Belarusian national costume Беларускі нацыянальны касцюм

Transcription

1 Дзяржаўная установа адукацыі «Сярэдняя школа 18 г. Магілева» Belarusian national costume Беларускі нацыянальны касцюм Падрыхтавалі : вучні 9-х класаў Настаўнік : Сяргеенка К. А. Магілеў 2017

2 Агульная характарыстыка беларускага народнага адзення. Адзенне - важная этнічная асаблівасць нацыі. Паходжанне Беларускай традыцыі адзення ляжыць у старажытнай Русі. Умераны кантынентальны клімат, доўгія зімы і умеранае лета патрабавалі закрытай, цёплай вопраткі. Тканіны былі зробленыя з канопляў і воўны, і былі ўпрыгожаны набітымі або уплеценымі ўзорамі, або былі зробленыя перапляценнем нітак рознага колеру. Арыстакратыя ўжывала ў сваёй вопратцы, галоўным чынам імпартныя тканіны - парчу, аксаміт - розных адценняў чырвонага, сіняга колеру, і менш часта зялёнага. Вышыўкі на шоўку і жэмчуг выкарыстоўваліся як мастацкія афармлення. Агульнае эстэтычнае патрабаванне было пастаянным - гэта прастата сілуэту. Асновы набору мужчынскага адзення ўтрымлівалі кашулю з поясам і штаны, жаночага касцюма - кашуля (даўжэй, чым у мужчын) і спадніца тыпу "панёва" (спадніца з пахам). Знешняя адзенне звычайна ўяўляла сабой паліто тыпу "світа", часта з даданнем футра ўнутр для зімовага нашэння адзення. Гэтыя асаблівасці былі перададзеныя вопратцы на заходніх землях Старажытнай Русі, дзе ў XIII-XVI стагоддзях Беларуская нацыянальнасць была сфарміравана. Касцюм беларусаў захаваў пэўныя элементы, якія маюцца ў касцюмах рускіх і ўкраінцаў, але таксама набыў асаблівасці і іншых сваіх суседзяў - палякаў, літоўцаў, латышоў і іншых еўрапейскіх нацый. Фарміраванне Беларускага касцюма супала з развіццём новых, больш складаных метадаў крою, выдасканаленасці пашыву жаночага сукенкі ў Заходняй Еўропе, што і прывяло да істотных змен еўрапейскай адзення. Кашуля атрымала больш складаны крой і адкладны каўнер. Світа была палепшана, дадаючы да яе "вытацки" (вывострыванні), авальны крой "проймы" (каўняра) і рукавы. Адзенне "магнатаў" (вялікія уладальнікі) і гарадской арыстакратыі развівалася ў межах заходнееўрапейскай традыцыі. Яна была зроблена з дарагіх тканін, упрыгожаных залатой і срэбнай вышыўкай, каштоўнымі камянямі, пафарбаванымі кнопкамі. Важныя злучэння мужчынскага сукенкі былі атласным "жупанам" (халат) з "кунтусом" (паліто, кафтан) па верх гэтага працяглы пояс з воўчага або бабровага футра. General characteristics of the Belarusian national clothes Clothing - an important feature of the ethnic nation. The origin of the tradition of the Belarusian clothing lies in ancient Russia. Moderate continental climate, long winters and moderate summers require a closed, warm clothing. Fabrics were made from hemp and wool, and were decorated with stuffed or woven patterns, or were made weave different colors. Aristocracy used in their clothes, mostly imported fabrics - brocade, velvet - various shades of red, blue, green and less often. Embroidery on silk and pearls were used as decorations. The general aesthetic requirement was constant - a simple silhouette. Based on a set of men's clothing contained shirt with a belt and pants, women's costume - a shirt (longer than men) and the skirt type "Panyov" (wraparound skirt). The outer garment was usually a coat like "suite", often with the addition of fur inside for winter wearing. These features were transferred to clothes in the western lands of ancient Russia, where in XIII-XVI centuries Belarusian nationality was formed. Suit Belarusians retained certain elements that are in suits Russian and Ukrainians, but also acquired features and its other neighbors - Poles, Lithuanians, Latvians and other European nations. Formation of the Belarusian suit coincided with the development of new, more sophisticated methods of tailoring, tailoring sophistication woman's dress in Western Europe, which led to significant changes in European clothes. Shirt got more complex cut and turn-down collar. The suite has been improved by adding a "vytatski" (recess), an oval cut "armhole" (collar) and sleeves. "Tycoons" Clothing (large owners) and the urban aristocracy developed in the framework of the Western European tradition. It was made of expensive fabrics, decorated with gold and silver embroidery, precious stones, colored buttons. Important connections were male dress satin "County" (robe) with "kuntusom" (coat coat) on top of this long belt of wolf and beaver skins.

