki nongïalam kiba la leit ban kynduh kyrpang ïa u ha ka ingsah jong u. Kum ban pynkynmaw, u Dr. D.D Lapang hadien ba u la wan phai na Delhi ba la pynkup burom ïa u da ki riew pawkhmat ka Ri Bhoi kiba ju don ha syndah jong u, haba kren sha ki lad pathai khubor u la pynpaw ba ym pat lah ban ai kano kano ka rai la un shongthaid noh na ka Kam Politic ne ban dang bteng ka jingshakri sha ki wei ki party bad kumba u la kren sha ki paidbah kiba ju don ha syndah jong u ban kyrshan ïa u kaei kaba paw shabar ba u Dr. D.D Lapang u la kham noh mynsiem sha ka NPP wat lada kitei ki heh nongïalam ka UDP bad BJP ki la leit ban kynduh kyrpang ïa u ha ïingsah jong u ha Shillong. long 25 snem bad naduh u snem 1992 haduh 2003 ka long 11 snem, ong une u Muktiar ka Supreme Court. U ïathuh ruh ba ka jingkyrshan jong kane ka Forum ka long ruh katkum ki kyndon ba la kdew ha ka Article 344 (1) jong ka riti synshar ka ri India. Kyrshan ka PDF bad UDP ïa ka jingdawa ka KAS: Ka People s Democratic Front (PDF ) bad ka United Democratic Party (UDP), ki la pynpaw ba ki ai jingkyrshan pura ïa ka Khasi Authors Society (KAS) halor ka jingdawa ban pynrung ïa ka Ktien Khasi ha ka Bynrap Baphra jong ka Riti Synshar jong ka Ri India khnang ba yn ïoh ïa ka jingithuh jong ka ktien Khasi kum ka ktien Sorkar. Kine ki seng saiñ pyrthei ki la kyntu ïa ki paidbah ban ïa mih ryntih sha ka jingïaid bad ka jingïalang paidbah na Madan Iew Rynghep sha Madan Malki (ka jaka ban pynlong jingïalang) kum shi bynta ka jingïakhih dawa ban pynrung ïa ka ktien Khasi. Ki la pyntip ruh ba ki nongïalam ryngkat ki MLA bad ki MDC kin leit ban ïashim bynta ha kane ka jingïaid paidbah bad jingïalang mynta ka sngi. Ka Langrin Youth Welfare Association ka ai ka jingkyrshan ba pura ïa ka Khasi Author s Society ban dawa na ka Sorkar India ban ithuh bad ban pynrung noh ïa ka ktien Khas i ha ka khyrnit ba phra jong ka riti synshar jong ka ri ba kum ka jaitbynriew ka la donkam palat. Ka seng ka kyntu ïa baroh ki khun ka bri u Hynñiew trep Hynñiew wasa ban ïasnoh kti lang kawei ïa ka jingdawa jong ka Khasi Author s Society ban ithuh noh ïa ka ktien Khasi ha ka 8th schedule jong ka ri India, ong u kyrwoh na u Bah B S Lyngdoh, President ka LYWA. James bad ong ruh ba shibun na ki office haba phai ha ki shuki jong ki officer ki shu thylli bad don tang ki Peon bad Chowkidar. Kane ka jingdkoh ka rukom treikam jong ki officer ka wanrah ïa shibun ki jingeh na ka bynta ki paidbah jong ka dong ka thaiñ. "Hato ïa kine ki officer ha ki office bapher bapher la thung ïa ki ban trei tang ha ka sngi ïew ne la thung ïa ki ba kin trei na ka bynta baroh shibnaiï Hato ki ïoh bai bam tang ha ka sngi ïew ne baroh shi bnaiï", bynrap shuh shuh u bah James bad ong ruh ba ka seng nangne shakhmat kan nym shongthait hynrei kan ïaitreishitom ban ïai bud dien ïa kane ka kam bad lada kane ka jingdkoh kan dang jia, na ka liang ka seng kan rah lane ai jingthoh sha u Deputy Commissioner jong ka East Khasi Hills District. "Baroh ki office ba ngi la leit jurip, hooid watla ki duna officer hynrei kam don kaba khang tala hynrei tang ka office jong ka Soil & Water Conservation kaba da ki phew phew snem tang ïa ka tala gate ruh ki khlem plie", ong u bah James. Ka seng na ka bynta kane ka ofifice ka la ong ba kan kham bha ban shu pynkut noh ïa ka rukom treikam namar tang shisien shisnem ruh haduh mynta ym ju plie bad ong ruh ba ha kaba ïadei bad kane na ka liang ka seng kan sa leit ban ïa kynduh ïa u Director jong ka Soil ban kylli balei kane ka office kam treikam. Kitei ki rangbah ki pynpaw ruh ba lada u Bah Banang hi u pdiang ki long kiba kloi ban mih shakhmat bad sdang ban treikam noh shaid shaid khnang ba kin poi sha ka thong. Lah ban kdew hangne ba u Bah Banang Tynsong udei ha kajuh ka por u vice president jong ka NPP Youth Front, ka party kaba ïalam ïa ka bor synshar ha ka jylla. Kumta la sngewthuh ba lada u Bah Banang u mih ban ïakhun khlem artatien un aireng beit na ka NPP, namar haduh mynta ym pat don satïa ka kyrtong kiba thmu ban pan tiket na katei ka party.

SLA 2 MAWPHOR 22 TARIK NAILUR (SEPTEMBER), 2018 ADMISSION FREE COURSES Admis s ion Open in PMKVY Scheme (Limited Seats ) Tailoring, Hotel Management, Data Entry, Organic Farming, Beauty & Wellnes s. Cont. SHUBHAM, Opp. Kench Trace Beat Ho us e, Rilbong, 86479-30039/ 76309-29406. SPOT ADMISSION Bhagawan Buddha Homoeopathic Medical College & Hospital (BHMS) Bangalore. Local Contact: 98561-72263/ 97749-90534. ADMIS SION Admission Exten ded for B.Ed/M.Ed/DL.Ed (2 years, Regular & Non-attending) un der UGC & NCTE Recognised Universities. Regular class & Hostel facility for regu lar mode candidates. Direct exam for non-attending candidates. Las t Chance for 2 years Course ( B.Ed 4 Years from Next Year). PRAGYA ACADEMY Guwahati 90851-17733 /94352-77320. ADMIS SION Admission open for BA/ B. CO M / B. S c / M A / M.COM/ M.S c/ MBA/ MCA/MSW/ M.LIB/LLB (Dis tan ce & Regu lar) under UGC Recognized Govt, Universities. Hostel facility & Regular Classes for Regular s tudents. Special facility for Dropout Students. PRAGYA ACADEMY Guwahati 90851-17733 /94352-77320. ADMISSION PHI KWAH PYNTREI JCB? Contact: 87944-80374. JINGPYNBNA Kong Brias s iliant/ Bliasciliant Than gkhiew, ngi pynbna iar, kiba iohsngew/ ioh pule ïaka jingmaham na ngi ki Trai/ Nongkynti ïaki jaka badon ha Raid Sawkur Nongkseh ba phim dei ban thied/ne die kulmar khlem ka jingtip ka jong ngi, lada do n kiba leh kumta ngin ym bahkhlieh bad kin kitkhlieh hi. CATERING Ha baroh ki jingdonkam (In dian/ Muslim Dish es) kyrpang ha ki Jingïathoh & Khawai Sngikha. Contact: 8414805340 (Azad Shah) DOWN TOWN DIAGNOSTICS Ki doctors ban wan peit nongpang ha Downtown diagnostic (Laitumkhrah ) ha 22-09-18. 1.Dr D.J Datta M S (Ryn dan g, Shkor, Khmut). 2.Dr H.Bora MD (Jingpang baroh khoit). 3.Mr. Abhijit Barman (Hearing Aid, Speech therapy ) wad jingtip 03642507246, 8794286753. MEGA PUJA OFFER Kylliang ïa ki CRT TV, Fridge, Washing Machine, Music System barim jong phi sha ki ba thymmai LED 4K Smart TV, Inv erter Fringe Dolly Speaker. Phi lah ruh ban thied ha ka Instalment ba 0% (percent). Ban tip khambniah wan sha ka Panasonic Brand Shop ha Laitumkhrah ne Phone ha u No 9863093010. RESULT LUCKY DRAW Seng Rangbah Jowai Dio cese, 1st:92590, 2nd:10519, 3rd:105745, Consolation: 16877, 82332, 109882, 58861, 16770. Ph: 7005285759, 8414078921. Sd/- Secretary. BAJAH & BAIOH TAM LA KUM PYNHAP Ka Purs e rongbrown ba don ki ATM, EPIC Card, PAN Card jong i Kheslima Hin ge. Ki b a io h tam sngewbha phone 87781-94866/87310-82597. LAH JAH Ki kot donkam (Pata) etc ha lynti Shnong Nongkrem. Lada don kiba ioh sngewbha pynphai, yn ai buskit. Kong Briass iliant Than gkhiew Ph. No: 94361-16702. LA IOH TAM (1) Ka Bek i Martina Marbaniang. (2) Ka ATM jong i Johny.C. Khonjuju (3) Ka ATM Milan Thoudam (4) ka ATM jong i Bajop Pyngrope. (5) Ka ATM jong i Wanbiang Jyrwa. (6) Ka Smart Card i Romi Rymkhlem. (7) Ka Debit Card i Cliffton Warjri. (8) Ka wallet i Rapborlang Mukhim. (9) Ka wallet u Mitan Das. (10) Ki kot donkam i Kajal Singh. (11) Ka Licence i Samuel Dkhar. (12) Ka Wallet jon g i Andrew Mylliemngap. (13) Ka Licence i Frankling Syngkli. (14) Ki Shabi. (15) Ka Debit Card i Jenifer Rai. (16) Ka license u Prasanta Pat hak. (17) Ka Pu rs e badon ka Epic i Fulmerry Khongs it. (18) Ka ATM jong Iter Basar. (19) Ka Pas sbook i Barisha Kharkongngor. (20) Ka ATM i Eltihun Makri. (21) Ka ESIC Card i Jon ali Nongtdu. (22) Ka Epic i Arjun Kurbah. (23) Ka ID i Deity Banylla Kharrngi. Ki trai sa wan mih sha ophis Mawphor ha Mawkhar. CLASSIFIED Shyiap, Mawit, Mawria dor babit. Contact: 87944-80374. Mawit, Shyiap um, Mawria bad AAC Block ha ka dor ba bit hapoh bad shab ar Shillong. Contact: 8794395037. JINGPYNBNA Dorbar Shnong Mawlong (NEIGRIHMS) ka pyntip ïa kiba don jaka ha Shnong Mawlon g ïakhap P.W.D Road ba ha Wah Ktieh ba thied na u Davis Jone L. Mawnai bad Thrip Timai Kharkongor ba ïa khap jaka Edwina Pyngrope. Sngewbha wan sha ka jing jurip ba pyniaid post Electric ha ka 22.9.2018 ha Mawlong. Ph one No: 81318-91593/ 94361-13629/ 84130-13677. JOB JOB Fixed Salary, n o qualification no experiences req u ired. Contact: 98620-39408. DONKAM KYRKIEH Donkam briew kiba trei shitom ki bym donkam don jam phi lah ban apply hapoh training Commission 20,000/- pas s training Salary 25,000/-, Jowai Ph: 9485315516, Mih mynt du Ph: 8257028077. Khliehriat Ph: 7005245428. DONKAM NONGTREI Ba la don Experience ha Cheryalmiza Beauty Parlour.Ha Mawlai Stanbus Bad Ha Nongpoh Ri-Bhoi District Don b a kwah Ph: 8787469193/ 9615667760. LAITKAM Ha Amlarem haka ophis thymmai. Jingsiew: R s. 1 0, 0 0 0-20, 000+ Co mmis s ion. Kyrdan pu le: Pas s-8 shaneng. Ph: 9774409722. 7641008508. LAD KAMAI Hat o ph i wad ka lad jingkamai kaba lah ban ai ia phi ka kamai kaba nalor ka kamai kaba phi la ioh lypa? Ph. 8794272553. PERMANENT POST Ngi donkam nongtrei ha Khlieh riat, EJH h aka jingsiew babiang. Jingsiew: 15,000+Commission. Kiba kwah ban ap ply Ph: 9774066955, 8730051081. TEACHERS WANTED A vacancy post for Asst. Teacher at Ump hing Presbyterian UP School, Ri- Bhoi District. Pay and age as per SSA norms. Candidate must be graduate with B.Ed/ D.El.Ed o r tho se who completed 1st year D.El.ed may also apply with at least three years of teaching experience. Last date for application to the Secretary SMC on 24.09.2018 and in terv iew will b e on 26.09.2018 at 11 AM both written and personal in the school premises. For details contact- 9402557314. TEACHERS WANTED A vacancy post for Asst. Teacher at Rev. L. Roy English UP School, Ri-Bhoi District. Pay and age as per SSA norms. Candidate must be graduate with B.Ed/ D.El.Ed o r tho se who completed 1st year D.El.ed may also apply with at least three years of teaching experience. Last date for application to the Secretary SMC on 24.09.2018 and in terv iew will b e on 26.09.2018 at 11 AM both written and personal in the school premises. For details contact- 9402557314. IING/JAKA KA FARM Harum Umsning. Contact: 90897-52005. Ha Laitkor 40000 sqft. Ph: 94361-06253. Jaiaw Lait do m. Ph: 9863315622. No Agent. Mawkasiang, Siejiong dor Rs 290/- & Thangs halai Bypass Rs 6,00,000/- Ph: 70055-47943. JAKA Mawkasiang New Shillong Rs 150 haduh Rs 260/- Ph: 76410-39611. ÏING Ha Laitkor ba lait kali. Ph: 98635-01136. JAK A (1) Mawkasiang 5800 sqft dor 230/- (2) Mawsiatkhnam 9161 sqft dor 80/- ai plot. (3) Mawtawar Thapbalieh 5252 sqft dor Rs 1,80,000/- (4) Mawlyndep 2 Akar dor 45/-. Ph: 87877-47976. 50 Akar dor 350/-, 400/-, 450/- s hi s qft ha Mawdiang diang mars yndah NEIGRIHMS Hospital bad ka Jaka A s semb ly. Ph: 96153-81176/8837287684. Iing ha Kyntonmas ar. Ph.No: 8794944326. Jaka ha Laitkor 3Akar tam Ph one: 97740-68588 (No Agent). Jaka ha Lower Mawprem. Ph. No: 94023-57468. ÏING/ JAKA Ban die ha Laitumkhrah, Pohkseh, Sawlad, Laitkor. Contact: 87877-53354. Ha Umsning Nongjri hajan kper sla sha Dr. DD. Lapang Rs 16/- p/ft. Contact No: 94369-25152/ 98560-88439. Ha Laitumkhrah. Phon e: 98566-30171. JAK A Ha Nongrah 2400 sqft dor Rs 1050 shi s qft ba poi surok cement haduh jaka. Ph: 98620-41464/ 93663-99430. Jaka ha M awpat hajan C&RD Block. Don 6700 s qft. Phone no: 98622-48198. Ha Lan gkyrdin g bad Pynthorbah. Ph: 87873-71322. Jaka ha Mawtawar pyrshah Ïingmane Presbyterian Rs 450 shi s qft. Ph: 89742-63463/ 94363-15336. Khanapara Highway Road 2200 sqft. Ph: 87873-61497/ 87873-64427. Ha Pynthorumkhrah Main Road dor 3000 shi phut (dang duna). Ph: 82589-38858/ 70859-51244. 10000 sqft ha European Ward. Ph: 9774068588. No Agent. DAWAI JINGPANG BUNJAIT Ulcer, Gastric, Diabetes, BP, Kynthei, Heh kpoh, Khynnah rit. Ph: 97742-83048. DAWAI Niangmong, Shñiuh, Khaid, Pso riasis, Pimp le, Skin Cancer & baroh. Ph: 97742-83048. JINGPYNKOIT Pangmat, Shini, Gastric, B.P,Thy ro id, M aw, Sniehdoh, Hap Shñiuh, Kidney. Ph: 8794042184. CLASSIFIED AFFIDAVIT As s worn in before the Notary at Shillong, I Miss Aishwarya Dorothy Shadap D/o Shri. Bernadine Matthew Chullai and Smti. Baiamonlang Shad ap of Khlieh my nkrem, Jowai, West Jaint ia Hills Dis t. Meg halaya 793150 have changed my name to Dorothy Shadap. Henceforth I shall be know as Dorothy Shadap for all purposes an d intents. PUBLIC NOTICE I, Shri. Gabriel Barrachel Judah Wanshong, S/o Shri (L) Tonick Ro y Kh arum nuid an d Sm t. Elizabeth Wanshong, permanent residen t of C/O Elizabeth Wanshon g, Ry njah Society Colony, Elliot Ride, Shillong-6 and presently Residing at C/O Lapubon Building, Oxford Hill, Kench s Trace, Laban, Shillong- 4 do hereby declare that due to bo nifide mist ake in my do cumen ts my n ame was reflected as Gabriel Barrachel Judah and in some documents my name was also reflected as Donlang Wanshing instead of my correct n ame Gabriel Barrachel Judah Wanshong and all the names belongs to the same person i.e. m yself v ide an affidavit sworn before the Notary Public at Shillong dated 20th September, 2018. Henceforth, I will be k no wn as Gabriel Barrachel Judah Wanshong for all intents and purposes. AFFIDAVIT As s worn in before the Notary at Shillong, I Shri. Sanamani Singh Ryntathiang S/o Anil Kumar Singh of Mawpat, Shillong-793012, Eas t Khas i Hills Dis trict, Meghalaya corrected my name recorded