3 Жаночая адзенне ўключала "Фэрэзэі", "газуку", "Камара" (розныя тыпы блузкі), аздобленыя па баках ўпрыгожваннямі або мехам собаля, куніцы або лісы. Арыстакратычная адзенне пачалася спрашчацца ў канцы XVIII стагоддзя. Народнае сукенка паўплывала на касцюм арыстакратыі. Беларускі касцюм XVI-XVI стагоддзяў быў узбагачаны новымі элементамі такімі як "андарак" (тып паліто), "гарсет" (тып галоўнай блузкі) і новымі прынцыпамі нашэння адзення. Сілуэт стаў больш стройным, і стаў больш выразна адлюстроўваць прынцыпы эпохі Адраджэння. Тэндэнцыі ў касцюме ў гэты час былі сканцэнтраваны на выкарыстанні вялікай колькасці белага колеру ў некаторых элементах, і традыцыйнай камбінацыі белага і чырвонага колеру, і геаметрычных упрыгожванняў - у адпаведнасці з ўсходнеславянскай традыцыяй адзення. Далейшае развіццё Беларускага касцюма ў XVII ст.- сярэдзіне XIX ст., Мела кардынальныя змены і падвяргалася даволі умеранаму развіццю розных элементаў. Гэта было галоўным чынам адлюстравана ў насычанасці кветак, пераглядзе ранейшага меркавання аб дэкаратыўных упрыгожваннях і развіцці рэгіянальных традыцый. Да сярэдзіны XIX ст. у беларускага касцюма быў ясна этнічны характар. Фактычна гэта быў тып народнага мастацтва. Адной з важных асаблівасцяў было традыцыйнае падраздзяленне розных тыпаў адзення для розных выпадкаў і відаў дзейнасці. Была яснай падраздзяленне адзення на катэгорыі, якія выкарыстоўваюцца для таго, каб апрануцца на працягу будных дзён ці святаў, вяселляў або дзён нараджэння, падчас святкаванняў ці жалобы. Women's clothing consisted of "the Perizzite," "Gazuko", "Camaro" (different types of blouses), decorated with ornaments on the sides or the fur of sable, marten or fox. Aristocratic clothing simplified began at the end of the XVIII century. People dress influenced costume aristocracy. Belarusian costume XVI-XVI centuries has been enriched with new elements such as the "skirt" (a type of coat), "garset" (the main type of blouse) and the new principles of wearing. Silhouette became more slender, and became more clearly reflect the principles of the Renaissance. Trends in the suit at this time focused on the use of a large amount of white in some elements and traditional combination of white and red colors, and geometric ornaments - in accordance with the tradition of the Eastern Slavic clothing. Further development of the Belarusian costume in the XVII centurymiddle of the XIX century. There has been a sea change, and was subjected to a rather moderate development of various elements. This was mainly reflected in the color saturation, rethinking of the decorations and the development of regional traditions. By the middle of the XIX century. the Belarusian costume was clearly ethnic nature. In fact, it was a type of folk art. One important feature was the traditional division of different types of clothing for different occasions and activities. It was a clear division into categories of clothing, which are used to dress during weekdays or holidays, weddings or birthdays, during celebrations or mourning.

4 Асноўныя комплексы і лакальныя разнавіднасці беларускага народнага адзення. Major complexes and local varieties of the Belarusian national clothes.

5 Мелодыя беларускага народнага адзення шматгалосая. Адзінства ў шматграннасці выяўляецца ў ім на ўсёй этнічнай тэрыторыі беларусаў і найбольш рэльефна ў жаночым касцюме. Паводле таго, з чым насілася кашуля (а ў сярэдзіне XX ст. блуза) у летнім убранні, у ім вылучаюцца чатыры асноўныя комплексы: са спадніцай (андарак, палатнянік) і льняным фартухом; са спадніцай (андарак, палатнянік), ільняным фартухом і гарсэтам (насілі яго і самастойна); са спадніцай (саян, андарак), да якой прышыты ліф-гарсэт, і льняным ці паркалёвым фартухом; з панёвай (тыпу плахты ці фартуха-запаскі), суконным фартухом, гарсэтам і поясам. Першыя два комплексы вядомы на ўсёй Беларусі, два другія - ва ўсходніх і паўднёва-ўсходніх раёнах. Кожны з іх па-свойму адлюстроўвае эвалюцыю касцюма ад старажытных, пазбаўленых крою адзежын з прамавугольных кавалкаў тканіны, да вытанчаных форм з багатай "інкрустацыяй" фальбонамі, складкамі, вытачкамі, швамі. У кожным адбіліся таксама асаблівасці побыту пэўных гісторыка-этнаграфічных рэгіёнаў, такіх, як Заходняе і Усходняе Палессе, Прыдняпроўе, Цэнтральная Беларусь, Панямонне, Наддзвінне. Комплексы маюць шэраг разнавіднасцей, якія ўвасабляюць стылёвыя прынцыпы народнай творчасці ў тых ці іншых кутках Беларусі. Гэтыя лакальныя разнавіднасці і вылучаюцца як асобныя тэрытарыяльныя строі. Яны адрозніваюцца толькі асобнымі элементамі касцюма, характарам аздаблення (тэхнікай выканання арнаменту, яго сюжэтам, матывамі), каларытам, а таксама спосабамі нашэння частак касцюма. Геаграфічныя межы строяў выражаны не рэзка, бо былі зменлівыя ў розныя часы і залежалі ад сацыяльна-эканамічнага ўзроўню развіцця мясцовасці, прыроднакліматычных умоў, якія ўплывалі на дыферэнцыяцыю гаспадаркі, адміністрацыйнага, царкоўнага і прыватнаўласніцкага падзелу тэрыторыі, кантактаў з насельніцтвам іншых нацыянальнасцей і г. д. The melody of the Belarusian national clothes vociferous. Unity in diversity is manifested in it the whole ethnic territory of the Belarusians and most prominently in women's costume. According to that, what was worn shirt (and in the middle of the XX century blouse.) In summer plumage, there are four major complexes: the skirt (skirt palatnyanik) and a linen apron; with a skirt (skirt palatnyanik), linen apron and corset (and wore it on their own); Skirt (Sayan, skirt), which are sewn on the bodice, corset, and a linen or cotton apron; with panёvay (type plakhta or apron-spare wheel), a cloth apron, corset and girdle. The first two complexes known throughout Belarus, and the other two - in the eastern and south-eastern regions. Each in its own way reflects the evolution from ancient costume, deprived of clothes cut out rectangular pieces of fabric, to exquisite forms with rich "inlay" ruffles, pleats, darts, seams. Each also features a life affected certain historical and ethnographic regions, such as Western and Eastern Polesie Dnieper, Central Belarus, Poneman, Naddvinne. Complexes are a number of varieties that embody the principles of folk art style in different parts of Belarus. These local varieties and distinguished as separate territorial outfits. They differ only in the individual elements of the costume, character decoration (ornament technology implementation, its plot, motifs), flavor, and ways of wearing parts of the costume. The geographic boundaries of costumes is not expressed sharply, as they were variable in different times and depended on the socio-economic development level of the terrain, climatic conditions that influenced the differentiation of the economy, administrative, church and private property division of the territory, the contacts with the population of other ethnic groups etc.