as Sanamani Singha in cert ain o fficial documents. Henceforth I s hall be known as Sanamani Singh Ryntathiang for all purpose and intents. and declare that the above names belong to the same and one person i,e myself. KALI/BIKE Alto K10 Model 2014 Rs 2,90,000/-. Ph: 87948-29317. Van M od el 2011 Rs 1,45,000/-. Ph: 94853-98764. Maruti Swift - Diesel, Model VDI 2012. Con tact No 9863451484/ 9863666192. RCM READINGTON PUC Phi lah ban ïoh ia ki tiar jong ka Company RCM na RCM Readington PUC kaba don Mawlai Mawiong Rim bad ha Mawkhar ha khrum dukan Well & Spring Mawkhar,Shillong. : 8837303608 / 8837485298 Shah pynïap lai ki pulit hadien ba byrngem Hizbul Kyllon ïap san ngut ki lehnoh ha Kashmir S ri nagar, Nai lur: Sa lai ngut ki lehnoh kila shah shah siat ïap ha ka jingiasiat hapdeng ki bor pahara bad ki ka kynhunki lehnoh ha Bandipora distrik jong ka Jammu and Kashmir, kaba la kot ka jingïap ki lehnoh sha ka san ngut. Ki pulit kila ïathuh ba ki ar ngut ki lehnoh kila shah siat ïap ha ka jingiakhun ha ka Sngi Palei kaba neh haduh ka sngi ba bud ha Sumlar. Ar tylli ki met ïap jong ki lehnoh la ïoh ban tam ryngkat ki atiar ïaleh. Katba ki lai ngut ki lehnoh kila shah siat ha ka jingïakhunha ka Sngi Thohdieng bad ïa ka met jong ki ym pat ïoh tam, hynrei la ïohi kyndiang ïa ki met ïap ba thiah lyngktar haduh ba thoh ia kane ka khubor. Ki pulit kila bynrap ruh ba kine ki san ngut ki lehnoh la suba ba ki dei jong ka kynhun Lashkar-e-Taiba (LeT) kib la ïoh bsut tuh dang shen ha Kashmir Valley. Ka Rashtriya Rifles, ka special operations group (SOG) jong ka Jammu and Kashmir Police bad Central Res erve Police Fo rce (CRPF) kila s dan g b an khynra bad kerkut ïa katei ka jaka ha ka Sngi Palei. Ki lehnoh kiba riehtngen ha katei ka jaka kila synreit kuli naphang bad mih ka jingïsiat kba shyrkhei bha. Ka jin gïas iat kala sahngeh ha ka janmiet jong ka Sngi palei bad ki lehnoh ba dang s ah kila s dang biang ha ka step ba bud jong ka Sngi Thohdieng, pynkut ki pulit. Shuh shuh ha kiwei pat ki jingjia, ki lehnoh kila rahbor bad siat ïap ïa ki lai ngut ki pulit ka Jammu and Kashmir ha ka Sngi Thohdieng bad pynkhynñiuh ïa ki pulit. Katba na ka liang ka sorkar kla kyntiat ba bun ki pulit kila ïeh kam noh hadien ka jings hah pynïap bad shah byrngem pynïap ha ki lehnoh ka Hizbul Mujahideen. Lai ngut ki pulit ka special police officers (SPOs), kila shah siat ïap ha ka Sngi Thohdieng, hadien khyndiat kynta ba kila shah rah bor na la ïing ha ki lai jaka ha Shopian distrik ha Kashmir ka jaka ba khlaiñ bha ki lehnoh. Kine ki pulit ba shah siat ïap ki kynthup ïa u Firdous Ahmad Kuchai, Nis ar Ahmad Dhobi bad Kuldeep Singh, bad ïa ka met ïap ba dap dak kuli jong ki la lap na ki nongshong shnong. Kane kala jia khyndiat sngi hadien baki lehnoh kila maham ha ki katto katne ki mos que ha Shopian, bad bthah ïa ki pulit ban ïeh kam lym kumta kin ngat ha ka jingpynsaja kaba ma. Ki pulit kila ïathuh ba saw ngut ki briew kynthup u hynmen jong u pulit kila shah rahbor ha ka miet Sngi Palei na ki ïing ba ki sah ha ka nongrit Kapran bad Batgund ha Shopian distrik, ki shnong ba tap da ki dieng sah apul. Uwei, uba dei u riew paidbah la pyllait noh hadien ba ki paidbah kila khanglad. Ki pulit kila pynshai ba ki jingpynmih dur ha ki social media ba kine ki pulit ba shah pynïap ki dei kiba la ïehnoh na ka kam ka dei tang ka jingpy ntieng koh tympan. Kumta kila bthah ïa baroh ki pulit kiba don ha ka shuti ha south Kashmir ban poi noh s ha ka kam mardor, kumjuh la bthah ba kim pat dei ban leit mih sha ki ïing ki sem kat bym pat pynmih da kawei ka hukum. U Vice President ka ri u M. Venkaiah Naidu katba u dang khublei bad ka Secretary of State for Global Affairs, Ministry of Foreign Affairs, Romania ka Monica Gheorghita, ka Chief of Protocol, Romania, Dr. Calin Fabian bad Ambassador u India ha Romania u Thanglura Darlong ha shuw a ban mih noh na Bucharest, Romania. PIB

22 TARIK NAILUR (SEPTEMBER), 2018 MAWPHOR SLA 3 Syllad kylla ka China ïa u Donald Trump da ki jingoh khajna ba heh U President Donald Trump ka US bad u President ka China u Xi Jinping. Beijing: Ka China ka la syllad kylliang ïa u president Don ald Trump da kab a pynjari ïa ki khajna khaïï pateng ba thymmai na ka bynta ki mar America kiba shong dor haduh $60 billion. Kane ka la mih hadien ba ka US ka la oh khajna na ka bynta ki mar ba shong dor $200 billion kiba wan poi na China ha ka lah sngi u Blei, kaba la nang pynjur shuh shuh ïa ka thma khaïï pateng jong ka bad ka Beijing. Ka China la khmih lynti ba kan pynlong sohpdung ïa ki mar jong ka America kum ka lyer Liquefied natural gas, ïa kiba la pynmih hapoh ki ri ba kyrshan ïa u president jong ka US. Tangba, ha ka tweet u Trump ula maham ïa ka Beijing pyrshah na kaba pyrshang ban mus hlia ne pynthut 9a ki eleks hon shiteng samoi ban sa wan ha US. Kan do n ka jin g pynhiarkput kaba khraw bad kaba sted ha ka ïoh ka kot pyrshah ïa ka China lada ki nongrep jong ki, ki nongri jingri bad ki nongtrei karkhana ki shah p ynlong sohpdung, u la ong. Kham myns huwa, u Trump u la ai jingmut ba kane ka lah ban wanrah shuh shuh ïa ki jingoh khajna jong ka US sa ïa kiwei pat ki mar China kiba shongdor haduh $267 billion. Kum kane ka jingleh ka lah ban mut ba lehse jan baroh na ki bor ba shalan shabar na China sha US ki lah ban ngat ha ki khajna ba thymmai. Ka Commerce minist ry jong ka China ka la ong ba ka lah ban buh ïa ki khajna jong ka naduh ka 24 tarik nailurka tarik ba kita ki khajna ba thymmai jong ka US ki sdang ban treikam- tangba ha ka dor kaba kham rit ban ïa kaba la khmih lynti mynshu wa. Kine ki dor ki mur kin shah pynngat da ka khajna ba 5% bad 10%, ha ka jaka jong kita ki dor ba la tyrwa mynshuwa kaba long 5%,10%, 20% bad 25%. Mar khongpong, ki khajna jong ka US kin treikam na ka bynta jan 6,000 ki mar, kaba pynlong ïa ki kum ki mar ba bun tam ba ngat khajna haduh mynta na ka Washington. Kin ktah ïa ki pla kieng, khaw bad jaiñ, wat la katto katne ki tiar kum ki baje bad ki shuki la pyllait noh. Kin sdang ha ka jingoh khajna ba 10% bad kiew sha ka 25% naduh kaba s dang jong u snem ban wan tad ynda kine ki ar tylli ki ri ki mynjur ïa ka jingïateh soskular. Ha ka lah sngi u Blei, u Trump u la ong ba ka kylla ba thymmai jong kine ki khajna ka long ka jubab halor kita ki rukom khaïï pateng bym khuid jong ka China. Ngi la tip shai bha shaphang kita ki jingpyn kylla kib a d on kam ban wanrah, bad ngi la ai ha ka China ïa baroh ki kabu ne ki lad ban kham long khuid shuh shuh bad ngi. Tangba, haduh mynta, ka China kam shym la mynjur ban pynkylla ïa kita ki rukom treikam jong ka, u la ong. Kane ka kylla kaba thymmai ka mut ba jan mar shiteng na baroh ki mar ba wan poi na China sha US mynta kin hap ban ngat ha ki jingoh khajna ba thymmai. Ka dei ruh ka thup jong ki khajna ba heh tam haduh mynta, bad ym kum kita ki kylla ne sien buh khajna ba mynshuwa kane kaba mynta ka ktah ruh ïa ki mar jong ki nongthied nongpet, kum ki pla bad ki tiar ïing. Kata ka mut ba ki longïing ruh ki lah ban sdang ban sngewthuh ïa ka jingktah na ka jingkiew jong ka dor ka mur. Halor ka jingpynïap ïa ki longkmie, shah kem u pulit pahara khappud ha Texas Shi million shuh shuh ki khynnah ki mad ïa ka jingkyrduh bam ha Yemen Sanaa: Sa shi million shuh shuh ki khynnah ki don ha ka jingma na ka jingkyrduh bam kaba shyrkhei hapoh Yemen, la maham ka kynhun treimon sngewbha Save the Children. Ka jingkiew jong ka dor marb am mard ih bad ka jinghiar dor ka lut tyngka jong kane ka ri na ka daw jong ka thma pohïing ka buh ïa s hibun s huh shuh ki longïing ha ka jingma na ka jingbym biang bam. Tangba kawei pat ka jingma ka wan na ka jingïaleh ha kylleng ka s orbah khaïï Hudaydah, kaba dei u budlum jong ka jingim na ka bynta jan ar bynta na ka lai bynta ki paid nongshong s hnong. Ka Save the Childre ka la ong ba baroh lang 5.2 million ngut ki khynnah mynta ki mad ïa ka jingkyrduh bam. Mynjur ka North Korea ban khang ïa ka jaka pyrshang siat namding Pyongyang: U nong ïalam jong ka North Korea, u Kim Jong-un, u la mynjur ban khang khyrdep noh ïa kawei na ki jaka pyrshang s iat namding missile ba kongsan jong kane ka ri bad ki jaka pynher namding, la ong u president jong ka South Korea, u Moon Jae-in. Hadien ka jingïalang ha Puongyang, kine ki ar ngut ki nongïalam ki la mynjur halor ban thaw ïa ka lynti na ka bynta ban poi sha ka thong jong ka jingpynduh nuclear, la ong u Moon. Ïa kane ka jingïateh mynjur la ñiew da u Kim kum ka jingjam shakhmat na ka bynta ban wanrah ïa ka suk ka saiñ ki s hipai ha kane ka dewlynnong. U Kim u la ong ruh ba u kyrmen ban leit ïuh kjat sha Seoul ha ki sngi ban wan- u lah b an lon g u nongïalam ba nyngkong jong ka North Korea ban leh kumta. Ka mat ïakren b a kon gs an jon g kane ka jingïalang ka long ka phang jong ka jingpynduh nuclear. Meghalaya Power Distribution Corporation Limited Office of the Executive Engineer Shillong East, B.C. House SHUT DOWN NOTICE This is for general information to our esteemed consumers that power sup ply under RAPDRP Part B Scheme, there will be no power supply in the following areas from 24 th to 29 th September 2018 from 10 Am to 3:30 Pm. However effort will be made to restore the power s upply on early completion of work. Areas to be affected Ka Yemen ka la s hah lynshop bad shah pynjulor ha ka thma kaba la nang jur ha kaba sdang jong u snem 2015, haba ka kynhun riew ïaleh pyrshah Houthi ka la knieh ïa ka jinglong khlieh ha kiba bun na ki bynta ka dong sepngi jong kane ka ri bad pynlong ïa u president Abdrabbuh Mansour Hadi ban phet krad shabar ri. Namar ka jingnang kiew jong ka kynhun kaba ki ïoh ne ñiew kum kita ki briew jong ka Iran, ka Saudi Arabia bad phra tylli kiwei pat ki ri Arab ki la ïeng pdeng ha ka jing pyrshang ban wanrah biang ïa ka sorkar. Ki la ïoh ïa ka jingkyrs han ha ki kam syntiat bad jingai buit na ka US, UK bad France. Kumba 6,660 ngut ki nongshong s hnong ki la shah pynïap bad 10,563 ngut Katba ka US bad ka North Korea ki la mynjur halor ki kyn do n kiba b un kham mynshuwa ha une u snem ban ban trei na ka bynta kata ka thong, ki jingïakren ki la s ahteng. Ka Pyongyang mynta ka la pyrshang ban pynskhem biang ïa ka jingkut jingmut jong ka. U Moon u la ong ba u Kim u la my njur ban kh an g khyrdep shyrta ïa ka jaka pyrshang namding Tongchang-ri missile engine bad ka jaka pynher amding bad, khamtam eh, ba ïa kane yn lah ban leh ha ka jingdon ryngkat ki stad shemphang na ki ri kiba don jingïadei. Ka nongai khubor jong ka tnad BBC, ka Laura Bicker, ka la ong ba ka jingailad ïa ki nongjurip shimet ban ïohi ïa kane ka jingpynduh noh ïa ka jaka Tongchang-ri ka long u mawjam ba kongsan ban jam shakhmat. Ka la bynrap ba ki dur s atellite ki la ai jingmut ba ka Tongchang-ri ka la don ha ka jingpynkhreh ban shah pynjulor, tangba ba ka jingpynbna ka lah ban Police Reserve, Thana Areas, Jail Road Areas, Part of MTC, Part of Police Bazaar, Quinton Road, Sadar Police St ation, MUDA Parking Lot and Comp lex etc. Inconvenience to be caused is sincerely regretted. ki la mynsaw ha kane ka thma, katkum ka UN. Da ki hajar kiwei pat ki nongshong shnong ki la ïap na ki daw ba lah ban kiar, kynthup ïa ka jingbym biang bam, jingpang bad ka jingbym biang ka koit ka khiah. Ka jingïaleh thma bad ka jingkhang lynti da ka kynhun synrop ka la buh ruh ïa 22 million ngut ki briew ailad ïa ki nongjurip ba kin pynshis ha ïa kane ka jingtreikam. Ka Tongchang-ri ka la long ka jaka pynher satellite ba kongsan jong ka North Korea naduh ka snem 2012, katkum ka jingïathuh jong ka kynhun peitngor 38 North. La pyndonkam ruh ï ka ban pyrshang ïa ki engine na ka bynta ki missile North Korea kiba lah ban poi shaduh US. U Moon u la ong ba u Kim u la mynjur ruh ban khang khyrdep noh ïa ka jaka shna nuclear ha Yongbyon- ha hapdeng ka jing donkam ïa ka jingai jingïarap, kaba la wanrah ïa kata ka jingkyrduh bam kaba jur tam ha ka pyrthei bad ïalam sha ka jingsar jong ka jingpang prie pynhiar kaba la ngeit ba ka la ktah ïa kumba 1.1 million ngut ki briew. Kan e ka th ma ka la wan rah ru h ïa ka jingpynslem ban siew tulop kaba ka North Korea la ngeit ba ka la shna bad pynmih ïa ki tiar ba la pyndonkam ha ki jing pyrshang nuclear jong ka- tangba tang lada ka US ka shim ïa katto katne ki sien jam kiba pynhun mar kylliang. Ka North Korea ka la pynbthei ïa ka jaka pyrshang nuclear ba kongsan jong ka ha Punggye-ri shen shuwa ka jingïalang jong u Kim bad u president ka US, u Donald Trump, ha u bnai jylliew. Kaba mih nangne ka long ka jingjop kaba khraw na ka bynta Department of Finance, Government of Me ghalaya, Shillong Supporting Human Capital Development in Meghalaya - ADB Loan No. 3033 IND Request for Expression of Interest (EOIs) from Training Service Providers Date: 22 nd September 2018 The Department of Finance, Government of Meghalaya, invites eligible Training Provider Firms/lnstitutions to submit EOIs to impart training/consulting in the State of Meghalaya under Lump-sum contract for the following packages: Pkg Particulars Duration Estimated in Cost (in months Crore) 39 Training of Meghalaya Yout h in Film and TV (Editing/ 12 Rs. 0.66 Script Writing/Camera/Animation/Sound ete) MSOP Select ion for consultant for Managed Services Operating 12 Rs. 27.25 