6 ЗАХОДНЯЕ ПАЛЕССЕ Дамачаўскі строй Мотальскі строй Кобрынскі строй Маларыцкі строй Пінска- Івацэвіцкі строй

7 Беларускае Палессе - непаўторны ў прыродных і этнаграфічных адносінах край - край песень і казак, легенд і паданняў, а касцюм яго - жамчужына беларускага народнага мастацтва. Тут зберагліся поўныя хараства і мудрасці народныя ўборы, сама традыцыя апранацца ў самаробнае, маляўніча аздобленае адзенне. Менавіта на Палессі лакалізуюцца мастацкія асаблівасці з'яў, невядомых у іншых мясцінах Беларусі. Так, толькі на Брэстчыне сустракаецца цяжкая, з воўны спадніца - бурка, толькі тут яшчэ ў я гг. нашага стагоддзя маладзіцы ўвіваліся акалястымі наміткамі - платамі, а свахі на вяселлі ўбіраліся ў "рожкі" ці "кветкі"-галаўныя ўборы з пукамі фарбаванага пер'я. Кобрынскі строй вызначаецца манументальнасцю і класічнай завершанасцю форм, віртуознай распрацоўкай арнаменту, велічнасцю і стройнасцю (дзякуючы кужэльнай намітцы) касцюма жанчын. Пінска-Івацэвіцкаму строю ўласцівы прастата форм, чысціня ліній і сілуэта. Мотальскі строй выступае варыянтам Пінска-Івацэвіцкага. Вылучаецца белізной і тонкасцю кужалю, стрыманасцю арнаменту. Дамачоўскі строй цікавы стройнасцю і выразнасцю прыталенага сілуэта, сакавіта-мажорнай напружанасцю каларыту. Маларыцкі строй адметны архаічнымі элементамі адзення і галаўных убораў, маштабнасцю прапорцый, скульптурнай яснасцю ансамбля. Belarusian Polesie - unique in the natural and ethnographic relations edge - the edge songs and fairy tales, legends, and his suit - the pearl of the Belarusian folk art. There remained full of beauty and wisdom of folk costumes, the very tradition to dress in homemade, trimmed with colorful clothes. It is localized in Polesie artistic features of the phenomena that are unknown elsewhere in Belarus. Thus, only in the Brest region meets heavy wool skirt - burka, only here in the ies. our age girls vvivalisya akalyastymi wimple - fences and matchmaker at the wedding were removed in the "horns" or "flowers" -galavnyya along with bundles of dyed feathers. Kobrin system determined monumentality and classical perfection of forms, masterly design ornament, grandeur and symmetry (thanks to linen namittsy) Women suit. Pinsk-Ivatsevichi system inherent in simple forms, clean lines and silhouettes. Motol system serves option Pinsk-Ivatsevichi. Provided whiteness and fineness of the tow, restrained ornamentation. Domachowska build interesting harmony and clarity of form-fitting silhouette, juicy majeure intensity of color. Malorita build distinctive archaic elements of clothing and headwear, scale proportion, sculptural clarity ensemble.

8 УСХОДНЯЕ ПАЛЕССЕ Брагінскі строй Нараўлянскі строй Давыд-Гарадоцка-Тураўскі строй Турава-Мазырскі строй Калінкавіцкі строй

9 Багаццем сродкаў мастацкага афармлення касцюма, разнастайнасцю старадаўніх і сучасных форм Усходняе Палессе не ўступае Заходняму. Вобразна-пластычнымі асаблівасцямі адзення яно блізкае да Цэнтральнай Беларусі і Прыдняпроўя. Калінкавіцкі строй - адна з вяршынь мастацтва беларускага народнага касцюма. Ён урачыстамаляўнічы і ў той жа час стрыманы, зачароўвае мяккай паэтычнасцю і вытанчанасцю густу. Брагінскі строй багаты разнастайнасцю форм паяснога адзення і шыйных упрыгожанняў, выкарыстаннем раслінных узораў у арнаменце. Турава-Мазырскі строй характарызуе стан нацыянальнага касцюма сярэдзіны XX ст. У ім шмат сучасных форм з паркалю, саціну; каларыту адзення ўласціва паліхромнасць, вышытыя гладдзю раслінныя ўзоры, якія ствараюць ілюзію аб'ёму. У Давыд- Гарадоцка-Тураўскім строі раскрываюцца архаічныя рысы касцюма тутэйшых местачкоўцаў. Своеасаблівую фантастычнасць і самавітасць надавалі яму арыгінальныя галаўны ўбор галовачка, гарсэт, ахоплены шырокім поясам, доўгая спадніца сукня, ускладнёныя здымныя ўпрыгожанні. Wealth funds decoration suit a variety of ancient and modern forms of Eastern Polesie does not enter the West. Figuratively, plastic garment features it is close to the Central Belarus and Dnieper. Kalinkovichi system - one of the pinnacles of the art of the Belarusian national costume. It is a solemn and colorful, and at the same time discreet, soft mesmerizing poetry and elegance taste. Bragin system a rich variety of forms and neck waist dress ornaments, use of plant patterns in the ornament. Turov-Mozyr system characterizes the state of the national costume in the middle of the XX. There are many modern forms of printed cotton, satin; color garments tend palihromnasts embroidered embroidery floral patterns, which create the illusion of volume. The David-Gorodok-Turov outfits reveal archaic features suit local mestechkovtsev. A kind of fantastic and solidity gave him the original headdress little head, corsets, covered a wide belt, long skirt dress, complicated removable decorations.