Partner for Industry Linkage - Captive Placement The Interested Training/Consulting Firms/Institutions may submit EOI online at ADB Consultant Selection Recruitment Notice (CSRN) website http://csrn.adb.org in accordance with instructions contained therein. All other form of submissions including hard copy will not be considered. The project details, scope of work and documents required for this programme are available in the EOI document downloadable in http://csrn.adb.org or http://mssds.nic.in The deadline for the submission of EOIs is October 21,2018 ïa ki nonghikai bad ki nongtrei sorkar, ha kaba katto katne ki briew kim ïoh bainong mynta jan ar snem. Kito kiba la ïoh bainong ki mad ïa ka jingkiew dor jong ki marb am kib a remdo r haduh 68% palat ban na kaba long ha ka por ba la sdang ka thma. Ka Save the Children International ka la ong ba da ki million ki khynnah kim tip lano lane la ka jingbam jong ki kan poi ne em. Kham mynshuwa ha une u bnai, ka Save the Children ka la ong ba ka la sumar jan 400,000 ngut ki khynnah kiba hapoh ka san snem ka rta namar ka jingbym biang bam kaba shyrkhei haduh mynta ha u snem 2018, da kaba maham ba palat ïa ka 36,000 ki khynnah ki lah ban ïap ha shuwa ban kut une u snem. u Moon Jae-in, uba la lah ban wanrah ïa katto katne ki mat kiba seisoh na u Kim Jong-un kiba ïadei bad ka jingpynduh nuclear, la ong u Ankit Panda, u editor jong ka The Diplomat, ha ka tnad BBC. Kine ki ar tylli ki ri ki la lah ruh ban ïaid shakhmat ha ki jingïateh lok hapdeng kine ki ri Korea, da kaba pynbna ïa ki jingthmu ban pynïasoh ïa ki lynti rel jong ki, ailad ïa ka jingïakynduh biang jong ki longïing ba la ïa saphred na ka thma bad ka jingïatrei lang ha ka liang ka koit ka khiah. Sd/- Executive Engineer Shillong East MePDCL, Shillong Sd/- Secretary to the Govt. of Meghalaya Finance Department MIPR N o. 790 Ph. No. 0364-2502243 / Fax No.: 0364-2505525 Dt. 21/09/2018 Email: mssds2012@gmail.com/ finance_affairs@yahoo.com U runar pynïap briew, u Juan David Ortiz, uba la shah kem. Laredo: Uwei u nongtrei jong ka tnad pahara khappud US Border Patrol u la shah kem hapoh ka jylla Texas halor ka jingsuba ba u donkti ha ka jingpynïap ïa ki saw ngut ki longkmie. Ki heh pulit ki la sdang ban wad ïa une u Juan David Ortiz hapoh ka nongbah Laredo hadien ba ka longkmie kaba san la kynnoh ba ka la lait na ki kti jong u bad ka la ïoh ïa ka jingïarap na ki pulit kane ka dong. U Ortiz, uba la trei bad kane ka kynhun la shiphew snem, ha kaba nyngkong eh u la phet krad tangba hadien u la shah kem ha kawei ka jaka pynïeng kali jong ka ïing basa. Ym shym la pynpaw paidbah satia ïa ka kyrteng jong kitei ki s aw ngut ki longkmie ba la shah pynïap. Ki pulit ki la ong ba kine ki la trei kum ki thei die met. U heh ka tnad pulit Webb County, u Martin Cuellar, u la ong ba ki pulit ki ngeit ba u Ortiz u la leh marwei hi ïa kane ka kam. Ka shnong, nongbah ka lah ban shong suk da ka jingthikna ba ngi la ïoh ïa u nongpynïap briew ha ki kti jong ngi, u Sheriff Cuellar u la ong, ha ki jingkren kiba la pyllait ha ka kotkhubor Laredo Times. Ar ngut na ki lanot la lap kham mynshuwa ha une u bnai ha ka jaka nongkyndong hajan ka surok Interstate 35, bad ïa ki lanot ba lai bad ba saw la lap ha kajuh ka jaka ha kine ki sngi ba la lah, la ong ki khubor ha kane ka dong. Ka longkmie ba 42 snem la lap ba ka la mynsaw ha ka sngi palei tangba ka la khlad noh ha hospital. U District Attorney Isidro Alaniz u la batai ba kine ki jingshah pynïap ki long ka jingjia kaba pynher syrngiew bad shyrkhei bad pynthikna ba u Ortiz la buh ba un ngat ha ki saw tylli ki jingshah pharep ha ka kam pynïap briew bad kawei ha ka kam rahbor. U la ong ba ka daw jong ka jingïap ka ïasyriem ha baroh saw ngut ki kynthei kiba, ki bor sorkar ki ngeit, ba ki la shah pynïap la palat ar taiew. U la ong ba baroh na ki lanot ki la trei kum ki nongdie met bad ba ki nongtohkit ki dang pyrshang ban lap ïa ka daw ba s hah lyndet jong kine ki jingpynïap. Ar ngut na ki lanot ki dei ki nongshong shnong US bad kawei ka dei ka kynthei ba la pynkylla ïa ka long rynñieng, u la bynrap. Tang khyndiat eh ki jingtip ba bniah la pyllait. Ka Texas Tribune ka ïathuh ba ka longkmie kaba san ka la phet krad na ka jaka theh petrol hadien ba u Ortiz u la thew da ka suloi sha ka haba ka la pyrshang ban mih na ka kali jong u. U Andrew Meehan, u assistant commissioner for public affairs na ka bynta ka US Customs and Border Protection, u la pynthikna ha ka kyrwoh ba kane ka tnad treikam ka ïatreilang bad ki pulit. Ka jingsngew lem jong ngi ka leit sha kiba ha ïing ha sem bad ki paralok jong ki lanot, u la ong. MIPR N o. 792 Dt. 21/09/ 2018 ADVERTISEMENT This is for General Information that the Government of Meghalaya, under the Chief Minister Career Guidance Scheme has launched the Mega IAS Scholarship for the IAS Aspirants. Forms could be obtained from the Office of the Deputy Commissioner, Ri Bhoi District, (Development Branch), and also from the respective Block Development Officers in the District during office hours. The last date for submission of Registration form will be on 26th Sept. 2018. Sd/- Deputy Commissioner Ri Bhoi District, Nongpoh.

SLA 4 MAWPHOR 22 TARIK NAILUR (SEPTEMBER), 2018 Vol XXIX (29) No. 260 22 Tarik Nailur (Sept) 2018 Ka Them Metor: Sa katno yn shimpor ban kyndang? Ka Them Metor kaba la ithuh kum ka slum bah jong ka Nongbah Shillong, kala pynkhie im myn ta ïa ka mynsiem ieid Ri, Ieid Jaidbynriew jon g ki Khun Khasi Khara ka Bri u Hynniewtrep bad kane ka mynsiem ieid ri kala paw shai kdar ha ki samla shynrang bad kynthei kiba la mih paidbah ban ïakhun pyrshah ïa ka jingshah thombor, jingshah iuhroit bad jingshah leh kheiñ poh kum ka Jaidbynriew hakhmat kiwei pat ki Jaidbynriew hehpaid. Ka jingïakhun ba san sngi lynter ïa ki bor jong ka Aiñ ha ka jingialeh ban pynkynriah noh ïa ka Them Metor na Iew Mawlong ka dei ka dak ka shin ba kum ka Jaidbynriew kam lah ban shu ïais hah sah, ïai sngap mynthi beit bad leh matlah man ka por haba don ba ktah mationg ïa ka burom ka ijot jong ka Jaidbynriew. Ka mynsiem ba shynrang bad ba satar jong ki Khu n Khasi Kh ara kaba la pyni ha kine ki san sngi ba ïakhih ban pynkynriah ïa ka Them Metor kala dei ruh ka dak s ha ki Bor Synshar ba kim dei shuh ban shu leh khun jakai ïa u paidbah, ym dei shuh ka por ban shu ïa pynthame da ki buit bapher bapher hynrei ban pyni beit da ka kam kat kum ka jingkwah u paidbah. Ka jing ïakhih ha kane ka kynti ka dei shisha ka jingïakhih jong u paidbah bad ym don Seng ne Kynhun hynrei baroh kiba ïa iamih, ki iamih beit kum u riew shimet ban ïakhun na