10 ПРЫДНЯПРОЎЕ Буда-Кашалёўскі строй Быхаўскі строй Дубровенска-Шклоўскі строй Краснапольскі строй Магілеўскі строй Мсціслаўска-Клімавіцкі строй Неглюбскі строй

11 Вялікі водны шлях па Дняпры, этнаграфічнае сумежжа трох брацкіх народаў - беларусаў, рускіх і ўкраінцаў, узаемнае ўзбагачэнне культур садзейнічалі ўтварэнню ў Прыдняпроўі змешаных тыпаў касцюма. Тут замацаваліся таксама невядомыя ў іншых рэгіёнах тэхнікі ўзорыстага ткацтва (закладная), вышыўкі (гафт, тамбурнае шво), прыём маршчэння (збіранне тканіны ў гафрыраваныя складкі). У арнаменце сустракаюцца матывы дрэва жыцця, пальметы; вышыўка чырвонага або чырвоначорнага колеру суседзіць з ахраматычнай гамай белага ці чорнага ўзору на серабрыста-белым фоне палатна. Магілёўскі строй, у якім былі два комплексы (кашуля, спадніца і фартух; кашуля, спадніца, фартух і гарсэт), сціплы і просты паводле аздаблення. Маляўніча павіваліся наміткі і саматканыя хусткі. Буда- Кашалёўскі строй адрозніваецца белым ці чорным каларытам вышывак, інтэнсіўным маршчэннем, гафтаваннем. Шырокія рукавы кашулі, неаздоблены чорны гарсэт ствараюць эпічны і выразны сілуэт касцюма. Краснапольскі строй вабіць багаццем кампазіцыйнаарнаментальных вырашэнняў. Кашулі ў ім кроіліся звычайна з гесткай, комплекс са спадніцай і прышыўным ліфам-гарсэтам нагадвае сарафан. Неглюбскаму строю ўласцівы комплекс з панёвай (тыпу платы), агульнае ўражанне ад якога - мажнасць і статнасць. У дзявочы гарнітур уваходзілі паясная адзежына калышка, галаўны ўбор кубак. Large waterway along the Dnieper, ethnographic junction of three fraternal peoples - Belarusians, Russian and Ukrainian people, the mutual enrichment of cultures contributed to the formation in the Dnieper mixed types of costume. There were fixed and unknown in other parts of the art of weaving patterned (pledge), embroidery (embroidery, chain stitch), taking shrinkage (picking up the fabric in pleated folds). In the ornament there the tree of life motifs, palmety; embroidery red or red-and-black color is adjacent to achromatic palette of white or black pattern on silver-white fabric. Mogilev system, in which there were two sets (shirt, skirt and apron, shirt, skirt, apron and corset), modest and simple in decoration. The colorfully twisted samotkanye wimple and scarves. Buda-Koshelevo system different white or black color embroidery, intensive marshchennem, gaftavannem. Wide sleeve shirt, black corset neazdobleny create an epic and crisp suit silhouette. Krasnopolie system implies wealth compositional and ornamental solutions. Shirts it kroilisya usually jambs, a complex with a skirt and corset-pryshyvnym lifam reminds sundress. Neglyubsky system inherent in complex with panёvay (board type), the overall impression of which - the awkwardness and figure. The girl's costume consisted of a lap adezhyna pegs, headpiece cup.

12 ЦЭНТРАЛЬНАЯ БЕЛАРУСЬ Менскі строй Барысаўскі строй Капыльска- Клецкі строй Ляхавіцкі строй Пухавіцкі строй Слуцкі строй

13 У цэнтральнабеларускіх строях найбольш яскрава выяўляецца стрыманасць і паэтычнасць нацыянальнага касцюма. Народныя майстры цураюцца, пазбягаюць знешняй эфектнасці і імпазантнасці вырабаў, імкнуцца да ўнутранай цэльнасці, гатычнай манументальнасці і тонкай выразнасці ансамбля. У Пухавіцкім строі адлюстроўваюцца класічна- традыцыйныя прынцыпы мастацкага вырашэння адзення Цэнтральнай Беларусі: стройнасць і некаторая выцягнутасць лініі фігуры, ашчаднае, але змястоўнае аздабленне. Гарманічную ўраўнаважанасць Капыльска-Клецкаму строю прыдавалі чырвоны каптур, зялёны або цёмна-сіні гарсэт, вясёлкавыя пералівы андарака, прастата і яснасць арнаменту. Вобразная сістэма Слуцкага строю - у вялікіх, нібы буслянка, галаўных уборах (адмыслова павітая хустка), доўгіх цёмных гарсэтах, у амаль поўнай адсутнасці натыкання і вышыўкі. Вышыўка не адыгрывае вялікай ролі і ў Вілейскім строі, дзе народныя майстры як мага паўней выкарыстоўвалі прыродныя якасці льну, сукна ці крамных тканін. Прыкметнымі часткамі адзення былі тут аксамітны ці шаўковы каптур і суконны бурнос. Ляхавіцкі строй уражвае арыгінальнасцю і маляўнічасцю жаночых галаўных убораў (падвічка, намітка ці хустка, аздобленая пукамі зеляніны, букетамі кветак), сакавіта-напружанымі колерамі андаракаў і спадніц-выбіванак, разнастайнымі шыйнымі, нагруднымі і наспіннымі ўпрыгожаннямі (пацеркі, стужкі, абразкі). In Central Belarussian suits most evident restraint and poetry of the national costume. Folk artists hand, to avoid external showiness and impazantnastsi products, strive for internal consistency, Gothic monumental and delicate expressiveness of the ensemble. In Pukhovichi outfits displayed klasichna- traditional principles of the artistic decisions of the Central Belarus clothes: harmony and some elongation of the figures line savings, but a meaningful finish. Harmonic balance Kopyl-dumpling system attached hood red, green or dark blue corset, rainbow iridescence skirt, simplicity and clarity of the ornament. Figurative system Slutsk order - large, though buslyanka, hats (especially welcome scarf), long black corsets, in the almost complete absence natykannya and embroidery. Embroidery, does not play a big role in Vileika outfits, where craftsmen used as fully as possible the natural qualities of linen, cloth or fabric store. Notable pieces of clothing have been here a velvet or silk and cloth hood Burnos. Lyakhovichi build impressive originality and brilliance of female headgear (padvichka, ochipok or shawl, trimmed bundles of greenery, bouquets of flowers), lush and intense colors Andarak vybivanak-skirts, a variety of cervical, breast and back wrap jewelry (beads, ribbons, icons).

14 ПАНЯМОННЕ Вілейскі строй Мастоўскі строй Ваўкавыска- Камянецкі строй Наваградзкі строй