ka bynta ka daw bah ban lait s hah pyn jemdaw kum ka Jaidbynriew. Ka Them Metor hi ka dei ka ishu kaba la ïakhih la palat 22 snem mynta bad naduh ki s nem bala leit noh, ka jingïakhih ka long beit tang halor kawei ka nongrim bad kata ka long ban pynkynriah noh ïa ki Khar metor ba shong ba s ah ha Them Metor sha kiwei pat ki jaka namar kane ka jaka kala kylla long ka ktem ki riew sniew, ka ktem jong ki Nong tuh No ngthiem, bad ka ktem jong ki Nong lute, kiba pyndik ïa ka ïaid ka ieng, ka leit ka wan, ka khaïi ka pateng, ka kamai jakpoh jong uba bun balang khamtam ïa ki paid Khasi kiba shah thombor na ka por sha ka por. Ka jingmih ka h uri h ura na ka Them Metor baroh hi ka jingkynn oh ka dei ban leit s ha ka Hima Mylliem, ka Shillong Municipal Board bad ka Sorkar Meghalaya namar ka jingbym lah satia ban pyntreikam ïa ki kyndon Aiñ bad ki Sos kular haduh ba ki khar metor kila sngew trai halor ka Khyndew ka Jaka ha Them Metor kumba ka dei eh ka hok nongkynti jong ki, kam pher wat lada ki dei ki Nongshong be-aiñ ha kane ka jaka kaba dei ka hok nong kynti jong ka Hima Mylliem. Kat kum ka soskular bala ïas oi hapdeng ka Hima Mylliem bad ka Shillong Municipal Board ha u s mem 1954, la kren shai ba ka Hima My lliem kan ai ïa ka jaka ha Iew Mawlong sha ka Municipal tang ban s hna jaka sah ïa ki Non gsar surok kiba trei hapoh ka M unicipal bad ban s hna ïa ka Shopping Complex, ym ban pynlong shnong ne jaka iew. La kren s hai ruh ba ka Municipal ka dei ban beh ïa ki briew bym dei ki Nongtrei jong ka bad ban pynpra ïa ki jingtei palat ïa ki Ïingsah jong ki Nongsar surok bad lada ka Municipal ka pynkheiñ ïa ki kyndon jong ka Sos kular, ka Hima Mylliem ka don ïa ka hok ba laitlu id ban knieh noh ïa ka hok longtrai. Kat kine ki kyndon kala don ha ka sos kular, hynrei leh aiu ka Hima Mylliem bad ka Municipal la katta ki snem, balei ba ka ailad ïa ki Harijan ban pynlong shnong ne Colony bad ban pynlong jaka iew ruh ha kane ka jaka. Lada shu ïapeit bad ïa bishar tang da ki khmat la jong, haduh katno tylli eh ki Longïing ba sah ha Them Metor kiba dei ki Nong trei jong ka Shillong Municipal Board bad lada s ah tang ki Nongtrei ka Board, ka Them Metor kan nym long ka Colony ne ka Slum kumba ka long mynta. Kane hi ka pynsuba jur ba ha Them Metor, kiba bun na ki Longïing ba sah ha kane ka slum ki dei kiba shu sah be-aiñ bad ki bym tip satia ki wan poi naei bad ki ïoh jingbit nangno ban s hna ïing bad ban shong ban sah. Kumba la kdew, ka jingïakhih them metor kala jia naduh u snem 1996 hynrei ka Sorkar Jylla kala leh aiu? balei ba ka khlem pyn treikam ïa ki Aiñ jongka?...ka don jingmut aiu ban thaw bad pynlong aiñ ïa ka The Megh alaya Public Premises (Eviction of Unauthorised Occupants ) Act, 1980 kaba don haduh 16 snem shuwa ban mih ka jingïakhih ba nyngkong pyrs hah ïa ka jingdon ka Them Metor. Balei ka Sorkar nadu kine ki snem kam shym la leh eiei, kam shym la kyndang ïa ki nongsah be-aiñ..jin ba ka Sorkar Jylla ka dei shi sha ka Sorkar u paidbah, khlem pep ki paid Khasi kin nym mad ïa ki jingshah thombor ha ki Harijan ba sah ha Them Metor bad kane ka jingïakhih ba mynta ruh kan nym jia satia. Ka Contonment Board kaba lap ïa ka jingdon jong kane ka Aiñ ka Jylla, kala pynlong ïa kane ka aiñ kum ka atiar ban ïakhun pyrshah ïa ki Nongsah be-aiñ ha ki jaka jong ka Contonment bad ïa ka jingjop jongka Contonment la sakhi ruh na ka jing pynpra ïa ki Ïing beaiñ kiba ieng ha kylleng ki jaka ka Contonment khamtam ha ki t haiñ Jhalupara. Mynta kala dei sa ka por jong ka Sorkar Jylla ban pyndonkam lang noh ïala ka jong ka Aiñ ha kaban kyndang naphang ïa ki Harijan ba sah beaiñ ha Them Metor bad ym don nongrim shuh ban don ka jings ngew para briew ïa kiba leh kam be-aiñ. Haduh katno ka Sorkar ba mynta ka s himkhia shisha ïa kane ka kam bad haduh katno ka sngap ïa ka jingdawa jong uba bun balang?. Ka por kan sa batai ïa kane bad u paidbah kumba ula sngap ïa ka jingpan por jong ka Sorkar, mynta u ïai ap ïa ka sngi ba ka Sorkar kan leh noh wut wut ïa ka kam khlem da pynslem ne pynbijai ïa ka por. KA JINGBYM ÏOH KAM KI SAMLA : Ka jingpang bym lah ban pynkhiah Katba ki sngi bad ki snem ki nang ïaid bad mareh sted, ki jingkylla ha ka ri bad ka jaitbynriew ki nang ïai jia kawei hadien kawei pat, bad kine ki jingkylla ki dei kiba ngim ju poi pyrkhat ha ki phew snem kiba la leit noh. Ngi ïohi ïa ki jingkylla haka roi ka par, ka ïoh kakot, kajingnang jing stad la ki long ha nong kyndong ne ha sor ruh. Hapdeng kine ki jingkylla ki ba ngi ïohi da la ki jong ki khmat don napdeng kine ki jing kylla kiba i don jingkyrmen ïa ka lashai la shisngi. Haba bishar kyllum halor kine ki jing kylla ha kine ki sngi ha kiba bun ki liang, sngew sa tang ban shu ong, sa kawei pat lashai ne lashisngi. Napdeng kine ki jingkylla kiba jia ha kine ki sngi kawei ka jingkylla kaba ishyrkhei eh kadei kajing bym ïoh kam ïoh jam ki samla ba la nang la stad. Kane ka jing bymïoh kam ki samla ba la nang la stad ka la kylla long kum ka jingpang ka bym lah shuh ban pynkhiah. Hynrei ka jingkylli ka long, hato ym lah shuh shisha ban pynkhiah? Halor kine ki jingeh, une u nongthoh u kwah ban kdew katto katne ki jingshisha ha ka jingïohi kaba lyngkot eh jong u, ïoh lehse ka long ka jingkyrsiew thiah ïano re ïano ban iarap lem ban weng ïa kane ka jingpang, namar ym lah ban shu ngeit kulmar haba khlem pat don ka jingpyshang kaba shisha (serious attempt). Nga ju ïohsngew na ka por sha ka por ïa ka jingong ba ki kam sorkar ki la tyrkhong ha ki ophis sorkar bad ymdon lad shuh ban dang phohsniew ban ïoh kam sorkar wat lada phi don ka kyrdan pule kaba heh katno katno ruh. ïa kane ka jingong la ju pynsngew wat da ki nongmihkhmat ba don burom jong ngi haba ki leit ban ïashim bynta ïa kino kino ki prokram kiba pher bapher. Lada ymdon lad shuh ban ïoh kam sorkar, kaei pat kaba lah ban ïoh kum haka State jong ngi ka bym I ban don da kiwei pat ki lad. Une u nongthoh um ngeit ïa kaba kum kane ka jingong. Ka jingshisha ka long ban pahuh kam sorkar kum ha ki snem kiba la leit noh te ym pahuh shuh da shisha ban ïoh kam sorkar, hynrei ban ong ba ym don shuh, kam dei ka jing shisha. Lada ka dei ïangi ki riew paidbah ban ngeit ïa kaba kum kane ka jingong, ki briew kiba don ha ka bor ki la dei ban pyni da ki jingshisha (facts) khnang ba ngi lah ban ngeit. Lymda kumta ka jingkylli kaba mih hangne ka long, jia aiu ïa kito kiba bun tylli ki post jong kito ki shakri sorkar kiba la shongthait na ka kam. Ki don ruh ki kam sorkar kiba la lait thylli noh namar ka jingkhlad shiteng por jong kino kino ki shakri sorkar, don ruh katto katne na ki shakri sorkar, kiba