15 Касцюм Панямоння мае шмат агульнага з цэнтральнабеларускім. Назіраецца схільнасць, асабліва ў паясным адзенні, да зялёнага і валошкавага колераў. Касцюм гэтага рэгіёна рана зазнаў уплыў гарадской моды, што адбілася ў спецыфіцы верхняй вопраткі. Ваўкавыска-Камянецкі строй - узор выключнай адпаведнасці крою і аздаблення касцюма постаці чалавека. Дынамічнасць і ўзнёсласць мастацкага вобраза дасягалася каскадам складак андарака, світкі і выбеленага кужалю наміткі. Адметныя часткі Навагрудскага строю - кашуля-гарсоўка, чорны з кляпамі баскі гарсэт, кароткая з белага сукна абціслая курта (жакетка). У аздабленні вытрымліваецца своеасаблівы рытм і маштаб дэталей. Мастоўскі строй спалучае сакавітасць тонаў цёмна-сіняга ці малінавага андарака з адносна беднай распрацоўкай арнаменту. Выразная частка касцюма - кароткая курта (разнавіднасць світы). Suit Ponemon has much in common with the Central Belarusian. There is a tendency, especially in the waist clothing, to green and cornflower blue. The costume of the region was influenced by early urban fashion, which is reflected in the specific outerwear. Vaukavysk-Kamianiec system - a sample of the exclusive line of cutting and finishing suit human figure. Dynamism and elevation of the artistic image was achieved by cascading folds skirts, coats and bleached tow wimple. Highlights of the Novogrudok system - garsovka-shirt, black with gags peplum corset, short white cloth jacket abtsislaya (Zhaketka). The decoration is kept kind of rhythm and scale of the parts. Masty system combines vibrance colors dark blue or crimson skirt with a relatively poor development of ornament. The clear part of the costume - short jacket (kind of suite).

16 НАДДЗВІННЕ Дзісенскі строй Расонскі строй Смаленскі строй Лепельскі строй

17 У параўнанні з іншымі рэгіёнамі Наддзвінне найменш захавала старадаўнія і традыцыйныя формы адзення. З прычыны геаграфічных і сацыяльна-эканамічных фактараў тут у сярэдзіне XX ст. распаўсюдзіўся касцюм накшталт гарадскога, а ў вырабе тканін - ручная набойка. Менавіта набойка істотна паўплывала на вобразна-пластычны і арнаментальнакаларыстычны лад касцюма. У строях наглядаецца ўлюбёнасць у блакітны колер і дробнаклятчасты ўзор у паясным адзенні. Асноўным з'яўляўся комплекс з прышыўным ліфам, у асобных раёнах - сарафан. Абавязковым кампанентам жаночага гарнітура быў фартух. Дубровенскі строй мае даўні (са спадніцай, ільняным фартухом і куртай - безрукаўка з сукна, пацягненага белым каленкорам) і больш позні (са спадніцай, прышыўным ліфам і поясам) комплексы. Чырвона-бардовы колер вышывак часта дапаўняецца блакітным і жоўтым. Лепельскі строй характарызуецца спалучэннямі белага, блакітнага, вохрыстажоўтага і чорнага колераў у аднатонных ці пярэстатканых спадніцах, лагічнай кампазіцыяй дэкору і яснай архітэктонікай. Compared with other regions Naddvinne least preserved ancient and traditional forms of clothing. Due to geographical and socio-economic factors in the mid XX century. It spreads like a suit of the city, and in the manufacture of fabrics - Hand printed cloth. It fettling significantly affected the figurative and plastic ornamental and coloristic image costume. In the suits there is love in blue and drobnaklyatchasty sample waist dress. The main was a complex with pryshyvnym lifam, in some areas - sundress. A compulsory component of women's costume was an apron. Dubroŭna system has a long-standing (with a skirt, a linen apron and Kurt - sleeve of cloth, patsyagnenaga white calico) and later (with skirt and belt pryshyvnym lifam) complexes. The red-burgundy color embroideries are often complemented by blue and yellow. Lepel system is characterized by a combination of white, blue, ocher-yellow and black striped skirts or pyarestatkanyh, logical composition decor and clear architectonic.

18 Мастацкая спадчына беларускага народнага адзення яркая і непаўторная. Неад'емная частка духоўных здабыткаў нацыі, яна дапамагае фарміраваць культурны воблік сучасніка, плённа паслужыць новым пакаленням. Беларусь, якая заняла "свой пачэсны пасад між народамі" (Я. Купала), ганарыцца сваёй спадчынай па праву, па высокаму сыноўняму абавязку. The artistic heritage of the Belarusian national clothes bright and unique. An integral part of the spiritual heritage of the nation, it helps shape the cultural image of contemporary fruitfully serve as a new generation. Belarus, which took "place of honor among the nations" (Y. Kupala), proud of its heritage on the right, on the high of filial duty.