na kino re kino ki daw shimet jong ki, ki la resign noh. Nangta ka sorkar ba donburom ka ju ailad ïa ki shakri sorkar ba kin kiew kyrdan katkum ka por bad ka jingtbit jong ki. Jia aïu ïa kito ki post kiba la thylli noh namar ka jingpynkiew kyrdan ïa ki shakri sorkar. Katba lah ban sngewthuh, kitei ki baroh ki kam kiba la lait thylli namar kitei ki daw bala kdew haneng kidei kita kiba ki ju khot ïa ki, Ki sanctioned post. Lada ka long kumta don jingeh aiu ïa ki tnad sorkar bapher bapher ban pyndap noh wut wut ha kitei ki sanctioned post khnang ban lah ban weng ïa ka jingpang bym ïoh kam ïoh jam jong ki samla katkum ka jinglah bad ka kyrdan pule ba ki don. Une u nongthoh u la pyrshang ban kylli na ki katto katne ki ophisar rangbah kiba don ka jingsngewthuh bha ïa ka kam, ïoh don kano kano ka jingeh ban thung kam ïa ki samla ha kum kitei ki jait vacancy, bad ka jubab ba u ïoh ka long ba ym don don jingeh ei ei bad kaba donkam ban leh ka long, ban shu pynbna paidbah, khot interview. Kiba kum kine ki jinglait kam ki don kylleng ki ophis sorkar, la kadei ha ki ophis rit ne ki ophis kiba heh kumjuh. Ka jing bym thung nongtrei ha kitei ki post kiba lait ka la buh jingeh wat ïa ki nongtrei kiba don ha ki service ruh namar uwei u nongtrei u la hap ban kit saw ne san byrni ha ka jaka shi byrni bad kane ka ktah wat ïa ka jing koit jingkhiah ruh ba kit lanot palat ïaka bor. Ka jingkylli mynta ka long, mano keiñ ban sei ïa kine ki jing dawa kiba kyrkieh khnang ba ki samla ba la nang la stad kin dup ïoh ban phuh samrkhie? Kawei pat ka jingshisha ka long ba ha ki snem kiba la leit noh, ka jingdawa ban pyntrei ïa ki kam pynroi pynpar ka dang long kaba rit bad ki jingdonkam ïa ki nongtrei ruh ka dang khyndiat. Na ka bynta ban pyniaid ïa ki kam kiba ka sorkar ka don na ka bynta ban kyntiew ïa ka imlang sahlang, donkam ïa ki nongtrei kiba la don lypa ka jingnang ne ka jinglah ha ka kyrdan pule katkum ka jingdawa ka kam. Kano kano ka kam, kam lah ban urlong lymda don da ki nongtrei ki ban pynïaid shaphrang ïaka kam. Lada 30 snem mynshwa, donkam 1,00,000 ban pyntrei ia kino kino ki kam pynroi ha ki shong nongkyndong, ka sorkar ka thung haduh 15 ngut ki nongtrei tang ha ki kyrdan kiba khamrit, lait na kiwei pat ki ophisar kiba kham halor, katei ka Rs. 1,00,000.00 mynshwa ka la kylla long ar bad lai klur mynta. Lada ka long kumta ka jingdonkam ïa ki nongtrei ruh ka la dei ban nang kiew bun shah. Kane kadei tang ka nuksa kaba rit. Hynrei sngewsih ban ong ba ka jingdon ki nongtrei ha kiba bun ki khep ka neh kumjuh. Kane ka la ktah shibun eh ia ka jingïaid shaphrang jong ki kam ha kawei ka liang bad ka la khanglad ruh ia kiba bun ki samla kiba la pyntbit ban ioh ïaki kam kiba ki angnud ban ai ka jingshakri. Khlem artatien kane ka dei ruh kawei na ki daw bah kaba pynlong ïa kiba bun ki ophis sorkar ban pynphai noh ïa kaba bun ka pisa ha kaba kut ka snem namar ba ym lah shuh ban pyntreikam ïa ki bad kane ka la wanrah ïa ka jingduh nong ïa ki paidbah nongshong shnong bad kaba la khanglad syndon ïa ki samla jong ngi ban ïoh ïa la ka hok (Right to employment). Kawei pat ka jingshisha kaba ïohi khamtam ha kine ki khyndiat por ba la leit noh ka long ka jing plie thymmai iaki C& RD Block, ki Administrative Units, ki Civil Sub-Division bad ki District bad wat ki Police Outpost, hana ba ka jingthmu ka long ban wanrah ïa ka jingshynshar ha phyllaw jong ki paidbah. Sngewtynnad ïaka jingleh jong ka sorkar ban pynjan ïaka syns har ka khadar sha u paidbah. Hynrei kaba sngewlyngngoh pat ban tip ka long kine ki jingplie thymmai kiba don ruh ïa ki jingthmu kiba bha kin poi hi ne em sha u paidbah haba kiba bun kiba kum kitei I kumba ki long tang ka rong phong ban kyntiew skong ïano re ïano bad ki shu sah tang ka kyrteng khlem don nongtrei. Haba plie ïa kitei ki Unit jong ka synshar ka khadar kiba u paidbah un ïoh jingmyntoi bad ki samla jong ngi ruh kin ïoh ïa ka lad ban ai ïa ka jingshakri kaba ki dei hok ban ïoh bad kan weng ruh ïa ka jingpang bym ïoh kam ïoh jam. Donkam, namar kata ban thaw (create) shuh ïa ki kam ha kitei baroh ki kam kiba donkam khnang ba ka roi ka par kan sted katkum ka jingdawa ka por bad kane kan ïarap ruh ban weng ïa ka jingpang bym ïoh kam ïoh jam jong ki samla. Kawei pat ka bynta kaba donkam ban pyrkhat ka long ba ïoh lehse ym pahuh shuh ka kam sorkar ban pynbiang katkum ka jingdawa namar ba la bun eh ki samla ba la nang la stad bad la dei ban pyrkhat da kiwei kiwei ki lad, kata da ki kam lajong. Hynrei hangne ruh kam long kaba suk ban pyrkhat ban seng kam lajong lada ym don ïa ka jingtbit. Lada shu tur ïap kulmar, ïoh poi pynban sha ka jingkordit kaba kham shyrkhei. Namar kata ban s eng kam lajong, ngi sngewthuh ba kaba nyngkong ka long kaba donkam ïa ka jingtbit ban nang ban trei ne ban pynïaid ïa ka kam. Hynrei nangno keiñ yn ïoh ïa ka jingnang jingtbit (skill)? Ym don uwei ruh u briew uba la kha ha ka pyrthei ryngkat bad ka jing tbit. Donkam ïa ka jinghikai bad shisien ba la hikai ym don mano ba lah ban len, la khlem da plie ka lad, Mano ba lait ban kren. Namar kata la donkam kyrkieh eh ïa kata ka skill development (inclusive) kaba ka sorkar ka ju pyrta na kapor sha ka por. Ka la dei eh kapor ba ki bor sorkar kin shim khia ïa kane ka bynta, khnang ba ka jaitbynriew kan lah ban nang kiew shaphrang bad ki samla kiba don ïa ka jingangnud kin dup lah ban ïeng ha la ki jong ki kjat. Ban ai daw ba ka sorkar ka don hapdeng ka jingtyrkhong pisa (Financial crisis) kaba sa pynlong ïa ka sorkar ban ym lah shuh ban kner ïa ki kti sha ki samla khlem kam, ym lah ban ngeit. Shano ka leit ka revenue kaba ka sorkar ka ju lum na ki paidbah ha ka dur jong ki khajna kiba pher bapher? Kane ka dei ka pisa jong u paidbah bad ym lah ban pyndonkam bakla mano mano ruh. Ka jingong ba kyrduh pisa ka sorkar ka pyni pynban ïa ka jingbieit jong ka sorkar ba kam nang ban pynïaid ïa ka pisa jong u paidbah. La ju don ne em kiba peit thuh ïa ka jinglait kai ka pisa paidbah kaba dei ban leit sha ka pla tyngka jong ka sorkar, haba wat tang ka bai pynïeng kali (parking fee) ruh bun ba khlem ai receipt? Kane ka dei tang ka nuksa kaba rit eh, ioh don pynban ka jinglait ei ka revenue kaba kham shyrkhei lada don ka jing buddien kaba kham thikna, kaba la pynlong ïa ka sorkar ban kylla duk. Ka jingeh kaba mangi ki riew paidbah ngim lah ban sngewthuh ka long pynban ba ngi ïohi ïa ka jingkiew lynnong lynnong ha ka ioh ka kot ne ka ïoh kam ïoh jam. Kiba riewspah ki la nang riewspah, kiba duk, ki la nang duk. Haei keiñ kata ka jingïasam mar katjuh ha ki liang baroh? (equi-distribution of wealth and property). La donkam eh ban sei madan ïa baroh ki jingshisha khnang ba kiba dei hok ban ïoh, kin ïoh noh ïa la ka jong ka hok, khlem don kano kano ka jing buhrieh. Tang kawei ka jingshisha ka long kaba donkam ka jingud kaba jur ha ka ri namar ka jingdum ka tap ïa ka lawei ki khun samla ba la nang la stad bad ym ïohi ban don mano mano tad haduh mynta kiba mon ban pynkoit ïa kane ka jingpang. Ki Seng Bhalang ki don ruh ïa ki Employment cell, kim ïohi mo ïa kine ka jingma kaba ap ia ka lawei jong ki khun samla? Lada ym dei maphi, mano pat? KA SORKAR SYNROP HA MEGHALAYA NADUH KA 1978 HADUH MYNTA (Kynsai M. Khongl ah) Wan long Chief Minister i Bah Darwin Pugh Diengdoh ha ka 1978 shisnem, bud sa i Bah B.B Lyngdoh bad Capt ain W.A. Sangma mar 2 snem ha ka UMPDF Govt. 1979-1983. Ka jingleit rung Congress u Capt. W.A Sangma bad 3 ngut ki Cabinet Minister ka APHLC ha ka 1976 ka la pynpait arliang ïaka ka APHLC. Sawngut kawei pat ka Cabinet Minister kiba neh bad ka APHLC k aba sah - B.B Lyngdoh (Darwin Pugh), Stanley Nichols Roys, Edwin Bareh, P.R Kyndiah. Ka case ka la ïaid ha Supreme Court ba la pynduh ka EC ïa u symbol Syntiew Kulab Saw. Ka SC ka la sei ksan ïa ka APHLC kaba dang sah bad ha ka 1983 mih biang u Syntiew Kulab Saw ha ki ballot papers. Ha utei u snem la ïa adjust ka Regional parties APHLC bad HSPDP bad jop ka APHLC - 15 bad HSPDP - 15 ka PDIC ba la thaw da u Prof G.G Swell MP ka la jogp - 2. Ka sorkar u B.B Lyngdoh ba 32 ngut ki MLA ka la neh tang 45 sngi. Wan ka Sorkar Congress na kyrpong ïing. Ha ka 1988 wan long Chief Minister u Purno A Sangma ka Congress bad la kyrshan ïa u da u B.B Lyngdoh uba la thoh ka shithi sha u Governor u Swear Purno, I ll support. Ha ka 1990 u B. B Lyngdoh u la shimti noh na u Purno ka Congress (I) bad khyllem noh pat ha ka 1992 ba la beh noh ïa 4 ngut ki MLA da u Speaker P. R Kyndiah ka Congress (I). Ka shi vote u Speaker ka la wanrah ïa ka President s Rule haka Jylla. Ka SC ka la rai rem ïa u Speaker. U Bah Riple Kyndiah u la rem noh ha ka next election bad u la shah kynjat sha ka pos t Governor of Mizoram. U Purno uba la duh noh ïa k a post CM of Meghalaya u la ialeh M.P noh bad jop. U Bah B. B Lyngdoh u la jop biang kum u MLA bad long leader ka Opposition. Ha ka 1993 la thaw iaka Meghalaya Federation bad NERPC, B.B Lyngdoh Chairman bad E.K Mawlong Secy General. Ka Meghalaya Federation of 3 Regional parties, HPU + HSPDP + PDIC ka la kylla long ka Unit jong ka Confederation of Regional Parties ka N. E India. La pynduh noh ïaka HPU bad PDIC bad sa pynduh noh ruh ïa ka HSPDP bad thaw ïa ka UDP. Ka UDP kala jop 21 seats ha ka 1998 election bad thaw Sorkar bad ka BJP bajop 2 seats shwa. U Bah B.B Lyngdoh CM u la shim pat ïa ka Congress ha ka Coalition Govt. Katkum ki jinglong jingman ha ka All India Scene U Atal B.Vajpayee u la rem noh haka 2004 bad wan ka UPA Govt u Man Mohan Sing ha ka Centre. Kumba la ïatip ha kato ka por naduh ka 1997 haduh 2013 - U Speaker ka Communist party u la ong ba kane kadei ka Coalition Era ha India. Ha ka 2014 wan ka ballot Revolution ha India ha kaba la jop ka BJP absolute majority 283 ki MP ha ka Lok Sabha Election. Ka Congress ka la hiar sha trai duh da kaba jop sa tang 44 ngut ki MP. Neh ka sorkar NDA u Modi haduh mynta. Ha ka election kaban wan ha u snem 2019 ka jingialeh kan long beit NDA pyrshah ia ka UPA. Ka jing kylli ka mih la u Narendra Modi un dang neh kum u PM haduh 2023 ne em? Kawei ka jingkylli ka la mih la ka Congress kan pynlong PM Candidate ïa u Rahul Gandhi. U Rahul u dang shu dep shimti ïa ka post President ka AICC na ka kmie, ka Sonia Gandhi. Ka Congress (I) kam don shuh ha India. U Purno ka Congress ruh u la mih noh bad rung NCP shwa bad nangta thaw sa ïa ka NPP. Ka TNC ruh ka la mih na ka Congress. Ka Congress U Nehru (Symbol Masi) kam don shuh bad ka Congress (I) Ka Indira Gandhi ruh kam don shuh. Sa tang ka Congress Sonia- Rahul mynta. Ka Leadership crisis hapoh ka Congress Party imat - ne phi ïa ong kumno? Ki parties ba pher bapher kin ïa shong meeting ban pynkhreh iaka MP bad MDC election 2019 ha Meghalaya. Ki long kpa ki kwah ban ïada, ki longkmie ki kwah ban jakri jakra Ka long kaei kaei kaba ngi sngew diaw eh ban ïohi ha k ine ki khyndiat sngi kiba la dep khylliap noh. Kum uwei na kita k iba ju ther/k dew/ kt ah matïong man ka por ïaka jingdie tad dor ki Thei Khasi ki jong ngi da kaba ki la ju ïa shet kylla la ka jait ka kynja haka shongman bad ka shongkha. Ngi da ai ka kti kamon ka kti ka diang ïa u HS Shylla CEM ba dang thymmai ba u la wanrah ïa ka Aiñ ban teh lakam ïa ka jinglaitlan ki Thei Khasi Pnar ba ki la kynrup/kdup ïa ki bym dei la ki jong ki jait ki kynja. Ngi da s ngewphylla shaba palat liam ban tip/ ïohi ba ki LONKMIE ba khampaw hapoh ka Jylla ki ïeng pyrshah ïa k ane ka Aiñ ïada ïa kaban ïa shongkha bad da kaba sympat tyngeh da u shabuk kajingbitar lep. Kane ka Aiñ ka da long kaba da dei eh ban hap ïa kyrshan tyngeh ïoh lehse ka jait ka kynja kan dang sah ha ki pateng pakit ki ban dang ( W. Wanñiang ) Ex-President, AMGSA wan. Kumba ka la dep ban jia ki khar poiei na sha kano ka muluk ki wan leh ieit (ym kumba ïa long lem ka pyrthei) kine ki ju shim kabu tang ban ioh laitluid laitlan haka khaïi pateng ha ka kyrteng ki Thei Khasi Pnar ban lait na kiba bun kiba ki dei ban hap siew ha ka Sork ar/khadc bad kiwei. La bna ha khmat ka pyrthei ba kitei ki long kmie ba kham paw ki la leit shaduh u Lat ka Jylla ban pynsngew ba un nym soi ia katei ka Aiñ. Kiba kum kine ki dei kita kiba don ha kti ha kjat jong kita ki bym dei Khasi Pnar da kaba ki pynrieh/buhrieh ïa ki bar jylla hapoh ki jaiñ k yrshah, jaiñsem, ha khrum jingthiah ban nym don mano mano ban ïohi/lap. Ki ïa ong hana ba ki Khasi Pnar ki la tynrong joit ïa ka jait ka kynja ha ka meipun, tip ka dei ne ka lait, map ïanga lada nga kum bakla ban ong da kumta. Lada la tynrong ha ka meipun te balei keiñ ki dang ïa khih pyrshah???. Imat ka la dei por ban ai noh sha u kpa ïa kaba kum kane ban long ka jingïada kaba kham khlaiñ, kata lada kine ki longkmie kim ïa kwah shuh ban hap leh da kumta. Ngi la ïohi/ïoh bna ba don kawei pat ka liang jong ki meipun kiba ai ïaka jingkyrshan ïa kane ka Aiñ. Te haba kumta kamut ba kito kiba pyrshah ka dei ban don kaei re kaei ha lyndet jong ka, lada ym ïa lade hynrei ki hynmen ki para kiba kim lah shuh ban kiar wat na ki. Haleh dei pynban ba ki kmie jong ki kiba la kha la pun ïa ki ruh ka pyrthei kan sa bishar haba shai kdar. Khublei Shibun eh ïa k it o k iba la ai k a jingkyrshan ia katei ka Aiñ jong ka KHADC. Shri G. Sing Syiemlieh Nongkdait - Nongtwah South We st Khasi Hill, Meghalaya